چگونه اسپرد اوراق قرضه بین دو کشور بر نرخ ارز آن‌ها تأثیر می‌گذارد؟

در دنیای مالی بین‌المللی، رابطه بین اسپرد اوراق قرضه و نرخ مبادله ارز یک رابطه بسیار مهم است. اسپرد اوراق قرضه که به تفاوت بازدهی بین دو اوراق اشاره دارد، می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر ارزش پول یک کشور نسبت به ارز یک کشور دیگر داشته باشد.

در این مقاله، ما رابطه پیچیده بین اسپرد اوراق قرضه و نرخ مبادله ارز را بررسی خواهیم کرد و اینکه چگونه نوسانات دریکی می‌تواند منجر به نوسان در دیگری شود. علاوه بر این عوامل مختلفی را که به اسپرد اوراق قرضه کمک می‌کنند و همچنین مکانیسم‌هایی را که از طریق آن‌ها بر نرخ مبادله ارز تأثیر می‌گذارند، بررسی خواهیم کرد. در پایان این مقاله، خوانندگان درک عمیق‌تری از تعامل پیچیده بین اسپرد اوراق قرضه و نرخ مبادله ارز و پیامدهای آن بر بازارهای مالی جهانی به دست خواهند آورد.

خلاصه مطلب

• اسپرد اوراق قرضه بیشتر نشان‌دهنده ریسک اعتباری بالاتر است که منجر به هزینه‌های وام و نرخ بهره بالاتر می‌شود.
• اسپرد اوراق قرضه می‌تواند تحت تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی، سیاست‌های مالی و پولی، ریسک‌های سیاسی و ژئوپلیتیکی، تغییرات رتبه اعتباری و احساسات بازار باشد.
• روندهای تاریخی در اسپرد اوراق قرضه برای کشورهای مختلف می‌تواند بینش ارزشمندی را در مورد بازارهای مالی جهانی ارائه دهد.
• به‌طورکلی، درک اسپرد اوراق قرضه می‌تواند بینش ارزشمندی را در مورد سلامت اقتصادی و مالی یک کشور ارائه دهد.

اوراق قرضه

اوراق قرضه به‌عنوان یک سند بدهکار بودن هست که یک نهاد زمانی که به سرمایه قرضی نیاز دارد، آن را منتشر می‌کند.

این نهادها می‌توانند دولت‌ها، شهرداری‌ها یا شرکت‌های چندملیتی باشند که برای اداره کارها و ادامه فعالیت‌های خود به میزان بودجه زیادی احتیاج دارند، درنتیجه برای تکمیل بودجه خود باید از بانک‌ها یا افراد عادی آن را قرض کنند.

فردی که دارای اوراق قرضه دولتی باشد، درواقع سندی مبنی بر این‌که دولت از او پول قرض گرفته را دارا هست.

اما آیا این موضوع مشابه همان مالکیت سهام هست؟

مهم‌ترین تفاوت عمده‌ای که بین این دو وجود دارد، این هست که اوراق قرضه در حالت عادی دارای یک تاریخ سررسید مشخص می‌باشند که در آن مالک، پول قرض داده‌شده خود را که به‌عنوان اصل پول شناخته می‌شود، در یک تاریخ از پیش تعیین‌شده، دریافت می‌کند.

همچنین، زمانی که یک سرمایه‌گذار از یک شرکت، اوراق قرضه خریداری می‌کند، پول خود را با یک نرخ سود مشخص که به آن بازده اوراق نیز می‌گویند، در یک بازه زمانی تعیین‌شده دریافت می‌کند.

به این پرداخت‌های سود که به‌صورت دوره‌ای انجام می‌گیرد، سود کالابرگ یا اوراق گویند.

بازده اوراق، همان نرخ بازدهی یا سود علی‌الحساب پرداختی به دارنده اوراق قرضه است، درحالی‌که قیمت اوراق، مبلغی است که دارنده اوراق برای اوراق پرداخت می‌کند و همچنین باید توجه داشته باشید که قیمت اوراق قرضه و بازده اوراق قرضه با یکدیگر رابطه عکس‌دارند و با افزایش قیمت اوراق، بازده اوراق کاهش می‌یابد و بالعکس.

بر اساس گزارش انجمن صنعت اوراق بهادار و بازارهای مالی (SIFMA) تا سال 2021، اندازه بازار اوراق قرضه (کل بدهی‌های معوق) 119 تریلیون دلار در سراسر جهان و 46 تریلیون دلار برای بازار ایالات‌متحده تخمین زده می‌شود.

