امور مالی اساس و پایهی هرگونه تجارت در سطح این کرهی خاکی است، خواه فروشندهای در یک فروشگاه کوچک باشید و خواه مدیریت یک کسب و کار بین المللی را بر عهده داشته باشید. بنابراین در این حوزه متخصصینی هستند که قادر هستند تا نبض هرگونه کسب و کاری را در دست گرفته و به سادگی هرچه تمام آن را درک و تحلیل کنند. این متخصصین نیازمند گذراندن چندین دورهی حرفهای و آموزش جامع هستند تا تبدیل به فردی خبره و نخبه در این زمینه شوند.
یکی از معتبرترین و سختترین دورههای آموزش که در جهان بسیار شناخته شده است، کسب مدرک CFA است. در همین راستا چند مدرک معتبر دیگر مانند CIMA، ACCA و ACA نیز وجود دارند که افراد با گذراندن این آزمون و دورهها به عنوان تحلیلگر بازارهای مالی و یا یک حسابدار خبره وارد دنیای بزرگ تجارت و بازارهای مالی میشوند. در ادامه در مورد مدرک معتبر CFA، مزایا و نحوهی دریافت این مدرک به همراه تفاوت آن نسبت به دیگر مدارک فوق میپردازیم.
پیشنهاد ویژه: دوره فارکس
CFA که مخفف Chartered Financial Analyst است، یک مدرک و عنوان مالی شناخته شده حرفهای در سطح جهانی است و توسط موسسه CFA (انجمن مدیریت و تحقیقات سرمایهگذاری یا همان AIMR سابق) ارائه میشود، که دارندگان این مدرک صلاحیت داشتن عنوان شغلی تحلیلگر مالی را خواهند داشت.
این برنامه طیف گستردهای از موضوعات مربوط به تجزیه و تحلیل پیشرفته سرمایه گذاری، آمار، نظریه احتمالات، درآمد ثابت، مشتقات، اقتصاد، تجزیه و تحلیل صورت های مالی، امور مالی شرکتها و سرمایه گذاریهای جایگزین را آموزش میدهد و همچنین دانش کلی در دیگر زمینههای مالی را فراهم میکند.
به داوطلبی که این دوره را با موفقیت به پایان برساند، گواهینامه "CFA Chartered" اعطا میشود.
از آوریل 2021، حداقل 170،000 نفر در سطح جهان دارنده این مدرک هستند، که از سال 2012 تا کنون سالانه 7٪ رشد کرده است.
داوطلبان موفق برای دریافت اساسنامه CFA به طور متوسط مدت زمانی حدود 4 سال را صرف دریافت این مدرک میکنند.
از نظر آماری نیز نرخ قبولی در هر یک از آزمونهای این دوره کمتر از 50 درصد گزارش شده است که این مجموعه از آزمونها را به یکی از سخت ترین مجموعه از گواهینامههای مالی تبدیل کرده و حداقل 300 ساعت مطالعه برای هر آزمون آن توصیه شده است.
قبل از تبدیل شدن به یک تحلیلگر مالی خبره، داوطلبین باید یکی از شرایط آموزشی زیر را داشته باشند.
پس از اینکه شما شرایط لازم برای ثبتنام در این آزمون را در اختیار داشتید، باید هر سه سطح برنامه جامع CFA را به ترتیب پشت سر بگذرانید.
سپس داوطلب باید به عضویت موسسه CFA درآید و حق عضویت سالانه را برای این موسسه پرداخت کند.
در پایان، دارندگان مدرک CFA باید سالانه از سیستم اخلاقی و استانداردهای رفتار حرفهای این مؤسسه پیروی کنند و عدم رعایت اصول اخلاقی و استانداردها باعث از بین رفتن مجوز و تلاشهای سالیانه شما میشود.
پیشنهاد مطالعه: فارکس
قبولی در امتحانات دوره جامع CFA و تبدیل شده به یک تحلیل گر بازار مالی نیاز به نظم و انضباط قوی و مطالعه زیاد دارد. این سه آزمون میتوانند هر سال یک بار در ماه ژوئن برگزار شوند، به استثنای سطح I که میتوانید در ماه دسامبر نیز در آن شرکت کنید. در سال 2020، آزمون های سطح I ، II و III در 20 اکتبر برگزار و آزمون سطح I نیز در 5 یا 6 دسامبر برگزار شد.
