بازار فارکس بهتر است یا بازار ارز دیجیتال؟

• May 20 2021

اگر علاقه‌مند به کسب درآمد دلاری هستید و برای این کار، خرید و فروش در بازارهای مالی را انتخاب کرده‌اید، بدون شک با دو راهی ارز دیجیتال یا فارکس روبه رو می شوید. در این دو راهی قرار است کدام مسیر را انتخاب کنید؟ دنیای کریپتوکارنسی یا دنیای فارکس؟ اصلا فارکس بهتر است یا ارز دیجیتال؟

از زمان معرفی بیت کوین، بازار معاملات تجاری تغییر کرده است. موفقیت معامله گران رمزارزها، هیاهوی بزرگی در مورد خرید و فروش ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. اما با این حال هنوز خیلی از افراد پاسخ یک سوال را واضح نمی‌دانند؛ و آن سوال این است:

بازار فارکس بهتر است یا بازار ارز دیجیتال؟

اگر برای پیدا کردن جواب این سوال به یک مقاله تخصصی نیاز دارید، حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید. چرا که در این مقاله به تمامی این سوالات پاسخ خواهیم داد. همچنین اگر به بررسی تفاوت فارکس و بازار بورس تهران علاقه مند هستید پیشنهاد می کنیم مقاله تخصصی تفاوت فارکس با بازار بورس را مطالعه بفرمائید.

بازار تبادل ارزهای خارجی یا فارکس به دلیل حجم معاملات بالا و نوسانات مناسب قیمتی سال هاست که به عنوان گزینه اول معامله گران حرفه ای در دنیا برای سرمایه گذاری در نظر گرفته می‌شود. از طرف دیگر بازار ارز دیجیتال که نسبت به فارکس قدمت بسیار کمتری دارد، هنوز نتوانسته است به اندازه بازار فارکس محبوب شده و به حجم معاملات آن نزدیک شود. در جدول زیر می توانید به شکل خلاصه تفاوت های فارکس و ارز دیجیتال را مرور کنید.

فارکس یا ارز دیجیتال؟

یکی از راه‌های درآمد دلاری در ایران استفاده از معاملات رمزارزها یا فارکس است. اما لازمه رسیدن به چنین موقعیتی کسب دانش و مهارت است. به همین دلیل اگر بدون دانش و مهارت وارد دنیای فارکس و یا ارز دیجیتال شوید، شک نکنید که ضرر خواهید کرد.

در این مقاله بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتال را معرفی و مقایسه خواهیم کرد. چراکه هر کدام از این بازارها مزیت خاص خودش را دارد.

به طور کلی می توان گفت که انتخاب بازار مناسب برای سرمایه گذاری علاوه بر فاکتورهای مهمی که در ادامه مقاله به آنها اشاره می کنیم به شخصیت افراد و سبک معامله کردن آنها نیز بستگی زیادی دارد.

کسانی که ریسک پذیری بالایی دارند احتمالا به انجام معاملات در بازار رمزارزها علاقه بیشتری دارند چون میزان ریسک در این بازار بسیار زیاد است. ریسک بالا مساوی سود و ضرر بالا است. اگر در یک بازار پررسیک سود کنید، سود زیادی نصیب تان می شود اما اگر ضرر کنید نیز میزان ضررتان زیاد می شود. شاید با خود بگویید که من به عنوان یک معامله گر منضبط با تعیین حد ضرر بهینه و کوچک اجازه نمیدم میزان ضررم در بازار کریپتو زیاد شود.

نظر شما کاملا درست است چون تعیین حد ضرر در همه بازارهای مالی الزامی است اما نکته ای که باید به آن دقت کنید این است که:

• تغییر روندهای ناگهانی و شدید در بازار رمزارزها باعث می شود تا معامله گران زیادی نتوانند معاملات موفقی در آن داشته باشند.
• زمانی که روند در بازار کریپتو نزولی می شود، هولدرهای ارز دیجیتال، علاقه ای به نگه داشتن دارایی خود ندارند و همین نکته باعث می شود تا فشار فروش بیشتر شود. در این حالت احتمال این که معاملات Short یا فروش در این بازار موفق شوند هم با هاله ای از ابهام رو به رو است چون به دلیل عدم کاربرد ارزهای دیجیتال (مخصوصا آلت کوین ها) در دنیای کنونی هر لحظه احتمال این وجود که ارزش دارایی شما به صفر نزدیک شود.

