کسری تجاری چیست؟ | چگونه کسری تجاری را کاهش دهیم؟

زمان مطالعه 5 دقیقه
آخرین بروزرسانی 11 بهمن 1402
فارکس   فرزاد نشاط
زمان انتشار 31 شهریور 1402
کسری تجاری چیست؟ | چگونه کسری تجاری را کاهش دهیم؟

کسری تجاری موضوعی است که به‌طور گسترده در دنیای اقتصاد و تجارت بین‌الملل موردبحث قرارگرفته است و تفاوت بین ارزش کل واردات یک کشور و کل صادرات آن است.

درحالی‌که برخی کسری تجاری را یک پدیده منفی می‌دانند که نشان‌دهنده ناتوانی یک کشور در رقابت جهانی است، برخی دیگر استدلال می‌کنند که در شرایط خاصی می‌تواند سودمند باشد. در این مقاله به درک جامعی از کسری تجاری اشاره می‌کنیم و در مورد علل، اثرات و پیامدهای آن بحث می‌کنیم.

همچنین مزایا و معایب کسری تجاری را مورد بررسی قرار می‌دهیم و به بینش‌هایی درباره نحوه مدیریت و کاهش آن توسط سیاست‌گذاران اشاره می‌کنیم. به صورت خلاصه درک کسری تجاری در دنیای جهانی شده امروز بسیار مهم است؛ بنابراین، بیایید عمیق‌تر به کسری تجاری بپردازیم و تأثیر آن بر اقتصاد را بررسی کنیم.

خلاصه مقاله

  • کسری تجاری زمانی رخ می‌دهد که واردات یک کشور از صادرات آن در یک دوره معین بیشتر شود.
  • کسری تجاری می‌تواند کوتاه‌مدت یا بلندمدت باشد.
  • مزایای کسری تجاری شامل افزایش دسترسی به کالاها و خدمات خارجی، واردات ارزان‌تر و افزایش سرمایه‌گذاری خارجی است.
  • از مضرات کسری تجاری می‌توان به افزایش بدهی خارجی، کاهش تولید و اشتغال داخلی و آسیب احتمالی به صنایع داخلی اشاره کرد.
  • کشورها می‌توانند کسری تجاری خود را با ترویج صادرات، کاهش واردات یا تشویق مصرف داخلی کاهش دهند.
  • کاهش ارزش پول می‌تواند با ارزان‌تر کردن صادرات و گران‌تر کردن واردات، بر کسری تجاری یک کشور تأثیر بگذارد.

کسری تجاری چیست؟

کسری تجاری (trade deficit) زمانی رخ می‌دهد که واردات یک کشور از صادرات آن در یک دوره زمانی معین معمولاً یک سال بیشتر شود و معمولاً به آن تراز منفی تجاری (BOT) نیز گفته می‌شود.

مثلاً اگر کشوری 500 میلیارد دلار کالا و خدمات وارد کند و 400 میلیارد دلار کالا و خدمات صادر کند، 100 میلیارد دلار کسری تجاری دارد.

کسری تجاری ممکن است به دلایل مختلفی مانند سطح بالای مصرف داخلی نسبت به تولید، ارز قوی، موانع تجاری یا در دسترس بودن محصولات خارجی ارزان‌تر رخ دهد. درحالی‌که کسری تجاری به کشور اجازه می‌دهد تا کالاها و خدمات بیشتری نسبت به تولید خودمصرف کند، می‌تواند منجر به کاهش تولید داخلی و اشتغال و همچنین افزایش بدهی خارجی شود.

در مقابل، مازاد تجاری زمانی رخ می‌دهد که یک کشور کالاها و خدمات بیشتری نسبت به واردات خود صادر کند و درنتیجه تراز تجاری مثبت باشد.

برخی از اقتصاددانان استدلال می‌کنند که کسری تجاری لزوماً چیز بدی نیست، زیرا می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که یک کشور با واردات کالاهای سرمایه‌ای، فناوری و سایر منابع در آینده خود سرمایه‌گذاری می‌کند. بااین‌حال، برخی دیگر بر این باورند که کسری تجاری بزرگ می‌تواند در بلندمدت ناپایدار باشد و ممکن است منجر به بی‌ثباتی اقتصادی شود.

