فراکتال در فارکس | الگو، اندیکاتور و استراتژی معاملاتی فراکتال

فراکتال در فارکس، الگویی پنج کندلی است که احتمال تغییر روند را با توجه به شکل‌های تکرار شونده قیمتی نشان می‌دهد. بخشی از رمز موفقیت معامله‌گران برتر در فارکس به نحوه استفاده از فراکتال و استراتژی‌های مربوط به آن است. در این مقاله به توضیح مفهوم فراکتال می‌پردازیم و الگوها، اندیکاتورها و استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر آن را به شما معرفی می‌کنیم.

فراکتال چیست؟

فراکتال (Fractal) نوعی ساختار هندسی است که با بزرگ کردن هر قسمت از آن به نسبت معین، همان ساختار اولیه دیده می‌شود. فراکتال به وفور در طبیعت دیده می‌شود. در شکل زیر می‌توانید شکل دانه برف را که یکی از اشکال فراکتالی است، ببینید.

همان طور که می‌بینید این شکل از تکرار یک مثلث تشکیل شده است.

اما رابطه این اشکال هندسی با بازار فارکس و معامله کردن چیست؟

فراکتال فارکس به خاطر شکل گیری الگوهای تکرار شونده در چارت‌های قیمت، بدین گونه نامگذاری شده است.

پیشنهاد مطالعه: بروکر فارکس

معنی فراکتال در فارکس 

بیشتر مردم فکر می‌کنند فراکتال در فارکس به معنای محاسبات ریاضی بسیار پیچیده است حال آن که فراکتال نوعی الگو و اندیکاتور است که به راحتی می‌توان آن را در نمودارهای قیمتی تشخیص داد. همان طور که می‌دانید، روند قیمت در فارکس را می‌توان با توجه به الگوهای تکرارشونده، پیش بینی کرد. یکی از این الگوهای مهم تکرار شونده، فراکتال است.

فراکتال نوعی الگوی پنج میله‌ای یا پنج کندلی است که در دسته بندی الگوهای بازگشتی قرار می‌گیرد. یعنی با دیدن آن، احتمال برگشت روند وجود دارد. برای تشخیص الگوی فراکتال از مفاهیم موجود در تحلیل تکنیکال و نمودارهای شمعی استفاده می‌کنیم. این الگو در عین سادگی به وفور در بازارهای مالی دیده می‌شود.

ساختار الگوی فراکتال

همان طور که گفتیم الگوی فراکتال از پنج میله یا شمع تشکیل شده است.

الگوی فراکتال صعودی

• کندل سوم در مجموعه پنج کندلی فراکتال، پایین ترین دره (Lowest low) محسوب می‌شود.

• دو کندل اول در این مجموعه دره‌های بالاتری (Higher lows) از کندل سوم دارند.
• دو کندل آخر در این مجموعه دره‌های بالاتری (Higher lows) از کندل سوم دارند.
• این الگو، سیگنال احتمالی ورود به معاملات خرید یا Long و سیگنال خروج از معاملات فروش یا Short است.
• اگر کسی بخواهد فقط بر اساس سیگنال فراکتال صعودی وارد معامله شود، قیمت باز شدن در کندل سوم پس از فلش، نقطه ورود به معامله است (معمولا فراکتال‌ها به تنهایی استفاده نمی‌شوند).

مشاهده بیشتر: آموزش رایگان فارکس

الگوی فراکتال نزولی

• کندل سوم در مجموعه پنج کندلی فراکتال، بالاترین قله (Highest high) محسوب می‌شود.

• دو کندل اول در این مجموعه قله‌های پایین‌تری (Lower high) از کندل سوم دارند.
• دو کندل آخر در این مجموعه قله‌های پایین‌تری (Lower high) از کندل سوم دارند.
• این الگو، سیگنال احتمالی ورود به معاملات فروش یا Short و سیگنال خروج از معاملات خرید یا long است.
• اگر کسی بخواهد فقط بر اساس سیگنال فراکتال نزولی وارد معامله شود، قیمت باز شدن در کندل سوم پس از فلش، نقطه ورود به معامله است (معمولا فراکتال‌ها به تنهایی استفاده نمی‌شوند).

پیشنهاد ویژه: سیگنال سهام خارجی

شکل زیر، الگوی فراکتال را در کامل‌ترین حالت خود نشان می‌دهد.