مکان برگزاری آزمون نیز در حین ثبتنام مشخص میشود.
در حین ثبت نام که شما محل زندگی خود را مشخص میکنید، سیستم به صورت خودکار اماکنی که آزمون در آن شهر برگزار میشود را برای شما مشخص میکند و شما از بین گزینههای پیشنهادی میتوانید یکی از موارد را انتخاب کنید.
هزینه ثبت نام بسته به زمان تصمیمگیری برای ثبت نام در آزمون متفاوت است.
سازمان CFA اعلام کرده است که داوطلبانی که برای اولین بار در آزمون سطح 1 ثبت نام میکنند، هزینه ثبت نام برای یک بار از آنها گرفته شده که معادل 450 دلار است.
همچنین توصیه کرده تا هنگام تعیین وقت امتحان دقت کافی را داشته باشید، زیرا اگر قصد داشته باشید تاریخ امتحان خود را تغییر دهید، باید مجدداً هزینه کنید.
گرچه داوطلبان امتحانات میتوانند هر چند بار که لازم باشد در این آزمونها شرکت کنند، اما هر آزمون معمولاً داوطلبان را به مطالعه بیش از 300 ساعت ملزم میکند.
با توجه به زمان قابل توجهی که باید برای مطالعه صرف شود، بسیاری از داوطلبان پس از عدم موفقیت در یکی از سطوح از ادامه برنامه CFA منصرف میشوند.
همانطور که در ابتدای مقاله هم گفتیم امتحانات از سطح بالایی برخوردار هستند و سختی زیادی دارند.
در ماه ژوئن 2018 فقط 43٪ موفق شدند تا آزمون سطح I را پشت سر بگذرانند که آماری تقریبا مشابه با سالهای قبل از آن نیز میباشد.
طبق اعلام موسسه CFA، سال 2018 رکورددار شرکت کنندگان در این آزمون بود. این موسسه گفت بیش از 79،000 نفر در ماه ژوئن در آزمون سطح I خود شرکت کردند که 25٪ نسبت به سال 2017 افزایش یافته است.
آزمون CFA سطح I دو بار در سال در ماه ژوئن و دسامبر برگزار میشود. این آزمون بر روی تجزیه و تحلیل با استفاده از ابزارهای 10 حوزه موضوعی دانش داوطلب متمرکز است.
این حوزهها شامل مواردی چون استانداردهای اخلاقی و حرفه ای، روشهای کمی محاسباتی، اقتصاد، گزارشگری مالی و تجزیه و تحلیل، سرمایهگذاری شرکتها، سرمایهگذاری سهام، درآمد ثابت، مشتقات، سرمایهگذاریهای جایگزین و مدیریت پرتفوی و برنامه ریزی ثروت میشوند.
قالب آزمون 240 سوال چند گزینهای است که باید ظرف مدت زمان شش ساعت تکمیل شود. نرخ قبولی در آزمون سطح 1 در ژوئن 2018، 43٪ بود. نتایج این آزمون پس از 60 روز در دسترس شرکتکنندگان قرار میگیرد.
آزمون سطح II فقط یک بار در سال و در ماه ژوئن برگزار میشود. این آزمون بر ارزیابی داراییهای مختلف تمرکز دارد و بر استفاده از ابزارها و مفاهیم سرمایهگذاری تأکید دارد.
سؤالات امتحان با اشاره به گزارشگری و تجزیه و تحلیل مالی معمولاً براساس استانداردهای بینالمللی تأمین مالی (IFRS) است. قالب امتحان شامل 120 سؤال است.
نرخ قبولی آزمون سطح II ژوئن 2018، 45٪ بود. نتیجه نهایی این آزمون نیز مانند آزمون سطح 1 ظرف مدت 60 روز منتشر میشود. طبیعتاً برای شرکت در این آزمون قبولی در آزمون سطح 1 الزامی است.
سؤالات امتحان با اشاره به گزارشگری و تجزیه و تحلیل مالی (FRA) براساس استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) است.
آزمون سطح 3 فقط یک بار در سال در ماه ژوئن برگزار میشود. این برنامه با الزام داوطلب به ترکیب همه مفاهیم و روشهای تحلیلی در کل دوره جامع تحصیلی، بر برنامهریزی مؤثر ثروت و مدیریت نمونه کارها متمرکز است.
