امواج الیوت به سبک رابرت پریچر

رابرت پریچر (Robert Prechter) یکی از کسانی است که بعد از مرگ «رالف نلسون الیوت» نظریات و تئوری‌های او درباره امواج را کامل تر کرد. الیوت معتقد بود که حرکات قیمت در بازارهای مالی تاثیرگرفته از رفتار و روان شناسی توده افرادی است که در بازار شرکت می کنند. او در طی سال‌ها تحقیق، الگوها و سیکل هایی در نمودارهای قیمت پیدا کرد که فارغ از نوع اخبار موجود در بازار همیشه تکرار می شدند. الیوت معتقد بود از آنجایی که می توان رفتار انسان را پیش بینی کرد وجود این الگوهای تکراری که بر مبنای رفتار انسان هاست اگر به درستی در بازارهای مالی به کار برده می‌شود می‌تواند سود زیادی را نصیب معامله گران کند.

رابرت پریچر (پرکتر) کسی بود که توانست با استفاده از دست نوشته های الیوت، توضیحات مفیدی در مورد امتداد در الگوهای پیشرو یا جنبشی، نسبت های فیبوناچی در امواج الیوت، امواج اصلاحی استاندارد، تناوب ها، کانال کشی و ترکیبات پیچیده اصلاح ها به این نظریه اضافه کند. در ادامه مطلب، خصوصیات امواج الیوت از دیدگاه رابرت پریچر را بررسی می کنیم.

الگوی پایه امواج الیوت

در شروع مبحث امواج الیوت به سبک رابرت پریچر ابتدا الگوی پایه امواج الیوت که از ترکیب 8 موج به وجود آمده است را بررسی می کنیم. این الگوی هشت موجی که در شکل زیر نشان داده شده است دارای 5 موج جنبشی (Motive) و 3 موج اصلاحی (Corrective) است. در واقع قانون امواج الیوت دو موج دارد: موج جنبشی و موج اصلاحی.

امواج جنبشی: به امواجی که در جهت روندِ درجه بزرگتر بازار قرار دارند، امواج جنبشی گفته می شود.

امواج اصلاحی: به امواجی که در خلاف جهت روندِ درجه بزرگتر بازار قرار دارند، امواج اصلاحی گفته می شود.

امواج جنبشی و اصلاحی هم شامل امواج الیوت صعودی می شوند و هم امواج الیوت نزولی. نکته مهم دیگر این است که امواج جنبشی با اعداد و امواج اصلاحی با حروف نشان داده می شوند.

مشاهده بیشتر: دوره فارکس

• امواج 1، 3 و 5 در جهت روند اصلی و امواج 2 و 4 در خلاف جهت روند اصلی حرکت می کنند.
• امواجی اصلاحی که با A، ‌B‌ و C نمایش داده می شوند حرکت قیمت در امواج جنبشی را اصلاح می کنند.

با نگاه به شکل بالا می توانید ببینید که این الگو از دو موج (1) و (2) شکل گرفته است. این دو موج در یک تایم فریم خاص یا درجه مشخص وجود دارند. اگر این دو موج را در یک درجه پایین تر بررسی کنیم الگوی هشت موجی پایه الیوت را می بینیم. خود این الگو در یک درجه پایین‌تر، شامل 34 موج است. این چرخه در درجات پایین تر همچنان ادامه پیدا می کند. در شکل زیر می توانید روش‌های پذیرفته شده برای نامگذاری الگوهای امواج الیوت در هر درجه از روند را مشاهده کنید.

مشاهده بیشتر: آموزش رایگان فارکس

 حال بهتر است به ریزموج های درون هر کدام از این امواج در الگوی هشت موجی پایه الیوت نیز دقت کنید.

• امواج 1، 3 و 5 هر کدام از 5 ریزموج به وجود می آیند.
• امواج 2 و 4 به علت خاصیت اصلاحی شان از 3 ریز موج a، b و c تشکیل شده اند.
•  امواج (a) و (c) با این که در سیکل هشت موجه جز امواج اصلاحی هستند اما در جهت موج [2] که یک درجه بالاتر است هستند و از جنس امواج جنبشی می باشند و از 5 ریزموج تشکیل شده اند.
• موج (b) اصلاحی است چون هم موج (a) را اصلاح می کند و هم در خلاف جهت روند نسبت به موج [2] قرار دارد.

پیشنهاد مطالعه: آموزش کار با متاتریدر

امواج جنبشی (Motive waves)

امواج جنبشی، از ترکیب پنج موج در جهت اصلی حرکت به وجود می آیند که قوانین زیر در مورد آن‌ها صادق است.