به‌طورکلی، کسری تجاری یک موضوع پیچیده با پیامدهای مثبت و منفی است وتأثیر آن بر اقتصاد یک کشور به عوامل مختلفی ازجمله اندازه و مدت کسری بودجه و همچنین سلامت کلی اقتصاد بستگی دارد.

مزایا کسری تجاری

بارزترین فایده کسری تجاری این است که به کشور اجازه می‌دهد بیش ازآنچه تولید می‌کند مصرف کند. در کوتاه‌مدت، کسری تجاری می‌تواند به کشورها کمک کند تا از کمبود کالا و سایر مشکلات اقتصادی جلوگیری کنند.

کسری تجاری نیز می‌تواند زمانی رخ دهد که یک کشور مقصد بسیار مطلوبی برای سرمایه‌گذاری خارجی باشد. به‌عنوان‌مثال، وضعیت دلار آمریکا به‌عنوان ارز ذخیره جهانی، تقاضای زیادی برای دلار آمریکا ایجاد می‌کند. خارجی‌ها برای به دست آوردن دلار باید به آمریکایی‌ها کالا بفروشند.

بر اساس گزارش وزارت خزانه‌داری ایالات‌متحده، سرمایه‌گذاران خارجی تا اکتبر 2019 بیش از چهار تریلیون دلار در خزانه‌داری داشتند. سایر کشورها برای خرید آن اوراق خزانه مجبور بودند مازاد تجاری انباشته‌ای با ایالات‌متحده داشته باشند که مجموعاً بیش از چهار تریلیون دلار بود. ثبات کشورهای توسعه‌یافته به‌طورکلی سرمایه جذب می‌کند، درحالی‌که کشورهای کمتر توسعه‌یافته باید نگران فرار سرمایه باشند.

از دیگر مزایای کسری تجاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

مزایای کسری تجاری

افزایش استاندارد زندگی: کسری تجاری به کشور اجازه می‌دهد تا کالاها و خدمات بیشتری را نسبت به تولید خود وارد کند که می‌تواند با فراهم کردن دسترسی آن‌ها به طیف وسیع‌تری از محصولات باقیمت‌های پایین، استاندارد زندگی را برای شهروندان افزایش دهد.

دسترسی به کالاها و خدمات: کسری تجاری یک کشور را قادر می‌سازد تا به کالاها و خدماتی دسترسی پیدا کند که ممکن است نتواند در داخل کشور تولید کند، مانند برخی مواد خام یا فناوری‌های پیشرفته.

افزایش رقابت: واردات می‌تواند رقابتی را برای تولیدکنندگان داخلی ایجاد کند که می‌تواند در درازمدت منجر به نوآوری، کارایی و بهره‌وری بیشتر شود.

سرمایه‌گذاری در رشد آتی: کسری تجاری می‌تواند به کشور اجازه دهد تا کالاهای سرمایه‌ای، فناوری و سایر منابع موردنیاز برای رشد و توسعه آینده را وارد کند.

حمایت از شرکای تجاری: کسری تجاری می‌تواند برای شرکای تجاری یک کشور با فراهم کردن بازاری برای کالاها و خدماتشان و کمک به رشد و توسعه اقتصادی، حمایت کند.

به‌طورکلی، کسری تجاری می‌تواند پیامدهای مثبتی برای اقتصاد و استاندارد زندگی یک کشور داشته باشد، مشروط بر اینکه به‌طور مؤثر مدیریت شود و منجر به سطوح ناپایدار بدهی یا کاهش تولید داخلی نشود.

معایب کسری تجاری

درحالی‌که داشتن کسری تجاری مزایایی دارد، برخی معایب نیز در آن وجود دارد.