قالب امتحان بین هشت تا 12 سوال تشریحی چند بخشی و ده سوال چند گزینهای است که باید ظرف شش ساعت تکمیل شود.
پاسخهای تشریحی نوشته شده نیز به صورت دستی بررسی میشوند. میزان قبولی در امتحان سطح III ژوئن 2018 حدود 56 درصد بود.
نتیجه این آزمون حدود 1 ماه دیرتر از دو آزمون قبل یعنی 90 روز پس از آزمون در اختیار داوطلبان قرار میگیرد.
در دنیای مالی و سرمایه گذاری، عنوان Chartered Financial Analyst (CFA) به طور گستردهای شناخته شده و مورد احترام است.
علاوه بر این، این عنوان انبوهی از مزایای شغلی در حوزه مالی را با خود به همراه دارد. گرچه کسب مدرک CFA کار ساده ای نیست، اما بیش از 167،000 نفر دارنده مدرک CFA در جهان به شما میگویند که تمام وقت و تلاش شما برای انجام این کار بیهوده نیست و آیندهی بسیار درخشانی منتظر شماست.
بنابراین، اگر علاقهمند به دریافت CFA هستید، باید درباره مزایای بیشمار مرتبط با این مدرک بیشتر بدانید. چون هر یک از این مزایای CFA باعث افزایش قدرت شغلی شما میشود.
بنابراین، CFA ممکن است همان چیزی باشد که شما برای رسیدن به اهداف شغلی خود نیاز دارید. در اینجا به 6 دلیل اساسی برای دریافت این گواهینامه اشاره میکنیم:
اگر در حال حاضر در یک حرفه سرمایه گذاری هستید یا قصد دارید به سمت چنین چیزی قدم بردارید، به احتمال زیاد از قبل با شهرت درخشان CFA آشنا هستید. CFA در صنعت برجسته است و هیچ عنوان حرفهای دیگری برای مدیران دارایی و سایر متخصصان صنعت مالی همان وزن را ندارد.
علاوه بر این، CFA بیشترین ارزش را برای تحلیلگران و مدیران دارایی فراهم میکند. معمولاً این افراد در صندوقهای بازنشستگی، صندوق های تأمینی و صندوقهای سرمایه گذاری کار میکنند.
این افراد همچنین ممکن است در امور بانکی و به عنوان مشاور مالی نیز کار کنند.
واضح است که عنوان CFA برای هر نقش دیگری که در بالا ذکر شد ضروری است و دنبال کردن هر یک از این نقشها بدون این مدرک مانند این است که بخواهید حسابداری را بدون CPA تمرین کنید.
بنابراین، اگر در هر یک از مشاغل ذکر شده قرار گرفتید، باید پاسخ مستقیم به این سؤال را نیز داشته باشید، "آیا باید CFA بگیرم؟" با این حال، CFA برای متخصصان غیر مالی نیز منطقی است.
شاید شما از نزدیک با کارمندان سرمایه گذاری یا امور مالی همکاری کنید. در این حالت، شما میتوانید CFA را دنبال کنید تا دانش خود را در این زمینه گسترش دهید.
به طور خاص، CFA میتواند به حسابداران، حسابرسان، وکلا و مدیران ارشد نیز در انجام امورشان کمک شایانی کند.
به طوری که شرکتهای مالی ارزش داشتن افرادی با مدرک CFA را حتی خارج از میز تجارت خود میدانند. براساس گزارش مؤسسه CFA، محبوب ترین عناوین شغلی در میان دارندگان CFA شامل گزینههای زیر میشود:
برنامه درسی امتحان CFA به گونه ای طراحی شده است که به شما دانش بنیان قوی و مهارت های فنی فوقالعاده خوبی میدهد. همچنین هر آنچه به طور مستقیم یا غیرمستقیم مربوط به صنعت مالی و سرمایه گذاری است را پوشش میدهد.
به طور خاص، آزمون CFA از 3 قسمت یا سطح تشکیل شده است. این سطوح بر روی همان 10 موضوع که قبلتر به آن اشاره کردیم تمرکز میکنند و هر سطح به تدریج دشوارتر میشود.