• موج 2 هرگز بیشتر از 100 درصد موج 1 را اصلاح نمی کند.
• موج 4 هرگز بیشتر از 100 درصد موج 3 را اصلاح نمی کند.
• موج سوم همیشه فراتر از انتهای موج اول حرکت می کند.
• موج سوم هرگز کوتاه ترین موج نیست (این موج اغلب بلندترین موج در بین امواج 1، 3 و 5 است).

هدف امواج جنبشی حرکت رو به جلو است و وجود این قوانین تایید کننده این هدف است.

نکته: رابرت پریچر برای تفکیک بهتر امواج الیوت از اصطلاحات کنشی (Actionary) و واکنشی (Reactionary) استفاده می کند. هر موجی که در جهت موج با درجه بالاتر از خودش قرار دارد یک موج کنشی و هر موجی که در خلاف جهت موجِ با درجه بالاتر از خودش قرار دارد یک موج واکنشی است.

 امواج جنبشی به دو دسته امواج ایمپالس یا پیشرو (Impulse) و امواج  مثلث مورب (Diagonal Triangle) تقسیم بندی می شوند.

مشاهده بیشتر: استراتژی فارکس

۱- امواج پیشرو (Impulse waves)

امواج پیشرو در الیوت رایج ترین نوع از امواج جنبشی است. در امواج پیشرو یا ایمپالس، موج 4 به محدوده موج 1 وارد نمی شود. البته این قانون برای بازارهای مالی ای است که در آن‌ها مفهوم لوریج وجود ندارد، صادق است. در بازارهایی مثل فارکس، ارزهای دیجیتال و ... که می توان از لوریج استفاده کرد، این همپوشانی موج 4 و 1 مجاز است. البته اغلب این همپوشانی مربوط به تایم فریم های روزانه و میان روزی و بسیار نادر است.

در امواج پیشرو، امواج کنشی 1، 3 و 5 از جنس امواج جنبشی هستند و موج سوم به شکل مشخصی یک موج ایمپالس است.

امواج امتداد یافته (Extension)

در مبحث امواج الیوت رابرت پریچر، امواج امتداد یافته یا اکستنشن را معرفی می کند. بیشتر امواج پیشرو این امواج امتداد یافته را درون خود دارند. امواج امتداد یافته نوعی از انواع پیشرو هستند که در برخی از تقسیمات خود امواج بلند و کشیده تری دارند. در این امواج به جای 5 موج با 9 موج در قسمت امواج پیشرو سروکار داریم. امواج امتداد یافته در موج های 1، 3 و 5 ظاهر می شوند. با توجه به شکل زیر می توانید این امواج گسترش یافته را ببینید.

پیشنهاد ویژه: آموزش اقتصاد کلان

امواج کوتاه شده (Truncation)

زمانی که موج پنجم نمی تواند از انتهای موج سوم فراتر برود، به آن موج کوتاه شده یا ناقص می گویند. موج کوتاه شده اصطلاحی است که خود رابرت پریچر آن را به جای واژه شکستِ الیوت استفاده می کند. برای تشخیص امواج کوتاه شده، موج پنجم باید دارای 5 ریزموج باشد تا بتوان آن را از یک حرکت اصلاحی گسترش یافته تشخیص داد.

۲- امواج مثلث مورب (Diagonal Triangles)

مثلث مورب یکی از الگوهای جنبشی است که با الگوی پیشرو یا ایمپالس متفاوت است. در امواج پیشرو هیچ کدام از امواج واکنشی (موج 2 و 4) حرکت قبلی خود را کاملا اصلاح نمی کنند و موج سوم هرگز کوتاه ترین موج نیست اما امواج مثلث مورب تنها ساختارهای پنج موجی در جهت حرکت اصلی هستند که در آن موج چهار وارد محدوده موج اول می شود و با آن همپوشانی پیدا می کند.

مثلث مورب پایانی (Ending Diagonal)

رابرت پریچر مثلث مورب پایانی را نوعی خستگی در درجات بالاتر حرکات قیمت در بازار می داند. این الگو زمانی که موج سوم الیوت بسیار قوی باشد، در موج پنجم دیده می شود. در این موج پنجم که به شکل یک گوه یا مثلث است و در انتها اضلاع آن همگرا می شوند، 5 ریزموج وجود دارد که هر کدام از آن‌ها از ترکیب سه موج به وجود آمده اند و همین نکته به نوعی خاصیت اصلاحی این موج را نشان می دهد (طبق امواج الیوت ساختارهای سه موجی از نوع اصلاحی و ساختارهای پنج موجی از نوع جنبشی هستند).