معامله گرانی که میزان ریسک پذیری به نسبت کمتری دارند، بازار جفت ارزهای خارجی را برای کسب ثروت انتخاب می کنند. در بازار فارکس میزان نوسانات قیمتی نه آن قدر زیاد است که احتمال از دست رفتن یک شبه سرمایه افراد وجود داشته باشد و نه آن قدر کم است که نتوان معاملات موفقی انجام داد. برای دستیابی به سود زیاد معامله گران حرفه ای از ابزاری به نام لوریج یا ضریب اهرمی در معاملاتشان استفاده می کنند تا مقدار سود خود را بیشتر کنند. بازار فارکس آن قدر مطمئن است که این معامله گران می دانند در صورت استفاده درست از لوریج، میزان سودشان بیشتر می شود.

بازار فارکس

• بازار فارکس بزرگترین بازار تجارت در جهان است.
• از بزرگی این بازار همین قدر کافیست که بگوییم حجم معاملات در یک هفته کاملا عادی و خنثی، نزدیک به 25 تریلیون دلار است! یعنی به طور متوسط روزانه 5 تریلیون دلار (5,000,000,000,000,000,000 دلار)!!
• در بازار فارکس بانک‌های بزرگ جهانی، شرکت‌های معتبر مانند اپل، بنز و غیره، تمامی مؤسسات مالی مهم و موثر و سرمایه گذاران سرشناس حضور دارند.
• تمامی این افراد حقوقی و حقیقی جهت تجارت در این بازار از ارزهای ملی استفاده می‌کنند.

پیشنهاد مطالعه: آموزش رایگان فارکس 

فاکتورهای مختلفی می‌تواند بازار فارکس را به حرکت درآورد. برای مثال می‌توان به نرخ تولید ناخالص داخلی کشورها، تورم، نرخ بیکاری و سایر عوامل اشاره کرد. به همین دلیل در بازار فارکس معامله گران از تقویم اقتصادی جهت به روز نگه داشتن اطلاعات و رویدادهای اقتصادی استفاده می‌کنند. اتفاقی که در بازار ارزهای دیجیتال وجود ندارد.

در این بازار سرمایه گذاران اقدام به مبادله ارزهای خارجی می‌کنند و متناسب با این مبادله کسب سود می‌کنند. فارکس یک بازار غیر متمرکز بوده و مکان مشخصی برای آن وجود ندارد. با این وجود سرمایه گذاران می‌توانند از طریق پلتفرم‌هایی که کارگزاران در اختیار آنها قرار می‌دهد، استفاده کنند و ارزهای خود را خرید و فروش کنند. برای آشنایی بیشتر با بازار فارکس می توانید به دوره فارکس ما سر بزنید.

بازار ارز دیجیتال

ارزهای دیجیتال و یا رمزارزها از سال 2009 پا به میدان گذاشتند و دنیای کریپتوکارنسی با ایجاد بیت کوین متولد شد. با افتتاح مبادلات تجاری رمزارزها و ظهور انواع آلت کوین‌ها، در کمترین زمان ممکن اکوسیستم گسترده‌ای از دارایی‌های تجاری شکل گرفت. این بازار هنوز جوان است (عمر این بازار حدود ۱۳ سال است) و شما می‌توانید در 24 ساعت شبانه روز و 7 روز هفته خرید و فروش کنید.

حجم بازار کریپتوکارنسی در حال حاضر حدود 100 میلیارد دلار است.قوانین و مقررات تجارت در مبادلات ارزهای دیجیتال متفاوت است؛ چراکه در مناطق مختلف جهان قوانین و مقررات مختلفی در این خصوص به تصویب رسیده است. به طور کلی، بازارهای رمزنگاری کمتر تحت تأثیر رویدادهای اقتصادی جهانی یا بازارهای مالی سنتی قرار می‌گیرند.

جهت ورود به بازار ارزهای دیجتیال صرفا لازم است از صرافی‌های معتبر، ارز مورد نظر را خریداری کنید. اما لازم است قبل از خرید رمزارز، کیف پول مخصوص آن ارز را ایجاد کنید. دقت داشته باشید که ایجاد کیف پول ارز دیجیتال ملاحظاتی هم دارد. چراکه شما باید رمز عبور و کلید خصوصی خود را حفظ کنید. یکی دیگر از ملاحظات، بررسی امنیت کیف پول است.