در واقع، برخلاف برخی دیگر از امتحانات مالی یا سرمایه گذاری، شما فقط پس از گذراندن سطح I و سطح II میتوانید سطح III را پشت سر بگذارید.
طبق اطلاعات موسسه CFA، دارندگان مدرک CFA در سطح جهان هرساله در حال رشد هستند و آمار این افراد روز به روز رو به افزایش است.
شما میتوانید دارندگان CFA را عملا در هر جایی پیدا کنید، خصوصاً با رشدی که جوامع محلی CFA دارند. در حال حاضر، انجمن های CFA در بیش از 70 کشور جهان هستند. این ارقام چشمگیر هستند و از همه مهمتر، شبکههای گسترده و فرصتهای شغلی را برای شما فراهم میکنند.
برخلاف برخی از گواهینامههای حسابداری که خاصیت جغرافیایی دارند (به عنوان مثال، ACCA در انگلیس و CPA به طور گسترده در ایالات متحده)، مدرک CFA جهانی است. یعنی اینکار ممکن است شما را از بمبئی به نیویورک یا از لندن به سنگاپور برساند.
واضح است که به عنوان یک دارنده CFA، میتوانید از فرصتهای بسیار شگفت انگیزی که برایتان پیش آمده نهایت لذت را ببرید.
موسسه CFA گزارش داده است که 40 کشور و منطقه این مدرک را رسماً به رسمیت میشناسند.
به همین ترتیب، بعضی از کشورها معمولاً در زمینه سرمایه گذاری و تجارت بخشی از شرایط مورد نیاز در سایر مباحث و دورههای علمی را برای دارندگان این مدرک لغو میکنند.
بنابراین، میتوانید برای کار به سایر نقاط جهان سفر کنید و نگران برخی از موانع نظارتی و الزامات نباشید. موسسه CFA گزارش داد که دارندگان این مدرک از امتحانات صدور مجوز در 27 کشور معاف هستند.
علاوه بر این، اگر به فکر تحصیل در مقطع تحصیلات تکمیلی در امور بانکی، سرمایه گذاری یا خدمات مالی هستید، ممکن است لازم باشد تا از کنکور GMAT و همچنین دوره های خاصی عبور کنید.
اما اگر شما برای دریافت CFA ثبت نام کرده یا آن را به پایان رسانده باشید، از انجام چنین کارهایی معاف هستید.
در پایان، عنوان CFA به شما کمک میکند تا راهی را برای کسب سایر دورههای حرفهای باز کنید.
در برخی موارد، میتوانید از وضعیت خود به عنوان دارنده این مدرک استفاده کنید تا از ادامه تحصیل، آزمون و تجربه کار برای صدور سایر گواهینامهها صرف نظر کنید.
مطمئناً هیچ گواهینامه مالی یا حسابداری شغل شما را تضمین نمیکند. با این حال، گرفتن CFA میتواند به طور قابل توجهی شانس شما را تقویت کند. علاوه بر این، این عنوان به شما کمک میکند تا در برخی از بزرگترین شرکتها در زمینه امور مالی شغل خود را بدست آورید.
بزرگترین کارفرمایان در بانکهای سرمایه گذاری جهانی دارنده CFA هستند. به طور معمول، CFAs در بخش مدیریت دارایی و تحقیقات این شرکتها کار میکنند. در بسیاری از موارد، شرکتها فقط دارندگان CFA را در بخشهای سرمایه گذاری خود استخدام میکنند.
10 شرکت برتر که دارندگان CFA را استخدام میکند
حقوق بالاتر قطعاً از مزایای CFA است. همانطور که در بالا ذکر شد، افراد دارای مدرک CFA اغلب در شناخته شدهترین شرکتهای مالی جهانی کار میکنند. با این حال، اگر در یک شرکت تجاری فعالیت دارید یا برای یک صندوق تأمینی کوچک و ویژه کار میکنید، CFA هنوز فرصتهای منحصر به فرد و قدرت پول سازی را به شما میدهد. کارفرمای شما پروژههای بهتری با دید بیشتر به شما میدهد، در نتیجه شما حقوق بالاتری کسب خواهید کرد.