مشاهده بیشتر: سرمایه گذاری در فارکس

نکته: در امواج الیوت رابرت پریچر، او به این نکته اشاره می کند که موج پنجم امتداد یافته، کوتاه شده و یا مثلث پایانی همه به یک موضوع دلالت دارند و آن این است که برگشت قیمت نزدیک است.

مثلث مورب پیشرو (Leading Diagonal)

طبق امواج الیوت رابرت پریچر، مثلث مورب پیشرو الگویی است که در ابتدای روند و در موج یک الیوت و یا موج A‌ یک زیگزاگ شکل می‌گیرد. بر اساس نظریه الیوت، مثلث مورب پایانی در موج 5 و C شکل می گیرد و ساختار 3-3-3-3-3 دارد اما رابرت پریچر با شناسایی الگوی مثلث مورب پیشرو که بر ادامه حرکت قیمت دلالت دارد معتقد است که این الگو ساختار 5-3-5-3-5 دارد (این الگو توسط رالف نلسون الیوت شناسایی نشده است). در این الگو همانند الگوی مثلث مورب پایانی همپوشانی موج 4 و 1 و شکل مثلث همگرا وجود دارد. وجود ساختار امواج پنج تایی در مثلث مورب پیشرو کاملا با قوانین امواج الیوت هماهنگ است که می گوید تقسیمات پنج تایی در جهت روند اصلی برخلاف تقسیمات سه تایی نشان از ادامه حرکت دارند.

مقاله پیشنهادی: انواع معامله گر در بازارهای مالی

نکته: کلید اصلی برای شناخت این الگو کاهش قطعی قیمت در ریزموج پنجم نسبت به ریزموج سوم است.

امواج اصلاحی (Corrective Waves)

طبق نظر رابرت پریچر، قابلیت تشخیص امواج اصلاحی الیوت نسبت به امواج جنبشی کمی سخت تر است و معمولا زمانی که الگوهای الیوت امواج اصلاحی در بازار شکل می گیرند، می توان آنها را تشخیص داد اما با این حال پریچر معتقد است که مهمترین قانون برای تشخیص این امواج این است که امواج اصلاحی هرگز پنج موجی نیستند. به همین دلیل است که اولین حرکت پنج موجی ای که در خلاف جهت اصلی رخ می دهد، پایان یک حرکت اصلاحی نیست بلکه بخشی از آن است.

چهار موج اصلاحی وجود دارد که هر کدام از آن‌ها زیرمجموعه های خود را دارند. در شکل زیر می توانید انواع این امواج را مشاهده کنید.

۱- زیگزاگ ها (Zigzags)

زیگزاگ در یک بازار صعودی یک الگوی سه موجی نزولی به حساب می آید که با ABC نشان داده می شود و ساختار ریزموج های آن 5-3-5 است. در الگوی زیگزاگ انتهای موج B به شکل قابل توجهی کوتاه تر از ابتدای موج A است. در کتاب امواج الیوت رابرت پریچر، زیگزاگ ها به سه دسته تکی، دوتایی و سه تایی تقسیم بندی می شوند.

مقاله پیشنهادی: بازار روند دار

۲- مسطح ها (Flats)

الگوی فِلت یا مسطح یکی دیگر از الگوهای اصلاحی است که تفاوتش با الگوی زیگزاگ در ساختار ریزموج های آن است. ساختار ریزموج های الگوی مسطح 5-3-3 است. از آنجایی که اولین موج کنشی یعنی موج A نیروی کافی برای حرکت نزولی را ندارد و نمی تواند برخلاف زیگزاگ یک ساختار پنج موجی به وجود بیاورد، موج واکنشی یعنی موج B همین عدم قدرت برای انجام حرکت برخلاف روند اصلی را به ارث برده و در نزدیکی های شروع موج A پایان می یابد. موج C با این که ساختاری پنج موجی دارد اما فقط به اندازه ی خیلی کمی می تواند از موج A‌ عبور کند. رابرت پریچر الگوی تخت یا مسطح الیوت را به دسته معمولی (Regular)، انبساط یافته (Expanded) و دونده یا رانینگ (Running) تقسیم بندی کرده است.