کسری تجاری می‌تواند در درازمدت مشکلات اساسی ایجاد کند. بدترین و آشکارترین مشکل این است که کسری تجاری می‌تواند نوعی استعمار اقتصادی را تسهیل کند. اگر کشوری به‌طور مداوم کسری تجاری داشته باشد، شهروندان سایر کشورها برای خرید سرمایه در آن کشور وجوهی به دست می‌آورند. این می‌تواند به معنای انجام سرمایه‌گذاری‌های جدید باشد که باعث افزایش بهره‌وری و ایجاد شغل می‌شود. بااین‌حال، ممکن است صرفاً شامل خرید مشاغل موجود، منابع طبیعی و سایر دارایی‌ها باشد. اگر این خرید ادامه یابد، سرمایه‌گذاران خارجی درنهایت صاحب تقریباً همه‌چیز در کشور خواهند شد.

از دیگر معایب کسری تجاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

معایب کسری تجاری

کاهش تولید و اشتغال داخلی: کسری تجاری می‌تواند منجر به کاهش تولید و اشتغال داخلی شود، زیرا مشاغل ممکن است برای رقابت با کالاها و خدمات وارداتی ارزان‌تر تلاش کنند.

وابستگی به منابع خارجی: کسری تجاری می‌تواند یک کشور را برای کالاها و خدمات خود بیشتر به منابع خارجی وابسته کند که در صورت بدتر شدن روابط بین‌المللی می‌تواند منجر به آسیب‌پذیری در برابر اختلالات زنجیره تأمین و افزایش قیمت‌ها شود.

افزایش بدهی خارجی: کسری تجاری می‌تواند بدهی خارجی یک کشور را افزایش دهد اگر برای تأمین مالی واردات متکی به استقراض باشد. این می‌تواند منجر به سود بیشتر شود و در صورت عدم توجه به اقتصاد یک کشور فشار وارد کند.

تأثیر منفی بر صنایع: کسری تجاری می‌تواند بر صنایع خاصی که با افزایش رقابت واردات خارجی مواجه هستند، تأثیر منفی داشته باشد و درنتیجه منجر به از دست دادن شغل و کاهش فعالیت اقتصادی در آن بخش‌ها شود.

تأثیر منفی بر ارز: کسری تجاری مداوم می‌تواند بر پول یک کشور فشار نزولی وارد کند و صادرات آن را رقابتی‌تر کند اما منجر به تورم بالاتر و گرانی واردات شود.

به‌طورکلی، مضرات کسری تجاری باید با مزایای آن سنجیده شود. در برخی موارد، کسری تجاری ممکن است نشان‌دهنده یک اقتصاد سالم و رو به رشد باشد، درحالی‌که در موارد دیگر اگر منجر به سطوح ناپایدار بدهی خارجی یا آسیب رساندن به صنایع داخلی شود، ممکن است باعث نگرانی شود.

چگونه کسری تجاری را کاهش دهیم

چندین راه وجود دارد که یک کشور می‌تواند کسری تجاری خود را کاهش دهد:

چگونه کسری تجاری را کاهش دهیم

افزایش صادرات: یک کشور می‌تواند با تمرکز بر مزیت‌های رقابتی خود، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و ارائه مشوق‌هایی مانند معافیت‌های مالیاتی یا یارانه برای صادرکنندگان، صادرات خود را افزایش دهد.

کاهش واردات: یک کشور می‌تواند واردات خود را با اعمال موانع تجاری مانند تعرفه یا سهمیه‌بندی، یا با ترویج تولید داخلی کالاها و خدماتی که در حال حاضر وارد می‌شود، کاهش دهد.

ترویج کاهش ارزش پول: یک کشور می‌تواند کاهش ارزش پول را ترویج کند تا صادرات خود را ارزان‌تر و رقابتی‌تر در بازار جهانی کند. بااین‌حال، این می‌تواند منجر به تورم بیشتر و افزایش هزینه برای کالاهای وارداتی نیز شود.

مذاکره در مورد قراردادهای تجاری: یک کشور می‌تواند برای افزایش دسترسی به بازار برای صادرات خود و کاهش موانع تجاری، با سایر کشورها در مورد توافقنامه‌های تجاری مذاکره کند.

تشویق مصرف داخلی: یک کشور می‌تواند با اجرای سیاست‌هایی که هزینه‌های مصرف‌کننده را افزایش می‌دهد، مانند کاهش مالیات یا یارانه، مصرف داخلی را تشویق کند.