چراکه برخی از کیف پول های ارز دیجیتال امن نیستند و لازم است قبل از ایجاد حساب، به سطح امنیت آن دقت کنید. یکی دیگر از موضوعات مهم در بازار ارزهای دیجیتال، انتخاب جفت ارز است.

دقت داشته باشید که هنگام انتخاب یک جفت ارز رمزنگاری شده، باید به حجم معاملات آن دقت کنید. محبوب ترین جفت ارزهای رمزنگاری شده عبارتند از:

در ادامه به مقایسه تفاوت بازار فارکس و ارز دیجیتال می پردازیم.

تفاوت بازار فارکس و ارز دیجیتال

• معاملات فارکس اغلب توسط یک کارگزار انجام می‌شود شما می‌توانید در آن کارگزاری یک حساب افتتاح کنید و به صورت مستقیم به بازار دسترسی داشته باشید. به دلیل حضور یک کارگزار رسمی، تمامی فعالیت‌ها قابل رصد و قابل تنظیم است.
• اما داستان ارزهای دیجیتال متفاوت است. تنها واسط بین شما و ارز دیجیتال، یک صرافی است.
• صرافی‌ها پلتفرمی را برای تریدرها فراهم می‌آورند و این صرافی‌ها نسبت به هیچ سؤال و یا مشکلی پاسخگو نیستند.
• تمامی کاربران ارزهای دیجیتال فقط چند قدم با از دست دادن دارایی فاصله دارند اما ارزهای سنتی یا فیات تحت مقررات دولت و بانک‌های مرکزی هستند.
• ارزش ارزهای جهانی در بازار فارکس به عملکرد کشورشان در برابر بازیگران اقتصاد جهان بستگی دارد. اما ارزهای رمزنگاری شده مورد تایید هیچ دولت و بانک مرکزی نبوده و هیچ یک از این نهادها نسبت به این دسته از دارایی‌ها پاسخگو نیستند.
• در ارزهای دیجیتال، آن چیزی که باعث برتری می‌شود، برنامه و هدف شبکه بلاک چین آن ارز است؛ اما در بازار فارکس، شرکت و عملکرد اقتصادی آن مجموعه مهم است.
• افرادی که تصمیم می‌گیرند ارز دیجیتال (برای مثال یک بیت کوین) خریداری کنند، بدون توجه به عوامل تهدید کننده، معتقدند قیمت آن ارز بدون شک در ماه‌های آینده بالا خواهد رفت.
• این دسته از افراد به فناوری و ایده پشت رمزارزها یا همان بلاک چین اعتقاد دارند و فکر می‌کنند آینده بازارهای مالی در دستان بلاک چین است.
• از طرف دیگر، معامله گران ارزهای دیجیتال، برای بدست آوردن سود، ارز خود را خرید و فروش می‌کنند. معامله گران برخلاف سرمایه گذاران، ارزهای رمزپایه را ابزاری برای کسب سود می‌دانند.
• گاهی اوقات ممکن است این افراد بدون مطالعه ایدئولوژی یا هدف بلاک چین، در آن ارز سرمایه گذاری کنند.
• ارزهای دیجیتال بسیار بی ثبات هستند. تنها در صورتی می‌توانید کسب سود کنید که موفق شوید اتفاقات آینده مارکت را به درستی پیش بینی کنید. یعنی بدانید و آگاه باشید که در روزهای آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و آن اتفاقات چه اثری در بازار دارد.

البته لازم به ذکر است با نگاه به گذشته، متوجه می‌شویم این امر کمی سخت شده است. چراکه نمودار قیمت ارزهای دیجیتال ممکن است با توئیت یک فرد سرشناس مانند ایلان ماسک نزولی یا صعودی شود!!

عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است بر قیمت ارزهای رمزپایه تأثیر بگذارد. این موارد عبارتند از:

• نقص امنیتی و در نتیجه حمله به صرافی‌های رمزنگاری
• مخالفت کشورها با ارزهای دیجیتال
• احتمال ایجاد به روز رسانی های غیر قابل بازگشت ( برای مثال می‌توان به هارد فورک بیت کوین اشاره کرد)

باید به یاد داشته باشید که بازار ارز دیجیتال از ناپایدارترین بازارهای مالی جهان است و نوسانات زیاد در این بازار کاملا طبیعی است

فارکس بهتر است یا ارز دیجیتال؟

تا اینجای مقاله در خصوص فارکس و ارزهای دیجیتال صحبت کردیم. اما در ادامه بین فارکس و ارزهای دیجیتال، یک بازار مالی مناسب را معرفی خواهیم کرد.