۳- مثلث ها (Triangles)

الگوی اصلاحی مثلث، تعادل میان نیروهای موجود در بازار را نشان می دهد. این الگو یک حرکت خنثی در بازار شکل می دهد که در آن حجم معاملات و نوسان قیمت کم می شود. الگوی مثلث از ترکیب پنج موج که با یکدیگر همپوشانی داشته و ساختار 3-3-3-3-3 دارند، به وجود می آید. این امواج با حروف a-b-c-d-e نامگذاری می شوند. الگوی مثلث با وصل کردن انتهای امواج a و c و امواج b و d به وجود می آید. موج e می تواند از خط a-c بگذرد و یا حتی به آن نرسد.

پیشنهاد مطالعه: انتخاب بهترین جفت ارز در فارکس

 در امواج الیوت به سبک رابرت پریچر، امواج مثلث به دو نوع فشرده (Contracting) و منبسط (Expanding) تقسیم بندی می شوند و هر کدام از آن‌ها نیز زیرمجموعه های خود را دارند.

مثلث فشرده: افزایشی، کاهشی و متقارن.

مثلث منبسط: متقارن برعکس.

در شکل بالا انواع مثلث های اصلاحی نشان داده شده اند.

۴- ساختارهای ترکیبی (Combined structures)

الیوت حرکات خنثی اصلاحی را «دوگانه سه تایی» (Double threes) و «سه گانه سه تایی» (Triple threes) نامگذاری کرده است. حرکاتی که در امواج الیوت به سبک رابرت پریچر نام ساختارهای ترکیبی را به خود گرفته است. این الگوها از ترکیب الگوی زیگزاگ، مسطح و مثلث به وجود می آیند. هر کدام از اصلاحات ساده در این الگو با W، Y‌ و Z و هر کدام از موج های واکنشی با X نامگذاری می شوند. در شکل زیر نمونه یک الگوی ترکیبی که از پشت سر هم قرار گرفتن یک الگوی مسطح و یک الگوی مثلث به وجود آمده است.

مشاهده بیشتر: انواع نمودار در تحلیل تکنیکال

خلاصه امواج الیوت به سبک رابرت پریچر

در ادامه مبحث امواج الیوت به سبک رابرت پریچر خلاصه ای از مهمترین نکات آن را در این قسمت مرور می کنیم.

• امواج کنشی بدین شکل نامگذاری می شوند: 1 -3 -5 -A -C -E -W -Y -Z
• امواج واکنشی بدین شکل نامگذاری می شوند: 2 -4 -B -D -X

تمام امواج واکنشی جز امواج اصلاحی به حساب می آیند اما بیشتر امواج کنشی جز امواج جنبشی هستند. امواج کنشی موجود در فاز اصلاحی عبارتند از:

• موج های 1، 3 و 5 در مثلث مورب پایانی.
• موج A‌ در اصلاح مسطح.
• موج های A، C‌ و E‌ در مثلث.
• موج های W و Y‌ در زیگزاگ دوتایی و اصلاحات دوتایی.
• موج Z در زیگزاگ سه تایی و اصلاحات سه تایی.

 مزایای امواج الیوت به سبک رابرت پریچر

بعد از مرگ الیوت و پیچیده شدن بازارهای مالی نیاز به اصلاح تئوری امواج الیوت احساس می شد. کاری که رابرت پریچر سعی کرد پس از انتشار کتاب اصل امواج الیوت توسط «همیلتون بولتون» با بازنویسی دست نوشته های الیوت آن را ادامه دهد. از مزیت های سبک رابرت پریچر و کارهایی که او برای بهبود این نظریه انجام داد می توان به توضیحات بسیار مفید در موارد زیر اشاره کرد:

• الگوهای امتداد یافته پیشرو
• نحوه کانال کشی
• تناوب در الگوها
• ریاضیات و نسبت های فیبوناچی در امواج الیوت

الیوت توضیحات مختصری هم در موارد زیر ارائه کرده است:

• اصلاح های ساده و استاندارد
• اصلاح های پیچیده

پیشنهاد مطالعه: آموزش پرایس اکشن

معایب امواج الیوت به سبک رابرت پریچر

از معایب و مشکلاتی که سبک رابرت پریچر در امواج الیوت دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انتشار توضیحات درباره الگوها به عنوان راهنما و نه قوانین الزام آور برای شناسایی الگوهای امواج الیوت. به همین دلیل معامله گران نمی توانستند بر مبنای آنها تصمیمات معاملاتی بگیرند. در واقع وجود این راهنماها در چارت یا عدم وجود آنها تفاوتی در شمارش امواج الیوت ایجاد نمی کرد.
• امواج ایمپالس و پیشرو قوانین بسیار محکمی نداشتند و همین نکته کار شناسایی آنها را مشکل می کرد.