تأثیر اسپرد اوراق قرضه

با نظارت بر اسپرد اوراق قرضه و انتظارات برای تغییرات نرخ بهره، می‌توان ایده‌هایی داشت که آینده یک جفت ارز می‌تواند چگونه پیش رود.

به‌صورت ساده، با افزایش اسپرد اوراق قرضه بین دو اقتصاد، واحد پول کشوری که بازده اوراق قرضه بالاتری دارد در برابر ارز دیگر کشوری که بازده اوراق قرضه پایین‌تر است، افزایش می‌یابد.

بازده اوراق درواقع نوعی مشخصه عالی از قدرت بازار بورس یک کشور هست که تقاضا برای ارز کشور را افزایش می‌دهد.

به‌عنوان‌مثال می‌توان به بازده اوراق قرضه امریکا اشاره کرد که عملکرد بازار سهام امریکا را ارزیابی کرده و این‌گونه نشان‌دهنده تقاضا برای دلار آمریکا هست.

این سناریو به این شکل است که تقاضا برای اوراق قرضه معمولاً زمانی افزایش می‌یابد که سرمایه‌گذاران نگران امنیت سرمایه‌گذاری سهام خود باشند.

این تغییر نوع سرمایه‌گذاری به سمت امنیت باعث افزایش بیشتر قیمت اوراق قرضه شده و با توجه به رابطه معکوس قیمت و بازده، بازده اوراق قرضه پایین می‌آید.

بنابراین هرچه سرمایه‌گذاران از سهام و سایر سرمایه‌گذاری‌های پرخطر، بیشتر دور می‌شوند، افزایش تقاضا برای “ابزارهای کم‌خطر” مانند اوراق قرضه امریکا و دلار آمریکا به‌عنوان یک دارایی امن، قیمت آن‌ها را بالاتر می‌برد.

بازده اوراق قرضه دولتی می‌تواند به‌عنوان نما گری از جهت کلی نرخ بهره و انتظارات عمل می‌کند.

به‌عنوان‌مثال، در امریکا، نظر شما روی اوراق 10 ساله خزانه است.

افزایش بازدهی، به معنی صعودی بودن دلار و کاهش بازدهی، به‌منزله نزولی بودن دلار هست.

برای درک بهتر رابطه‌ای که بین ارز و اسپرد اوراق قرضه وجود دارد می‌توان به این موضوع اشاره کرد که ارز قوی‌تر به مهار تورم کمک می‌کند درحالی‌که ارز ضعیف‌تر باعث افزایش تورم می‌شود، درنتیجه بانک‌های مرکزی از این رابطه به‌عنوان ابزاری غیرمستقیم برای مدیریت مؤثر سیاست‌های پولی کشورهای مربوطه استفاده می‌کنند و با درک و مشاهده این روابط و الگوهای آن‌ها، سرمایه‌گذاران دریچه‌ای به بازار ارز دارند و از این طریق ابزاری برای پیش‌بینی و سرمایه‌گذاری درحرکت ارزها دارند.

برای این منظور می‌توان به گذشته نزدیک نگاه کرد که پس از ترکیدن حباب فناوری در سال 2000، معامله گران از جستجوی بالاترین بازده ممکن به تمرکز بر حفظ سرمایه رفتند اما با توجه به این‌که ایالات‌متحده نرخ‌های بهره کمتر از 2% (و حتی کمتر) را ارائه می‌کرد، بسیاری از صندوق‌های تأمینی و کسانی که به بازارهای بین‌المللی دسترسی داشتند، به دنبال بازدهی بالاتر به خارج از کشور رفتند.

استرالیا، با همان عامل ریسک ایالات‌متحده، نرخ‌های بهره را بیش از 5 درصد ارائه کرد.

درنتیجه توانست، جریان‌های زیادی از پول سرمایه‌گذاری را به کشور جذب کرد و به‌نوبه خود دارایی‌هایی را به دلار استرالیا جذب کرد.

به مثال زیر توجه کنید

نمودار زیر به ما نشان می‌دهد که اختلاف بازدهی پنج‌ساله بین دلار استرالیا و دلار آمریکا بین سال‌های 1989 و 1998 در حال کاهش بوده است.

این هم‌زمان با فروش گسترده دلار استرالیا در برابر دلار آمریکا بود و هنگامی‌که در تابستان 2000 اسپرد بازده یک‌بار دیگر شروع به افزایش کرد، دلار استرالیا چند ماه بعد با افزایش مشابهی واکنش نشان داد، مزیت اسپرد 2.5 درصدی دلار استرالیا نسبت به دلار آمریکا طی سه سال آینده برابر با افزایش 37 درصدی دلار استرالیا/دلار آمریکا هست.