اندیکاتورهای فراکتال جز اندیکاتورهای تاخیری به حساب می‌آیند چون باید دو کندل در جهت برگشت روند شکل بگیرد تا شکل فراکتال تایید شود. البته این قضیه شاید به نفع معامله گران هم باشد چون آن‌ها می‌توانند با قطعیت بیشتری برگشت روند را پیش بینی کنند. برای آشنایی بیشتر با اندیکاتورهای تاخیری یا پسرو می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.

کاربرد فراکتال در فارکس و سایر بازارهای مالی

اکثر پلتفرم‌های معاملاتی، مثل متاتریدر و تریدینگ ویو، اندیکاتورهایی برای شناسایی الگوهای فراکتال در اختیار تریدرها قرار می‌دهند. با استفاده از اندیکاتور فراکتال، لازم نیست به دنبال این الگو باشید. شما می‌توانید به راحتی با استفاده از این اندیکاتورها، الگوهای فراکتال را شناسایی کنید.

باید به این نکته دقت کنید که فراکتال‌ها نقاط احتمالی برگشت روند را نشان می‌دهند و ظهور آن‌ها در نمودار به معنای قطعی بودن تغییر روند نیست.

اندیکاتور فراکتال (Fractals)

برای آشنایی بیشتر با اندیکاتور فراکتال می‌توانید از پلتفرم تریدینگ ویو استفاده کنید. برای این کار نام Fractals‌ را در قسمت اندیکاتورها جستجو کنید و آن را روی نمودار خود اعمال کنید.

در شکل بالا می‌توانید اندیکاتور فراکتال را در چارت EUR/USD ببینید. دقت کنید که :

• فلش‌های رو به بالا که در بالای کندل‌ها قرار دارند، نشان دهنده فراکتال‌های نزولی هستند (در شکل با رنگ سبز مشخص شده‌اند).
• فلش‌های رو به پایین که در زیر کندل‌ها قرار دارند، نشان دهنده فراکتال‌های صعودی هستند (در شکل با رنگ قرمز مشخص شده‌اند).

اولین مشکلی که به هنگام استفاده از این اندیکاتورها به آن بر می‌خورید این است: نقاط بسیاری به عنوان فراکتال مشخص شده‌اند.

استفاده از فراکتال‌های زیادی که با استفاده از اندیکاتور آن به دست می‌آید، مشکل است به همین دلیل معامله گران اغلب اندیکاتور فراکتال را در ترکیب با اندیکاتورهای دیگر یا سایر ابزارهای تحلیلی استفاده می‌کنند. یکی از رایج‌ترین اندیکاتورهایی که برای تایید فراکتال‌ها به عنوان الگوهای برگشت قیمت می‌توان به آن اشاره کرد، اندیکاتور الیگیتور (Alligator) است.

پیشنهاد ویژه: استراتژی فارکس

ترکیب اندیکاتور فراکتال و الیگیتور

اولین استراتژی معاملاتی فراکتال در فارکس ترکیب آن با اندیکاتور الیگیتور یا تمساح است. اندیکاتور الیگیتور از سه خط تشکیل شده که هر کدام از آن‌ها یک میانگین متحرک ساده است. همان طور که در شکل زیر می‌بینید ما یک روند صعودی بلند مدت در چارت داریم و در عین حال قیمت هم بالاتر از دندان تمساح (خط میانی اندیکاتور الیگیتور) قرار دارد. از آن جایی که جهت حرکت قیمت صعودی است، می‌توان از سیگنال‌های صعودی فراکتال، برای معامله کردن استفاده کرد.

دقت کنید که در این سیستم نقاط ورود با تاخیر مشخص می‌شوند و نحوه کنترل ریسک در این موارد به عهده معامله گر است.

• زمانی که با سیگنال ترکیبی فراکتال و الیگیتور وارد معامله خرید می‌شود، استاپ لاس یا حد ضرر را زیر آخرین دره (Low) قرار دهید.
• زمانی که در یک روند نزولی از این سیگنال استفاده می‌کنید، استاپ لاس را بالای آخرین قله (High) بگذارید.

ترکیب فراکتال با مناطق اشباع خرید و فروش

دومین استراتژی فراکتال فارکس، ترکیب آن با اندیکاتورهای اشباع خرید و فروش است. در واقع بسیاری از معامله گران از ترکیب الگوی فراکتال با سایر اندیکاتورها مثل استوکاستیک و RSI‌ استفاده می‌کنند تا سیگنال بهتری برای معاملات بگیرند.

