سواد مالی، توانایی درک و استفاده‌ی اصولی از مهارتهای مالی مختلف مانند نحوه بودجه‌بندی و سرمایه‌گذاری برای رسیدن به امنیت مالی در حال و آینده است. سواد مالی به شما کمک می‌کند تا مسائل مالی خود را به راحتی حل کرده و زندگی مرفه‌تری در زمان حال و دوران بازنشستگی خود داشته باشید.
به عبارت دیگر، سواد مالی به معنای توانایی مدیریت پول، بودجه‌بندی سرمایه، مدیریت بدهی‌ها و سرمایه‌گذاری برای دوران بازنشستگی است. فقدان سواد مالی منجر به بروز مشکلاتی مانند انباشته شدن بدهی‌ها (به عللی همچون عدم مدیریت هزینه‌ها و یا نداشتن برنامه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت) می‌شود.
«دانش اقتصادی و سرمایه‌گذاری مهمترین مهارت‌هایی هستند که باید در زندگی بیاموزید.»
هومن مقراضی
سواد مالی به معنای برخورداری از دانش و مهارتهای مورد نیاز برای تصمیم‌گیری در خصوص مهمترین فعالیت‌های مالی و اقتصادی است. روزانه میلیون‌ها نفر در حال گرفتن تصمیماتی مانند انتخاب بهترین بانک برای پس‌انداز کردن و یا بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری هستند اما افراد بسیاری چه در ایران و چه در سایر کشورها درک درستی از مفاهیم مالی ندارند.
طبق آخرین نظرسنجی بین‌المللی OECD در خصوص سواد مالی بزرگسالان در سال ۲۰۲۳، تنها ۳۴٪ از جمعیت بزرگسال توانستند حداقل امتیاز مربوط به سواد مالی را به دست بیاورند. این نکته نشان از عدم آگاهی کامل مردم جهان از مقوله سواد مالی دارد.
از جمله دلایل اهمیت سواد مالی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سواد مالی به این مسئله مهم اشاره دارد که افراد می‌توانند با مدیریت درست پول، وضعیت اقتصادی بهتری در حال و آینده خود ایجاد کنند. نحوه مدیریت پول در سواد مالی به طرق زیر قابل انجام است (دقت داشته باشید که انجام برخی از این روشها در ایران با ضرر همراه خواهد بود).
۱- پس‌انداز کردن
در کشورهایی با نرخ تورم بسیار کم و بهره بانکی مناسب، پس‌اندازِ بخشی از درآمد در بانک برای آینده کاملا منطقی است اما در ایران به دلیل تورم بالا و ناکافی بودن نرخ بهره برای جبران تورم، سرمایه‌گذاری در بانک عملا منجر به کاهش سرمایه افراد در پایان دوره سپرده‌گذاری می‌شود. بنابراین در ایران پس انداز پول در بانک منطقی نیست.
۲- بودجه‌بندی
بودجه‌بندی به معنای نحوه اختصاص درست پول در بین نیازهای مختلفِ کوتاه مدت و بلند مدت است. می‌توانید نحوه خرج کردن خود را بررسی کرده و در صورت لزوم آنها را اصلاح کنید. جدا کردن هزینه‌های ضروری از غیرضروری و مدیریت آنها از مواردی است که با بودجه‌بندی درست می‌توان به آن دست یافت.علاوه بر این می‌توانید با یادداشت کردن هزینه‌ها و درآمدها به طرح روشنی از مخارج خود دست پیدا کرده و آنها را اصلاح کنید.
۳- سرمایه‌گذاری
بخشی از پول خود را به منظور سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی پربازده مانند فارکس، بورس، ملک، طلا و خودرو در نظر بگیرید. البته تمام این بازارها بازدهی یکسانی ندارند و علاوه بر این نمی‌توان بدون دانش در آنها سرمایه‌گذاری کرد.