در اینجا آن دسته از معامله‌گرانی که موفق به ورود به این معاملات شدند نه‌تنها از افزایش سرمایه قابل‌توجهی برخوردار شدند، بلکه سود سالانه را نیز به دست آوردند.

مشابه همین مورد در سال 2007 نیز اتفاق افتاد، زمانی که اختلاف اوراق قرضه از 1.00 درصد به 2.50 درصد افزایش یافت، AUD/USD از 7000. به 0.9000 رسید.

با فرارسیدن رکود اقتصادی در سال 2008، تمامی بانک‌های مرکزی اصلی اقدام به کاهش نرخ بهره کردند و AUD/USD از 0.9000 مجدد تا 0.7000 سقوط کرد.

و زمانی که اسپرد اوراق قرضه بین اوراق استرالیا و اوراق خزانه‌داری امریکا افزایش یافت، معامله گران پوزیشن‌های خرید AUD/USD خود را هر چه بیشتر افزایش می‌دادند.

چه عواملی می‌تواند باعث افزایش یا کاهش اسپرد اوراق قرضه شود؟

عوامل متعددی وجود دارد که می‌تواند باعث افزایش یا کاهش اسپرد اوراق قرضه شود، ازجمله:

شاخص‌های کلان اقتصادی: تغییرات در شاخص‌های اقتصاد کلان یک کشور مانند نرخ تورم، رشد تولید ناخالص داخلی و نرخ بیکاری می‌تواند بر اسپرد اوراق قرضه تأثیر بگذارد. اگر شاخص‌های اقتصاد کلان یک کشور ضعیف شود، سرمایه‌گذاران ممکن است تقاضای بازدهی بالاتری برای اوراق قرضه دولتی آن کشور داشته باشند که منجر به افزایش اسپرد اوراق می‌شود.

سیاست‌های مالی و پولی: سیاست‌های مالی و پولی یک کشور نیز می‌تواند بر اسپرد اوراق قرضه تأثیر بگذارد. اگر دولت یک کشور هزینه‌ها را بدون افزایش درآمدهای مربوطه افزایش دهد، سرمایه‌گذاران ممکن است کشور را در معرض خطر بالاتری از نکول تصور کنند که منجر به افزایش اسپرد اوراق قرضه می‌شود. به‌طور مشابه، اگر بانک مرکزی یک کشور نرخ بهره را برای کنترل تورم افزایش دهد، ممکن است به کاهش اسپرد اوراق منجر شود.

خطرات سیاسی و ژئوپلیتیکی: بی‌ثباتی یا عدم اطمینان سیاسی می‌تواند منجر به افزایش اسپرد اوراق قرضه شود. به‌عنوان‌مثال، اگر کشوری بحران سیاسی یا تغییر غیرمنتظره در رهبری را تجربه کند، سرمایه‌گذاران ممکن است کشور را در معرض خطر بالاتری از نکول تصور کنند که منجر به افزایش اسپرد اوراق قرضه شود. به‌طور مشابه، خطرات ژئوپلیتیکی، مانند درگیری‌ها یا تنش‌های تجاری، می‌توانند بر اسپرد اوراق قرضه تأثیر بگذارند.

تغییرات رتبه اعتباری: تغییرات در رتبه اعتباری یک کشور می‌تواند بر اسپرد اوراق قرضه تأثیر بگذارد. اگر رتبه اعتباری یک کشور کاهش یابد، سرمایه‌گذاران ممکن است این کشور را در معرض خطر بالاتری از نکول تصور کنند که منجر به افزایش اسپرد اوراق می‌شود. برعکس، ارتقای رتبه اعتباری یک کشور می‌تواند منجر به کاهش اسپرد اوراق قرضه شود.

احساسات بازار: درنهایت، احساسات بازار می‌تواند بر اسپرد اوراق قرضه تأثیر بگذارد. اگر سرمایه‌گذاران عموماً ریسک گریز باشند، ممکن است تقاضای بازدهی بالاتری برای اوراق قرضه دولتی داشته باشند که منجر به افزایش اسپرد اوراق می‌شود. برعکس، اگر سرمایه‌گذاران خوش‌بین‌تر باشند، ممکن است تقاضای بازدهی پایین‌تری برای اوراق قرضه دولتی داشته باشند که منجر به کاهش اسپرد اوراق می‌شود.

