شاخص مدیران خرید (Purchasing managers index) یا PMI، معیاری برای تعیین جهت‌گیری کلی روندهای اقتصادی در بخشهای تولیدی و خدماتی است. این شاخص اقتصادی، شرایط بازار را از دیدگاه مدیران خرید (ثابت، انبساطی یا انقباضی) نشان می‌دهد.
شاخص PMI بر اساس نظرسنجی از مدیران خرید در صنایع مختلف و طرح پرسش‌هایی درباره تغییرات در میزان تولید، سفارشات جدید، سطح موجودی، تحویل به موقعِ تامین‌کنندگان و اشتغال به وجود می‌آید.
شاخص PMI، شاخصی اقتصادی است که بر اساس گزارشات و نظرسنجی‌های ماهانه از مدیران محصول (افرادی که مسئول خریداری مواد مورد نیاز برای تولید یک محصول هستند) شرکتهای تولیدی محاسبه می‌شود.
این شاخص، تصویری از شرایط اقتصادی فعلی و آتی ارائه می‌دهد. به علت اینکه نتایج نظرسنجی این شاخص پیشرو انقباض، انبساط و پایداری فعالیت‌های اقتصادی را نشان می‌دهند، سه گروه «سرمایه‌گذاران»، «کسب‌و‌کارها» و «سیاست‌گذاران» به کمک آمار شاخص PMI می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌تری برای فعالیت‌های آتی خود بگیرند.
برای محاسبه شاخص مدیران خرید، سوالات متعددی از مدیران خرید چندین شرکت تولیدی در مکان‌های مختلف پرسیده می‌شود. این سوالات به دسته‌های «تعداد سفارشات جدید»، «میزان تولید»، «تحویل تامین‌کننده»، «موجودی شرکت» و «ارقام اشتغال» تقسیم می‌شوند.
در نهایت، پاسخ‌های مدیران خرید با هم ترکیب می‌شوند تا یک امتیاز کلی برای PMI آن ماه ارائه کنند. فرمول نحوه محاسبه شاخص PMI در تصویر زیر نشان داده شده است:
شاخص PMI، یک نوع شاخص پراکندگی (diffusion index) که محدوده آن از 0 تا 100 است و به صورت درصد بیان می‌شود. تفسیر شاخص مدیران خرید به شکل زیر است:
شاخص مدیران خرید انواع مختلفی دارد:
در آمریکا موسسه ISM و موسسه S&P Global به صورت جداگانه آمار مربوط به شاخص مدیران خرید را منتشر می‌کنند.
۱- زمان انتشار شاخص PMI تولیدی
۲- زمان انتشار شاخص PMI خدمات
مهمترین مزایای شاخص PMI عبارتند از:
مهمترین محدودیت شاخص مدیران خرید در این است که تنها به ارزیابی سلامت بخش تولیدی می‌پردازد. در گذشته، بخش تولید، معیاری حیاتی برای اقتصادهای جهانی بود اما الان اهمیت آن در حال کم شدن است.
هم اکنون، گزارش‌های ماهانه دیگری همچون گزارش بخش غیرتولیدی که با عنوان PMI خدمات هم شناخته می‌شود، به عنوان فشارسنج اقتصادی استفاده می‌شوند.
شاخص مدیران خرید به عنوان یک شاخص اقتصادی پیشرو می‌تواند نمایانگر روند رشد اقتصادی در ماه‌های آینده باشد. رابطه شاخص مدیران خرید و بازارهای مالی در مجموعه درهم تنیده‌ای از متغیرهای اقتصادی و سیاست‌های پولی تفسیر می‌شود.
صرفا بالا یا پایین یک شاخص یا متغیر اقتصادی نباید مبنای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش دارایی‌های مالی باشد. تحلیل شرایط اقتصاد کلان جهان و ایران باید به نحوی انجام شود که با در نظر گرفتن تمام متغیرها از جمله نرخ بهره، سیاست‌های پولی، تولید ناخالص داخلی و ... روند اقتصادی آتی شناسایی شود.
در دوره اقتصاد کلان نحوه پیدا کردن بینشی واحد بر اساس تحلیل تمام متغیرها و شاخص‌های اقتصادی به افراد آموزش داده می‌شود. در نتیجه، فراجویان توانایی پیشبینی روندها و چرخه‌های اقتصادی، بهترین بازار مالی برای سرمایه گذاری و بهترین زمان ورود و خروج از آن را به دست خواهند آورد.
محاسبات شاخص مدیران خرید در ایران که با نام شامخ شناخته می‌شود، توسط مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران انجام می‌شود. طبق جدیدترین آمار منتشر شده توسط این مرکز، شاخص مدیران خرید کل اقتصاد در آبان 1403، معادل 51.4 محاسبه شده است.
این شاخص که به صورت فصلی تعدیل شده، نسبت به شاخص ماه گذشته آن (50.2) با رشد اندکی همراه بوده است. تصویر زیر نمایی از شاخص خرید مدیران ایران در سه سال گذشته را نشان می‌دهد.
شاخص مدیران خرید، شاخصی اقتصادی است که بر مبنای نظرسنجی از مدیران خرید شرکتهای تولیدی شکل گرفته و نشان می‌دهد که شرایط بازار از دیدگاه آمار ارائه شده توسط مدیران خرید، در حال انبساط، انقباض و یا بدون تغییر است.
این شاخص که با عنوان شاخص PMI بخش تولیدی شناخته می‌شود، صرفا داده‌های مربوط به بخش غیر تولیدی (خدمات) را نشان می‌دهد. به همین دلیل امروزه، داده‌های مربوط به PMI بخش خدمات نیز محاسبه شده و در اختیار تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران قرار داده می‌شود.
جهت آشنایی با سایر شاخص‌ها و متغیرهای اقتصادی از مقالات زیر استفاده کنید.
شاخص مدیران خرید، یکی از شاخص‌های اقتصادی پیشرو است که از طریق نظرسنجی از مدیران خرید شرکتهای تولیدی در ۵ گروه اصلی «تعداد سفارشات جدید»، «میزان تولید»، «تحویل تامین کننده»، «موجودی شرکت» و «ارقام اشتغال» به دست می‌آید. اعداد بالای ۵۰ در شاخص PMI، نشان‌دهنده افزایش فعالیت‌های اقتصادی نسبت به ماه قبل بوده و نوید دهنده افزایش رشد اقتصادی هستند، در حالی که اعداد کمتر از ۵۰ نشانه کاهش فعالیت‌های اقتصادی و رکود احتمالی یا کاهش رشد اقتصادی هستند.
تقویم اقتصادی فارکس، ابزاری است که معامله‌گران فارکس با استفاده از می‌توانند جدیدترین آمار منتشر شده متغیرها و شاخص‌های اقتصادی را بررسی کرده و تاثیر آنها را از جنبه فاندامنتال بر بازار فارکس تحلیل کنند. سایت فارکس فکتوری از مهمترین سایت‌هایی است که تقویم اقتصادی فارکس را ارائه می‌دهد. جهت یادگیری نحوه کار با سایت فارکس فکتوری به این قسمت مراجعه کنید.
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