• تجارت فارکس قدیمی‌تر از کریپتوکارنسی است و قوانینی واضح دارد؛ در حالی که ارزهای دیجیتال یک بازار جدید است و به دلیل نوسانات زیاد قیمت ممکن است خطرناک باشد.
• یکی دیگر از تفاوت‌های این دو بازار محدودیت عرضه است. به این معنی که برخی از ارزهای دیجیتال محدودیت عرضه دارند (مانند بیت کوین) و بیشتر از آن سقف تولید نمی‌شوند. این محدودیت عرضه به خودی خود یک عامل تورم زا است.
• معاملات در دنیای کریپتوکارنسی، بر خلاف فارکس، ناشناس است و این ناشناس بودن ممکن است باب میل عده‌ای از معامله گران نباشد.
• هر دو مارکت پتانسیل رشد بالایی دارند؛ اما همانطوری که گفته شد، نوسانات در بازار ارزهای دیجیتال بسیار شدید و بعضاً غیرمنطقی است.
• زمانی که مقبولیت و محبوبیت این دو بازار را هم بررسی می‌کنیم. متوجه می‌شویم که فارکس در بین افراد جامعه بیشتر از بازار ارزهای دیجیتال مقبول و محبوب است.
• هر دو بازار دارای برخی شباهت‌هایی هم هستند. برای مثال می‌توان به نحوه معاملات الکترونیکی اشاره کرد. برای مثال یکی از مزیت‌های هر دو بازار این است که جهت ورود به دنیای فارکس و یا ارزهای دیجیتال نیازی نیست مسیر طولانی و وقت گیری را طی کنید.
• یکی از شباهت‌های این دو بازار این است که معامله گران باید از استراتژی‌های معاملاتی مختلفی استفاده کنند. بدون استراتژی جامع معاملاتی فارکس و بدون دانش نمی‌توانید از فارکس یا ارزهای دیجیتال کسب سود کنید.
• در صورت انتخاب هر کدام یک از این دو بازار، باید بدانید که هر دو مارکت ریسک، پاداش و جنبه‌های مثبت و منفی خود را دارد.
• به طور کلی، تجارت فارکس از محافظت، تنظیم و ثبات بیشتری برخوردار است، با این حال، تجارت ارز دیجیتال می‌تواند سود مناسبی هم به شما بدهد.
• در نهایت اندازه، رفتار و ساختار هر دو بازار متفاوت است. شباهت‌های زیادی وجود دارد، اما با این حال برابر دانستن آنها مانند برابر دانستن سیب و پرتقال است.

به صورت کلی در خصوص مقایسه این دو بازار باید به موارد زیر دقت کنیم:

• نقدینگی: ما این دو بازار را باید از جهت نقدینگی بررسی کنیم. نقدینگی یعنی: آیا یک دارایی بدون تغییر قیمت فعلی بازار می‌تواند به راحتی به پول نقد تبدیل شود یا خیر؟
• نوسانات: به میزان حساسیت قیمت دارایی، نسبت به تغییر سایر عوامل اشاره دارد.
• میزان ریسک: ارزهای دیجیتال یک بازار نسبتاً جدیدی هستند. خصوصاً وقتی با فارکس مقایسه می‌شوند. یکی از اصلی ترین خطرات در معاملات بیت کوین (جدا از نوسانات) این است که در مورد چگونگی توسعه بازار در سال‌های آینده هیچ توضیحی در دست نیست.
• قوانین و مقررات: بر خلاف دنیای کریپتوکارنسی، در بازار فارکس؛ بانک‌ها و افرادی که در حال فعالیت هستند، باید در یک چارچوب قانون‌مند حرکت کنند.

آیا بازار ارزهای دیجیتال حباب دارد؟

یکی از مفاهیم مهم در سرمایه گذاری و بازارهای مالی، حباب است.