درنتیجه، اسپرد اوراق قرضه می‌تواند تحت تأثیر طیفی از عوامل اقتصادی، سیاسی و بازار باشد. درک این عوامل برای سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران به‌طور یکسان مهم است، زیرا تغییرات در اسپرد اوراق قرضه می‌تواند بر هزینه‌های استقراض و نرخ بهره کشور تأثیر بگذارد که به‌نوبه خود می‌تواند بر عملکرد اقتصادی آن تأثیر بگذارد.

نتیجه‌گیری

اسپرد اوراق قرضه نقش مهمی در تعیین هزینه وام و نرخ بهره یک کشور ایفا می‌کند. هرچه اسپرد اوراق قرضه بیشتر باشد، ریسک درک شده مرتبط بااعتبار یک کشور بیشتر است که منجر به هزینه‌های وام و نرخ بهره بالاتر می‌شود. در مقابل، یک اسپرد کم اوراق قرضه نشان‌دهنده ریسک کمتر درک شده است که می‌تواند منجر به کاهش هزینه وام و نرخ بهره شود. در این مقاله به بررسی رابطه بین اسپرد اوراق قرضه و نرخ بهره، عواملی که می‌توانند باعث افزایش یا کاهش اسپرد اوراق شوند و پیامدهای این تغییرات برای اقتصاد یک کشور شده‌ایم.

همچنین به این موضوع اشاره کردیم که چگونه سیاست‌گذاران می‌توانند به تغییرات اسپرد اوراق قرضه برای مدیریت هزینه‌های استقراض و نرخ بهره و همچنین روندهای تاریخی اسپرد اوراق قرضه برای کشورهای مختلف و تأثیر آن بر بازارهای مالی جهانی پاسخ دهند.

همانطور که در این مقاله گفته شد اسپرد اوراق قرضه تحت تأثیر طیفی از عوامل اقتصادی، سیاسی و بازار است؛ بنابراین سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران باید نسبت به تغییرات این عوامل هوشیار بوده و استراتژی‌های خود را بر این اساس تطبیق دهند. درنهایت، درک نهایت اسپرد اوراق قرضه می‌تواند بینش‌های ارزشمندی در مورد سلامت اقتصادی و مالی یک کشور ارائه دهد که می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند و سیاست‌گذاران امور مالی کشورشان را به‌طور مؤثرتری مدیریت کنند.

تیم مجموعه آموزش بورس در این مقاله، رابطه موجود را به همراه مثال عنوان کرد و شما دوستان عزیز برای درک بهتر این روابط می‌توانید از دوره اقتصاد کلان مجموعه استفاده نمایید که در آن به‌تمامی موارد ازجمله اوراق قرضه و بازدهی آن اشاره‌شده است.

 

برای آشنایی بیشتر با انواع مباحث موجود در اقتصاد کلان، پیشنهاد می‌کنیم مقالات زیر را هم مطالعه کنید و سؤالات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

• اقتصاد کلان چیست؟!
• تولید ناخالص ملی، تولید ناخالص داخلی چیست؟
• کیک اقتصادی چیست؟
• کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟
• حرکت گله ای در بازارهای مالی
• بحران ارزی چیست و چه تاثیری بر بازار فارکس دارد؟
• دامپینگ چیست و چه تاثیری بر نظام اقتصادی جهان می‌گذارد؟
• شاخص دلار آمریکا چیست و چگونه تأثیر شاخص دلار آمریکا بر بازار را بشناسیم
• سرمایه‌گذاری در فرانک سوئیس
• سرمایه‌گذاری در ین ژاپن

 

سؤالات متداول

رابطه بین اوراق قرضه و بازده آن چگونه هست؟

قیمت اوراق قرضه و بازده اوراق قرضه با یکدیگر رابطه عکس‌دارند و با افزایش قیمت اوراق، بازده اوراق کاهش می‌یابد و بالعکس.

رابطه بین اسپرد اوراق و ارز چگونه است؟

با افزایش اسپرد اوراق قرضه بین دو اقتصاد، واحد پول کشوری که بازده اوراق قرضه بالاتری دارد در برابر ارز دیگر کشوری که بازده اوراق قرضه پایین‌تر است، افزایش می‌یابد.

رابطه بین ارز و تورم چگونه است؟

یک ارز قوی‌تر معمولاً از تورم جلوگیری می‌کند درحالی‌که ارز ضعیف‌تر باعث افزایش تورم می‌شود.