اگر در زمینه بازارهای مالی، دانش یا زمان کافی جهت یادگیری ندارید اما قصد دارید به شکلی اصولی در این بازارها سرمایه‌گذاری کنید به انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری در ایران مراجعه کنید. بخشی از مهمترین مزایای این انجمن عبارتند از:
۴- مدیریت بدهی‌ها
بدهی، پولی است که خرج شده اما هنوز از دارایی افراد کم نشده است. شناسایی بدهی و مدیریت آنها یکی از قابلیت‌های برخورداری از مهارت سواد مالی است. به طور کلی بدهی داشتن بد نیست اما باید مشخص کنید:
۵- محافظت از پول، بیمه و مالیات
اینکه از چه بیمه‌ای و با چه شرایطی باید استفاده کرد، یکی از مواردی است که به سواد مالی احتیاج دارد. محافظت از پول و جلوگیری از سرقت نیز از مباحث مهمی است که در حوزه سواد مالی مطرح می‌شود.
توانایی محاسبه مالیات و در نظر گرفتن آن در امور مختلف مربوط به پس انداز، سرمایه گذاری و ... نیز از جمله مهارت‌هایی است که افراد با یادگیری مهارت سواد مالی به آن مسلط می‌شوند.
برای یادگیری سواد مالی از راهکارهای زیر استفاده کنید:
۱- کتابهای سواد مالی را مطالعه کنید. از جمله بهترین کتابهای سواد مالی می‌توان به کتاب پدر ثروتمند، پدر فقیر(رابرت کیوساکی)، سرمایه‌گذار هوشمند (بنیامین گراهام)، روانشناسی پول (مورگان هاوزل) و اسرار ذهن ثروتمند (تی. هارو اکر) اشاره کرد.
۲- با نحوه سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی آشنا شوید. با ثبت نام رایگان در بخش نقشه راه موفقیت در بازارهای مالی می‌توانید با نوع بازار مناسب برای سرمایه‌گذاری و مهمترین موارد مربوط به این بازارها مانند میزان ریسک، میزان درآمد، نحوه یادگیری و... آشنا شوید.
۳- نحوه صحیح بودجه‌بندی را یاد بگیرید. هر فرد باید توانایی کنترل مخارج و متناسب‌سازی آنها با درآمد خود را داشته باشد. برای شروع کار می‌توانید از نسبت ۵۰/۳۰/۲۰ استفاده کنید. یعنی ۵۰٪ درآمد خود را به هزینه‌های ضروری، ۳۰٪ را به هزینه‌های غیر ضروری و ۲۰٪ را برای پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری در نظر بگیرید.
۴- روش کسب ثروت را یاد بگیرید. برخی افراد گمان می‌کنند سواد مالی به معنای کار کردن بسیار و ثروتمند شدن از این طریق است اما واقعیت خلاف این نکته است. مدل کسب ثروت PS3M یک اصل هوشمندانه برای کسب ثروت ارائه می‌کند که با استفاده از ۵ فاکتور ذهنیت، برنامه‌ریزی، مدیریت، مهارت و پول روش ثروتمند شدن را متناسب با ویژگی‌های هر شخص به او نشان می‌دهد.
مهمترین درسی که از سواد مالی می‌گیریم، اهمیت سرمایه‌گذاری کردن است. البته در ایران سرمایه‌گذاری نکردن منجر به کاهش ارزشِ سرمایه افراد می‌شود. بنابراین آشنایی با اصول اقتصادی مربوط به سرمایه‌گذاری برای هر فردی در ایران الزامی است.
کودکان با مشاهده رفتارهای مالی والدین، نحوه برخورد با مسائل مالی را یاد می‌گیرند. بنابراین می‌توان سواد مالی کودکان را از طریق آموزش ارتقا بخشید. موارد زیر از جمله راهکارهایی هستند که در این راه می‌توان از آنها استفاده کرد:
با استفاده از تکنیک‌هایی مانند جایزه دادن یا توضیح مواردِ بالا در قالب قصه و بازی می‌توانید سواد مالی را به کودکان خود آموزش دهید. علاوه بر این می‌توانید از کتاب سواد مالی برای کودکان نیز استفاده کنید. کتاب «مجموعه داستان‌های سواد مالی» یکی از بهترین کتاب‌ها در این زمینه است که مهارتهای خرج کردن و پس‌انداز کردن، بدهی، سرمایه‌گذاری، ریسک و ... را در قالب داستان به کودکان آموزش می‌دهد.