همانطور که ذکر شد در حوزهی مالی علاوه بر CFA دورههای دیگری همچون:
ACA (Association Chartered Accountants)
ACCA (Association of Chartered Certified Accountants)
CIMA (Chartered institute of Management Accountants)
نیز هستند که این دورهها تفاوتهایی با یکدیگر دارند. اگر بخواهیم به طور خلاصه هر عنوان شغلی را برای شما تعریف کنیم، باید بگوییم دارندگان ACA و ACCA هر کدام به عنوان یک حسابدار خبره در شرکتهای بزرگ مشغول به فعالیت میشوند و اغلب به امور قانونی و ثبتی حسابداری نظیر بستن حسابها، محابسه مالیات، ارسال مدارک لازم برای اداره مالیات و کارهایی ازین دست می پردازند.
دارندگان مدرک CIMA کسانی اند که از دانش مالی و حسابداری خود در راستای مشاوره بیزینسی و رشد کسب و کارها استفاده می کنند و یا مشاوره در زمینه سرمایه گذاری می دهند اما کمتر با امور قانونی و مالیات سر و کار دارند. و در نهایت دارندگان مدرک CFA معمولا به عنوان یک تحلیلگر مالی وارد هلدینگهای سرمایه گذاری و یا بانکها میشوند و در زمینه سرمایه گذاری های شرکت ها فعالیت می کنند نظیر زمانی که شرکتی می خواهد شرکت دیگری را بخرد و یا 2 شرکت می خواهند با هم ادغام شوند.
دوره CFTE که قبلا نیز در مورد آن به طور کامل در سایت مقالهای منتشر کردیم از این رشته مدارک جدا هست و در واقع CFTe به عنوان جامعترین و عالیترین رتبه در حوزه تحلیل تکنیکال شناخته میشود در حالی که CFA CIMA, و سایر مدارکی که بالاتر گفتیم فرد را به مقام یک مشاور مالی یا تحلیلگر مالی بنیادی می رسانند. پس اگر بین انتخاب CFA و CFTe مردد مانده اید باید بدانید که یکی صرفا فاندامنتال است و دیگری تحلیل تکنیکال اما هر دو به شدت شناخته شده و مورد احترام هستند.
Chartered institute of Management Accountants که به اختصار به آن CIMA میگویند نیز یک نهاد حرفهای مالی در انگلستان است و مدرکی که ارائه میدهد در امور مالی و در سطح جهانی مانند دو مدرک ذکر شده فوق از اعتبار بسیار بالایی برخوردار است. CIMA بر روی حسابداری مدیریت تأکید ویژهای دارد و با بیش از 110،493 عضو و 117،817 دانشجو در سال 2018 به عنوان یکی از بزرگترین نهادهای حسابداری مدیریت در جهان شناخته شد.
ACA و ACCA نیز مدارکی هستند که توسط موسسه حسابداری رسمی انگلیس اعطا میشوند. ساختار دوره کم و بیش با اصول حسابداری که در انگلیس دنبال میشود نزدیک است. هر 2 دوره را میتوان به سه ماژول تقسیم کرد: سطح ابتدایی، سطح حرفهای و سطح پیشرفته.
در سطح ابتدایی اصولی مانند حسابداری، تجارت و امور مالی، قانون، اطلاعات مدیریت و اصل مالیات فرا گرفته میشود. سطح حرفه ای به منزله برنامهریزی تجاری، استراتژی تجاری، حسابداری و گزارشگری مالی، مدیریت مالی و انطباق مالیاتی است. در پایان سطح پیشرفته نیز شامل گزارش دهی شرکتی، مدیریت استراتژیک تجارت و مطالعه و بررسی موردی است.
آزمون ACCA (انجمن حسابداران خبره) به داوطلبان کمک میکند تا در زمینه حسابداری مدیریت، حسابرسی، حسابداری، مالیات و غیره تخصص کسب کنند، در حالی که ACA دانش عمیقی در زمینه مدیریت مالی، انطباق مالیاتی و حسابداری و گزارش دهی ارائه میدهد. عموما شرکت ها به فارغ التحصیلان ACA بهای بیشتری می دهند تا ACCA اگرچه که هر 2 مدرک در حوزه حسابداری به شدت مورد احترام اند و دارندگان آنها درآمدهای بالایی دریافت می کنند.