کاهش بدهی خارجی: یک کشور می‌تواند با اجرای سیاست‌هایی که موجب افزایش پس‌انداز می‌شود، بدهی خارجی خود را کاهش دهد، مانند کاهش هزینه‌های دولت یا افزایش نرخ بهره.

توجه به این نکته ضروری است که کاهش کسری تجاری همیشه بهترین اقدام برای یک کشور نیست. در برخی موارد، کسری تجاری ممکن است نتیجه رشد اقتصادی و افزایش مصرف باشد و تلاش برای کاهش آن می‌تواند به رشد اقتصادی آسیب برساند؛ بنابراین، سیاست‌گذاران باید قبل از اجرای هرگونه اقدامی برای کاهش کسری تجاری، کسری تجاری و علل آن را به‌دقت ارزیابی کنند.

نتیجه‌گیری

کسری تجاری زمانی رخ می‌دهد که یک کشور کالاها و خدمات بیشتری را نسبت به صادرات خود وارد کند. درحالی‌که کسری تجاری می‌تواند مزایایی مانند افزایش دسترسی به کالاها و خدمات، افزایش رقابت و حمایت از شرکای تجاری را به همراه داشته باشد، همچنین می‌تواند منجر به کاهش تولید و اشتغال داخلی، وابستگی به منابع خارجی، افزایش بدهی خارجی و تأثیرات منفی بر شرایط خاص شود.

درنهایت، مدیریت کسری تجاری یک اقدام متعادل‌کننده ظریف است که مستلزم بررسی دقیق مزایا و معایب بالقوه سیاست‌های مختلف است. سیاست‌گذاران با اتخاذ رویکردی ظریف و در نظر گرفتن شرایط منحصربه‌فرد اقتصاد خود می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌ای اتخاذ کنند که باعث رشد و توسعه پایدار اقتصادی شود.

 

به‌عنوان نکته پایانی باید در نظر داشت که دانش کافی درزمینهٔ اقتصاد کلان و تکنیکال می‌تواند موفقیت شما در بازار را تضمین کند و اگر دانش کافی در این زمینه را ندارید می‌توانید از دوره اقتصاد کلان و فاندامنتال فارکس استفاده کنید و همچنین توسط مقالات زیر اطلاعات بیشتری در این مورد کسب کنید.

 

سؤالات متداول

کسری تجاری چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

کسری تجاری زمانی است که یک کشور بیشتر از صادرات کالا و خدمات وارد می‌کند و زمانی اتفاق می‌افتد که یک کشور بیشتر از درآمدی که از صادرات به دست می‌آورد برای واردات هزینه می‌کند و درنتیجه تراز تجاری منفی می‌شود.

آیا کسری تجاری می‌تواند نشانه یک اقتصاد سالم و رو به رشد باشد؟

کسری تجاری می‌تواند نشانه‌ای از یک اقتصاد سالم و رو به رشد یا نشانه‌ای از مسائل اساسی باشد. اگر به دلیل افزایش تقاضا برای واردات باشد، کسری تجاری می‌تواند نشانه رشد اقتصاد باشد. بااین‌حال، کسری تجاری مداوم می‌تواند منجر به پیامدهای منفی مانند افزایش بدهی خارجی و کاهش تولید و اشتغال داخلی شود.

کاهش ارزش پول چگونه بر کسری تجاری یک کشور تأثیر می‌گذارد؟

با کاهش ارزش پول یک کشور، صادرات یک کشور ارزان‌تر و رقابتی‌تر در بازارهای بین‌المللی می‌شود و به‌طور بالقوه باعث افزایش صادرات و کاهش کسری تجاری می‌شود. بااین‌حال، کاهش ارزش پول همچنین می‌تواند هزینه واردات را افزایش دهد و منجر به تورم شود که می‌تواند مزایای کاهش کسری تجاری را جبران کند.

 

 

: ارسال نظر
آموزش بورس

ورود با کد یکبار مصرف

کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد

این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد

کد شش رقمی (عدد لاتین)

آموزش بورس

ورود

آموزش بورس

ثبت نام

از قبل حساب کاربری دارید؟ ورود