• ترکیب الگوی صعودی فراکتال با سیگنال اشباع فروش در این اندیکاتورها، اعتبار بیشتری به سیگنال فراکتال می‌دهد.
• ترکیب الگوی نزولی فراکتال با سیگنال اشباع خرید در این اندیکاتورها، اعتبار بیشتری به سیگنال فراکتال می‌دهد.

فراکتال‌ها و تایم فریم‌های چندگانه

سومین استراتژی فراکتال در فارکس، استفاده از مفهوم فراکتال در تایم فریم‌های معاملاتی است. در واقع با استفاده از فراکتال‌ها در فارکس، می‌توان بر اساس تایم فریم‌های زمانی چندگانه، معامله کرد. در این حالت تریدرها ممکن است برای تشخیص روند بازار از تایم فریم روزانه که تصویر بزرگتری از بازار و روند آن نشان می‌دهد استفاده کنند ولی به هنگام معامله کردن، تایم فریم را کوچکتر کرده و مثلا در بازه یک ساعته معامله کنند. به عبارت دیگر تحلیل روند اصلی در تایم فریم روزانه و پیدا کردن نقاط ورود به معامله و خروج از آن در تایم فریم یک ساعته انجام می‌شود. معامله گران با استفاده از فراکتال‌ها مفهوم زمان را با نسبت‌های معین کوچکتر می‌کنند.

یک استراتژی فراکتال ساده در مورد تایم فریم‌ها بدین شکل است:

• جهت روند اصلی را در تایم فریم دیلی یا روزانه شناسایی کنید.
• برای شناسایی نقاط ورود و خروج معامله از تایم فریم یک ساعته استفاده کنید.
• سیگنال‌های ورود به معامله در تایم فریم یک ساعته باید با جهت روند اصلی در تایم فریم روزانه هماهنگ باشند.
• سیگنال‌هایی که برخلاف جهت روند اصلی پیدا می‌کنید، سیگنال‌هایی برای معامله در خلاف جهت روند نیستند. بهتر است با دیدن این سیگنال‌ها پوزیشن های باز خود را ببندید.

ترکیب فراکتال با فیبوناچی

ترکیب فراکتال با فیبوناچی بازگشتی یا ریتریسمنت، چهارمین استراتژی فراکتال در فارکس و سایر بازارهای مالی است.

همان طور که گفتیم با استفاده از اندیکاتور فراکتال، تعداد زیادی سیگنال روی چارت مشخص می‌شود و معامله گران نمی‌دانند باید کدامیک را به عنوان سیگنال در نظر بگیرند.

فیبوناچی بازگشتی هم سطوح مختلفی با نسبت‌های متفاوت دارد و معامله گران نمی‌دانند که دقیقا باید در کدام سطح وارد معامله شوند.

با این حساب اگر اندیکاتور فراکتال را با فیبوناچی بازگشتی ترکیب کنیم، می‌توانیم زمانی که سیگنال فراکتال روی یکی از سطوح فیبوناچی افتاد، وارد معامله شویم.

 هر معامله گری، نسبت خاصی از فیبوناچی را برای معامله کردن انتخاب می‌کند. معمولا تریدرها در روندهای صعودی بلند مدت، ترجیح می‌دهند با دیدن نسبت 0.618 فیبوناچی اصلاحی وارد معامله خرید شوند. با اضافه کردن فراکتال به این استراتژی، زمانی که سیگنال فراکتال در نزدیکی سطح 0.618 فیبوناچی اصلاحی ایجاد شد، می‌توان با قطعیت بیشتری معامله کرد.

در شکل زیر که نمودار طلا را در پلتفرم تریدینگ ویو نمایش می‌دهد، می‌توانید روند صعودی طولانی مدتی را ببینید که تا نسبت 0.618 فیبوناچی خود را اصلاح کرده است. با رسیدن قیمت به این سطح در دو نقطه زمانی متفاوت، سیگنال فراکتال صعودی صادر شده است. اگر با سیگنال اول وارد معامله خرید می‌شدید می‌توانستید با صادر شدن سیگنال فراکتال نزولی‌ای که بعد از آن شکل گرفته از معامله خارج شده و در دومین نقطه‌ای که سیگنال فراکتال صعودی روی نسبت 0.618 فیبوناچی صادر شده است، می‌توانستید دوباره وارد معامله خرید شوید.

مشاهده بیشتر: آموزش فارکس

برای گرفتن سود و خارج شدن از معامله خرید هم می‌توانید از سیگنال فراکتال نزولی یا سایر روش‌های خروج از معامله استفاده کنید.