تا اینجای قضیه فهمیدیم که مدرک CFA بسیار مورد احترام و معتبر است، در سطح جهانی به رسمیت شناخته شده و دریافت آن یک کار دشوار است.
با این حال، یک مسیر تضمین شده برای رسیدن به ثروت و شکوه نیست. قبل از اینکه وارد این دورهی سنگین شوید، لازم است چند نکتهی مهم در مورد آن را حتما در نظر بگیرید.
CFA مدرکی نیست که به سادگی و با صرف زمان کم به آن دست یابید. اگر برای شروع یک کار حرفهای در زمینه مالی به دنبال مدرک CFA هستید، شاید قبل از سرمایه گذاری در وقت و مقدار زیادی پول برای آن، بهتر باشد تا کمی بیشتر با خودتان فکر کنید.
اگر شما واقعا عاشق بحث های مالی، خواندن و تجزیه تحلیل صورت های مالی و سر و کله زدن با قوانین مالیاتی هستید، احتمالا با صرف زمان و وقت زیادی می توانید در CFA موفق باشید.
اما اگر لزوما عشق و علاقه زیادی به این مباحث ندارید، گرفتن مدرک CFA تقریبا برایتان غیر ممکن خواهد شد چون وقتی از خواندن این مطالب لذت نبرید، احتمالا نمی توانید این دوره 3 4 ساله را با موفقیت به پایان برسانید.
از طرف دیگر اگر شما عاشق بازارهای مالی هستید اما بیشتر از تحلیل تکنیکال لذت می برید، نیازی به حضور در دوره CFA ندارید و بجای آن می توانید CFTe را بگذرانید و امیدوار باشید تا به عنوان یک تریدر تکنیکالیست موفق جذب شرکت هایی شوید که به دنبال جذب تریدرهای تکنیکالیست هستند. ضمنا شما به عنوان کسی که CFTe دارد می توانید برای خودتان مستقلا ترید کنید و در رسانه های مختلف به عنوان کارشناس تکنیکالیست حضور داشته باشید.
در مورد مدرک CFTe چیست؟ مزایا، منابع و نحوه قبولی در این آزمون قبلا مفصلا صحبت کردیم و اشاره کردیم که سرفصل های دوره فارکس نیز تا حد زیادی با این دوره منطبق هست و استاد مقراضی به عنوان یک فرد ایرانی دارای این مدرک می تواند به شما در این راه کمک کند.
این دوره تضمین میکند تا شما در کمترین زمان ممکن و با صرف کمترین هزینه به یک تحلیلگر خبره مالی تکنیکالیست تبدیل شده و سالها از بازارهای مالی همچون بورس و فارکس سودهای بسیار زیادی را کسب کنید.
لینک کوتاه مطلب: https://301.link/zk
نظرات (7)
سلام وقت بخیر نمونه سوالات آزمون CFA رو از کجا پیدا کنم؟
عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، نمونه سوالات این آزمون را میتوانید از سایت CFA دریافت کنید.
با سلام منابع مدرک CFA رو ممنون میشم معرفی کنید!
عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، برای اطلاع در این مورد میتوانید به سایت موسسه CFA مراجعه کنید.
کامل و جامع و فوق العاده بود!
سپاسگذاریم از همراهی شما دوست عزیز. امیدواریم سایر مقالات مجموعه آموزش ساده بورس را هم مطالعه کنید. بی صبرانه منتظر شنیدن نظرات شما هستیم.
سلام وقت بخیر برای شرکت در آزمون CFA چجوری اقدام کنیم؟
دوست عزیز برای اطلاعات و نحوه ثبت نام در این آزمون میتونید به سایت مربوطه آن مراجعه کنید.
بسیار جامع و شامل بود، سپاس و تشکر کاش منابع آزمون و مفاد اون رو بیشتر شرح میدادید و اگر داوطلبی در یکی از مواد آزمون صفر درصد باشد و نمرات دیگر در حد قبولی آیا قبول خواهد شد یا خیر؟
درود به شما دوست عزیز، خیر تمامی شرایط برای قبولی در این آزمون بیان شد.
سلام توضیحات و نکات کاملی عنوان شده ممنون امکانش هست که مجموعه شما و اقای مقراضی دوره و بستری رو برای آمادگی در هر 3 سطح این آزمون از صفر تاصد فراهم کنن.؟
ثبت نظر جدید