کتاب امواج الیوت رابرت پریچر

درباره امواج الیوت کتاب های متعددی نوشته شده است که یکی از مهمترین آنها امواج الیوت پریچر است. دلیل اهمیت این کتاب در این است که رابرت پریچر اولین کسی بود که پس از همیلتون توانست دست نوشته های الیوت را جمع آوری، بازنویسی و ویرایش کند و توضیحات خود را به آنها اضافه کند. برای یادگیری بهتر امواج الیوت رابرت پریچر PDF آن را می توانید از اینجا دانلود کنید.

امواج الیوت رابرت بالان

بعد از پریچر، رابرت بالان کسی بود که سعی کرد تئوری امواج الیوت را ویرایش کند. او تلاش زیادی کرد تا اصلاحات پیچیده امواج الیوت را بسط و گسترش دهد اما علی رغم توسعه آنها نتوانست قوانین دقیقی برای آنها تبیین کند و رابطه این الگوها را در درجات مختلف توضیح دهد.

امواج الیوت در فارکس

آموزش امواج الیوت در فارکس (Forex) با یادگیری امواج الیوت به سبک رابرت پریچر یا سبک نئوویو، امکان پذیر است. بازار فارکس یا تبادل ارزهای خارجی همچون سایر بازارهای مالی تاثیر گرفته از روان شناسی توده افراد شرکت کننده در آن است. بنابراین قوانین امواج الیوت در بازار فارکس کاملا کاربرد دارند و برای معامله کردن در این بازار جز ضروریات به شمار می روند. با استفاده از الگوهای شناخته شده الیوت در بازار فارکس می توانید کار موج شماری را انجام داده و فرصت های مناسب معاملاتی در بازار جفت ارزهای خارجی را راحت تر پیدا کنید. اگر با وجود برخورداری از دانش امواج الیوت هنوز نتوانسته اید به شکل کاربردی نحوه استفاده از آن در معاملات را یاد بگیرید می توانید از کارگاه لایو ترید در فارکس استفاده کنید. در این کارگاه ها کار کردن با ابزارها و معامله کردن را به شکل عملی یاد خواهید گرفت.

بسیاری از تریدرها از امواج الیوت به سبک رابرت پریچر استفاده می کنند. در این سبک که بازنویسی مطالب خود الیوت است تمام قواعد و الگوهای الیوت با توضیحات مفیدتر و بیشتری وجود دارند. به دلیل ضعف ها و معایبی که سبک پریچر دارا بود، فردی به نام گلن نیلی سعی کرد با نگاهی ریزبینانه این معایب را حل کرده و جزئیات بیشتری به الگوها اضافه کند. امواج الیوت به سبک گلن نیلی هم از روش‌های یادگیری امواج الیوت به حساب می آید با این حال امواج الیوت به همین دو مبحث ختم نمی شود. در ادامه لیستی از مقالاتی که مجموعه آموزش بورس در این زمینه تدارک دیده است را برای یادگیری بهتر این امواج در اختیارتان قرار می دهیم.

• آموزش امواج الیوت
• امواج پیشرو در الیوت
• امواج امتداد یافته در الیوت
• انواع مثلث مورب در الیوت
• اصلاح مسطح در الیوت
• اصلاح مثلث در الیوت
• اصلاح زیگزاگ در الیوت
• اصلاح پیچیده در الیوت
• آموزش امواج الیوت پیشرفته
• شمارش امواج الیوت از طریق آلترناتیو
• امواج الیوت در تریدینگ ویو
• شمارش امواج الیوت با مکدی
• آموزش امواج الیوت در موتیو ویو
• آموزش امواج الیوت در ال ویو 
• امواج الیوت و ایچیموکو
• امواج الیوت در متاتریدر

سوالات متداول

۱- موج های الیوت چیست؟

موج های الیوت الگوهای مشخص و تکراری در چرخه حرکت قیمت در بازار هستند که شکل پایه آن همان الگوی هشت موجی است که در آن 5 موج جنبشی و 3 موج بعدی اصلاحی وجود دارد.

۲- طول امواج الیوت نسبت به هم چه رابطه ای دارند؟

طول امواج الیوت نسبت های مشخصی دارند که می توان از طریق فیبوناچی آن‌ها را تشخیص داد. 

۳- موج کنشی و واکنشی از دیدگاه رابرت پریچر چیست؟

از دیدگاه رابرت پریچر، هر موجی که در جهت موج با درجه بالاتر از خودش قرار دارد یک موج کنشی و هر موجی که در خلاف جهت موجِ با درجه بالاتر از خودش قرار دارد یک موج واکنشی است.