در این بخش به نقل از وبسایت اینوستوپدیا به توضیح مزایای برخورداری از سواد مالی می‌پردازیم.
۱- سواد مالی از بروزِ اشتباهات ویرانگر جلوگیری می‌کند.
برای مثال به جای سرمایه‌گذاری در بانک می‌توان از روشهای مختلف سرمایه‌گذاری در طلا که بازدهی بسیار بیشتری دارد، استفاده کرد.
۲- سواد مالی در شرایط اضطراری به شما کمک می‌کند.
اگر به طور ناگهانی مجبور شوید هزینه اضافه‌ای در یک ماه برای خرید یک وسیله یا درمان یک مشکل مربوط به سلامتی خرج کنید، سواد مالی با روشهایی چون بودجه‌بندی سرمایه، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز به کمکِ شما می‌آید.
۳- برخورداری از سواد مالی به افراد کمک می‌کند تا به اهداف خود برسند.
با استفاده از سواد مالی می‌توانید برای رسیدن به رویاهای خود در آینده، برنامه‌ریزی کنید.
۴- با سواد مالی اعتماد به نفس افراد بیشتر می‌شود.
افراد می‌توانند با استفاده از سواد مالی با اطمینان بیشتری برای زندگی خود تصمیم بگیرند.
سواد مالی، مهارتی است که با استفاده از آن می‌توان در زمان حال و آینده به زندگی مرفهی دست پیدا کرد. این مهارت با استفاده از اصولی همچون پس انداز کردن، سرمایه گذاری، بودجه بندی صحیح، مدیریت دارایی و بدهی‌ها به افراد در جهت ثروتمند شدن کمک خواهد کرد.
جهت آشنایی با سایر مفاهیم اقتصادی مهم و تاثیرگذار در کسب ثروت، مقالات زیر را نیز مطالعه بفرمایید.
سواد مالی توانایی درک مهارتهای مالی همچون بودجه بندی و سرمایه گذاری و همچنین توانایی مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌ها است.
با برخورداری از سواد مالی می‌توان به راحتی هزینه‌های زندگی را پرداخت کرده و بخشی از درآمد را به پس‌انداز کردنِ پول یا سرمایه‌گذاری کردن جهت رسیدن به رفاه بیشتر در زندگی اختصاص داد. علاوه بر این با سواد مالی می‌توان بدهی‌ها را به بهترین شکل مدیریت کرد.
با مدیریت بدهی، پس‌انداز ماهیانه، بودجه‌بندی و انتخاب بهترین سرمایه‌گذاری می‌توانید سواد مالی خود را ارتقا دهید.
از جمله بهترین کتابهای سواد مالی می‌توان به «پدر ثروتمند، پدر فقیر» نوشته رابرت کیوساکی، «سرمایه‌گذار هوشمند» نوشته بنجامین گراهام و «مدیریت پول» نوشته دیو رمزی اشاره کرد.
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
نظرات :
AlirezaPoursaeid
1402-08-15سلام چه مهارت هایی رو برای این که سواد مالی بهتری داشته باشیم باید یاد گیریم؟
مدیر وبسایت
1402-10-08سلام به شما دوست عزیز مهمترین مهارتی که می‌توانید برای افزایش سواد مالی خود یاد بگیرید، مبانی علم اقتصاد می‌باشد اما از آنجایی که یادگیری این مبانی در دانشگاه بسیار هزینه بر زمان بر و غیر مفید می‌باشد به شما توصیه می‌کنم تا با عضویت در دوره اقتصاد کلان، به ساده‌ترین روش ممکن سواد مالی خود را افزایش دهید. https://amoozesh-boors.com/fa/fundamental-macro