اما حباب به چه معنی است؟

زمانی که ارزش دارایی شما بالاتر از ارزش وقعی‌اش باشد، می‌گوییم حباب وجود دارد. برای مثال، فرض کنید قیمت خالص سکه بهار آزادی 10 میلیون تومان است اما آن را در بازار 14 میلیون تومان به فروش می‌گذارند. این یعنی سکه حباب دارد و چهار میلیون تومان بیشتر از ارزش واقعی‌اش به فروش می‌رسد. حباب داشتن به این معنی است که در آینده (ممکن است یک روز یا یک ماه بعد)، قیمت آن دارایی کاهش و به ارزش واقعی خود نزدیک خواهد شد.

در حال حاضر برخی از کارشناسان معتقد هستند که بازار ارز دیجیتال حباب دارد و ارزش برخی از ارزهای دیجیتال، بیشتر از ارزش واقعی‌شان هستند.

آیا ارزهای دیجیتال به پول رسمی تبدیل خواهند شد؟

برخی از کارشناسان معتقد هستند که ارزهای دیجیتال در آینده نه چندان دور به پول رسمی کشورها تبدیل خواهند شد. اینکه رمزارزها آینده اقتصاد هستند هیچ شکی نیست اما بیایید احتمال رسمی شدن رمزارزها به عنوان پول رسمی را مورد بررسی قرار بدهیم.

اولاً: ارز ملی باید با ثبات و با پشتوانه باشد که هیچ کدام یک از ارزهای دیجیتال این ویژگی را ندارند!

دوماً: سیستم‌های مالی دنیا به دنبال ساختاری هستند که متخلفین و افراد مفسد اقتصادی مانند تبهکاران را به راحتی شناسایی کنند و اجازه ندهند این افراد تراکنش مالی داشته باشند. ارزهای دیجیتال باعث ترویج تبادلات مالی بین خلاف کارها می‌شوند. ارزهای دیجیتالی که مبتنی بر سیستم‌های بلاک چین هستند، دقیقا هدفی تضاد این دارند. چرا که شما نمی‌توانید متوجه شوید که از طریق شبکه بلاک چین چه افرادی چه تراکنشی انجام می‌دهند. همین امر باعث شده اکثر بانک‌های دنیا با ارزهای دیجیتال مخالفت کنند و رسماً اعلام کنند حساب کاربرانی که رمزارز تبادل می‌کنند را مسدود خواهند کرد.

سوماً: دلیل دیگری که باعث شده اقتصاددانان آینده ارزهای دنیا را در رمزارزها نبینند این است که این ارزها باعث کاهش درآمدهای دولت‌ها می‌شوند! دولت‌ها بر اساس سیاست‌های پولی خود تعیین می‌کنند که چه مقدار پول داخل کشور در جریان باشد. لازمه اجرای سیاست‌های پولی داشتن کنترل بر منابع مالی است. با وجود ارزهای دیجیتال این سیاست‌ها از بین می‌رود و تورم و نرخ بیکاری در کشورها افزایش پیدا خواهد کرد.

با توجه به این سه دلیل، نمی‌توان امید داشت که ارزهای دیجیتال در آینده به پول رسمی کشورها تبدیل بشوند.

معایب ترید ارزهای دیجیتال نسبت به ترید فارکس

• یکی از اشتباهات رایج تریدرهای تازه کار کریپتوکارنسی این است که فقط به تحلیل تکنیکال اکتفا می‌کنند. درحالی که لازم است جهت ترید ارز دیجیتال به فاندامنتال و مباحث پایه‌ای آن دقت کنید.
• آن چیزی که لازم است در خصوص سرمایه گذاری به ذهن خود بسپارید این است که ثبات در سرمایه گذاری باعث ثروتمند شدن شما خواهد شد. این رمز ثروتمند شدن تنها با تحلیل تکنیکال محقق نمی‌شود و لازم است تحلیل فاندامنتال را هم انجام بدهید.
• برخی دیگر از افراد معتقد هستند صرف تسلط به دانش مدیریت ریسک می‌تواند آن‌ها را از ضررهای متعدد در بازار رمزارزها محفوظ نگه دارد.
• اما لازم است بدانیم در بازاری که مانند اقیانوس موّاج است، تعاریف مدیریت ریسک کم رنگ می‌شود.
• در ضمن، همه تریدرهای ماهر و با تجربه می‌دانند که در بازارهای مالی پرنوسان، مانند بازار ارزهای دیجیتال، تحلیل تکنیکال معنایی ندارد.
• در مارکت کریپتوکارنسی، نهنگ‌ها بازار را دستکاری می‌کنند و این امر باعث می‌شود اثر تحلیل تکنیکال هم کمرنگ شود.
• برخلاف بازار مالی فارکس، عمق بازار اجازه این رفتارها را نمی‌دهد. چرا که عمق بازار اجازه نمی‌دهد بزرگان بتوانند سهم‌های فارکس را جا به جا کنند و یا باعث شوند تحلیل تکنیکال بی اثر شود.