نکات مهم استفاده از فراکتال‌ها

هنگام استفاده از فراکتال در فارکس باید به نکاتی که در ادامه بیان می‌کنیم، توجه کنید:

1. فراکتال‌ها جز اندیکاتورهای تاخیری یا پسرو هستند.
2. از آن جایی که فراکتال‌ها به وفور در نمودارهای قیمتی دیده می‌شوند، بهتر است از آن‌ها در ترکیب با سایر اندیکاتورها یا استراتژی‌ها استفاده کنید.
3. استفاده از فراکتال‌ها به تنهایی برای ورود به معامله کافی نیست.
4. در تایم فریم‌های بزرگتر، سیگنال‌های فراکتال بیشتر قابل اعتماد هستند. همچنین در این تایم فریم‌ها، تعداد سیگنال های فراکتال کمتر است.
5. می‌توانید در چند تایم فریم مختلف از اندیکاتور فراکتال استفاده کنید و فقط با سیگنال‌های فراکتال کوتاه مدتی وارد معامله شوید که هم جهت با سیگنال‌های فراکتال موجود در تایم فریم بلند مدت هستند.
6. زمانی که روند اصلی صعودی است، روی سیگنال‌های فراکتال صعودی تمرکز کنید و زمانی که روند اصلی نزولی است، روی سیگنال‌های فراکتال نزولی تمرکز کنید.
7. اندیکاتور فراکتال در اکثر پلتفرم‌های معاملاتی وجود دارد.

پیشنهاد مشاهده: دوره فارکس

محدودیت‌های استفاده از فراکتال در بازارهای مالی

مشکل اصلی فراکتال‌ها، تعداد بسیار زیاد آن‌ها در نمودارهای قیمتی است. اگر قرار باشد فقط بر مبنای سیگنال‌های دریافتی از اندیکاتور فراکتال معامله کنید، خیلی زود حساب معاملاتی خود را نابود می‌کنید چون این سیگنال‌ها، احتمال تغییر روند را می‌دهند اما در بسیاری از موارد سیگنال کاذب به حساب می‌آیند. به همین دلیل بهتر است از فراکتال‌ها در ترکیب با سایر اندیکاتورها و استراتژی‌ها استفاده کنید.

فراکتال جز اندیکاتورهای تاخیری است و زمانی که دو کندل بعد از فلش بسته می‌شود می‌توان به معامله وارد شد.

فراکتال در فارکس، یک الگوی تکرار شونده در قیمت است و به خودی خود برای معامله کردن قابل اتکا نیست. همان طور که گفتیم بهتر است فراکتال را در ترکیب با سایر اندیکاتورها یا استراتژی‌ها به کار ببرید. ما در متن مقاله به ترکیب فراکتال با اندیکاتور الیگیتور، اسیلاتورهایی که اشباع خرید و فروش را نشان می‌دهند، تایم فریم‌های چندگانه و فیبوناچی بازگشتی اشاره کردیم. این ها تنها راه‌های استفاده از فراکتال‌ها در فارکس نیستند. بعضی از معامله گران ممکن است به روش دیگری از فراکتال‌ها استفاده کنند و بعضی‌ها هم ممکن است اصلا با فراکتال‌ها کار نکنند.

 همان طور که می‌دانید برای معامله کردن در فارکس، روش‌ها و استراتژی‌های مختلفی وجود دارد. این نکته را نیز فراموش نکنید که قبل از استفاده از هر روش یا استراتژی معاملاتی، با استفاده از حساب دمو یا آزمایشی، کارکرد آن را در معاملات و سبک معاملاتی خود امتحان کنید.

پیشنهاد ویژه: اقتصاد کلان

سوالات متداول

۱- معنی فراکتال در فارکس چیست؟

فراکتال نوعی الگوی تکرار شونده در روند قیمت است که می‌توان آن را در چارت‌های قیمتی مشاهده کرد.

۲- استراتژی فراکتال در فارکس چیست؟

فراکتال‌ها به تنهایی برای معامله کردن استفاده نمی‌شوند به همین دلیل با ترکیب فراکتال با سایر اندیکاتورها و روش‌ها می‌توان استراتژی‌های مختلفی ساخت که در متن مقاله چهار نوع از این استراتژی‌ها را توضیح داده‌ایم.

۳- رابطه فراکتال و تایم فریم در فارکس چیست؟

بعضی از معامله گران از مفهوم فراکتال برای انتخاب تایم فریم‌های مناسب برای تحلیل روند اصلی و ورود به معامله استفاده می‌کنند که در متن مقاله کاملا توضیح داده شده است.