فارکس و ارز دیجیتال در یک نگاه

تا این بخش از مطلب، به بررسی دو بازار فارکس و ارز دیجیتال پرداختیم و ضمن بیان تفاوت های موجود میان این دو بازار، شرایط و ویژگی های هر کدام را نیز به تفکیک شرح دادیم. حال در ادامه قصد داریم با بیان برخی از شباهت های موجود میان این دو بازار، در نهایت این مقایسه را تکمیل نموده و سپس به منظور ایجاد درک بهتر موضوع، خلاصه مطالب بیان شده را در جدول زیر خدمت شما عزیزان ارائه نماییم.

به طور کلی می توان سه وجه شباهت عمده میان دو بازار فارکس و ارز دیجیتال یافت که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:

1. بازار غیر متمرکز (Decentralized Market): هر دو بازار از نوع بازارهای غیرمتمرکز بوده بدین معنی که تمامی معاملات انجام شده در یک مرکز مشخص و واحد به صورت تجمیع شده قرار نگرفته اند.
2. استفاده از اهرم (Leverage): در هر دو بازار فرصت و امکان استفاده از اهرم به معامله گر داده می شود. البته توجه داشته باشید که معمولا بروکرهای فارکس، اهرم بیشتری را در اختیار معامله گران قرار می دهند.
3. معاملات دو سویه (Two-Sided Market): داشتن معاملات دو سویه یا دو طرفه از جمله شباهت های دیگر این دو بازار به یکدیگر می باشد. مقصود از دو سویه بودن بازار، امکان کسب سود از افزایش یا کاهش قیمت می باشد.

نتیجه گیری

با توجه به نکات گفته شده به نظر می‌رسد بازار بورس فارکس از جنبه‌های مختلفی بهتر از بازار ارزهای دیجیتال است. چراکه بازار رمزارزها غیرقابل پیش بینی تر از بازار بورس فارکس است و در فارکس می‌توانید سریعتر و راحت‌تر به درآمد دلاری برسید.

اما بازهم به شما پیشنهاد می‌دهیم قبل از انتخاب بازار هدف، مدتی را برای انجام تجزیه و تحلیل و تحقیق در مورد هر دو بازار اختصاص دهید. 

در ضمن، شما می‌توانید در کامنت‌ها سوالات خود را در خصوص این دو بازار از کارشناسان ما بپرسید. کارشناسان ما بدون شک در اولین زمان ممکن به آن سوالات پاسخ خواهند داد.

سوالات متداول

۱- سرمایه گذاری در فارکس بهتر است یا ارز دیجیتال؟
انتخاب بازار هدف برای سرمایه گذاری به دیدگاه معاملاتی شما بستگی دارید. همان طور که در متن مقاله اشاره شد، فارکس به دلیل اعتبار و بازدهی بالا در گذشته و حال، بازار مناسب تری برای سرمایه گذاری است.
۲- مهمترین تفاوت فارکس و ارز دیجیتال چیست؟
مهترین تفاوت بازار فارکس و ارزهای دیجیتال در میزان ریسک موجود در این بازارهاست. میزان ریسک در بازار ارزهای دیجیتال به علت نوسانات شدید قیمتی و مبهم بودن آینده آن به شدت بالاست و خطر از دست رفتن کل سرمایه در آن وجود دارد.
۳- آیا امکان دستکاری در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد؟
در بازار رمزارزها، نهنگ ها می توانند نسبت به سرمایه زیادی که در اختیار دارند به نفع خود در روند معاملات اختلال ایجاد کنند اما در فارکس به دلیل حجم گسترده شرکت کنندگان، حجم بالای معاملات و میزان کم نوسانات قیمت امکان دستکاری در آن وجود ندارد یا بسیار اندک است.