یکی از مراحل ایجاد بهترین پرتفوی سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران یا سایر بازارهای مالی، تعدیل مجدد پرتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری و تنظیم وزن هر کدام از دارایی‌های مالی موجود در آن مانند سهام، اوراق بدهی و صندوق درآمد ثابت است.
معمولا توصیه می‌شود که هر سبد سرمایه‌گذاری در طول سال حداقل یک بار تعدیل مجدد شود. علت اهمیت تعدیل مجدد پرتفوی بورسی یا سرمایه‌گذاری، میزان بازدهی متفاوت دارایی‌های موجود در سبد در طول زمان و در نتیجه تغییر وزن آنها در سبد سرمایه‌گذاری است.
تعدیل مجدد پرتفوی چیست؟
تعدیل مجدد پرتفوی، فرآیند خرید و فروش بخش‌هایی از دارایی‌های پرتفوی به منظور بازگرداندن وزن سبد به حالت قبلی خود است. علاوه بر این اگر استراتژی معاملاتی و یا میزان تحمل ریسک شما تغییر پیدا کند، می‌توانید از تعدیل مجدد پرتفوی سرمایه‌گذاری استفاده کنید.
برنامه تعدیل مجدد سالیانه پرتفوی سرمایه‌گذاری چیست؟
تعدیل مجدد سالیانه پرتفوی سرمایه‌گذاری به منظور متعادل نگه داشتن وزن دارایی‌های موجود در سبد سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک انجام می‌شود. برای مثال اگر پرتفوی شما متشکل از ۸۰٪ سهام و ۲۰٪ اوراق بدهی (قرضه) باشد، پس از مدتی ممکن است به علت بازدهی بالای سهام، وزن سبد شما به ۸۵٪ سهام و ۱۵٪ اوراق بدهی تغییر کند.
- در این حالت می‌توانید ۵٪ از سهام خود را فروخته و یا اوراق بدهی بخرید.
به طور کلی سهام ریسک و بازدهی بیشتری نسبت به اوراق بدهی دارد اما به هنگام تنظیم مجدد پرتفوی سرمایه‌گذاری و کاهش ریسک، افراد ممکن است تمایلی به فروش سهامی که در حال حاضر بازدهی خوبی دارد، نداشته باشند. بنابراین بهتر است به نکات زیر دقت کنید:
- با فروش مقدار کمی از سهامی که سود خوبی نصیب شما کرده (بین ۵ تا ۱۰ درصد)، شما سود خود را تصاحب می‌کنید. (سیو سود)
- اگر بازار بورس نزولی شود و شما مقدار اضافیِ سهام خود را نفروخته باشید، ضرر بیشتری خواهید کرد.
- بازار در یک چرخه حرکت می‌کند. بنابراین بازدهی بالای سهام در سال گذشته همچنان ادامه نخواهد یافت.
هر چند وقت یکبار می‌توان پرتفوی سرمایه‌گذاری را تعدیل کرد؟
زمان تعدیل مجدد پرتفوی به فاکتورهای مختلفی مانند ترجیحات شخصی، سن سرمایه‌گذار، تغییر در استراتژی معاملاتی و سایر موارد وابسته است.
- افراد جوان‌تر معمولا کمتر از افراد مسن به تعدیل مجدد پرتفوی سرمایه‌گذاری و کاهش ریسک آن می‌پردازند.
- اگر ترکیب دارایی‌ها در طول سال تغییر چندانی نکند، می‌توان در دوره‌های طولانی‌تری (بیشتر از یکسال) به تنظیم مجدد پرتفوی اقدام کرد.
- با تغییر استراتژی معاملاتی افراد، نیاز به متعادل سازی سبد سرمایه‌گذاری ممکن است به بیشتر از یکبار در سال و یا چند سال یکبار تغییر کند.
روش تعدیل مجدد پرتفوی سرمایه‌گذاری چگونه است؟
جهت تعدیل مجدد پرتفوی سرمایه‌گذاری مراحل زیر را انجام دهید:
- هزینه هر دارایی مالی خریداری شده و هزینه کلی را یادداشت کنید. برای مثال اگر ۷۰٪ پرتفوی خود را به سهام، ۲۰٪ از آن را به صندوق درآمد ثابت و ۱۰٪ را به اوراق بدهی اختصاص داده‌اید، ارزش ریالی هر کدام و ارزش ریالی کل سبد را یادداشت کنید.
- به هنگام تعدیل مجدد ارزش هر دارایی مالی و جمع ارزش سبد را با زمانِ تشکیل سبد، مقایسه کنید. با تقسیم ارزش هر دارایی به جمع ارزش سبد می‌توانید درصدهای جدید هر کدام از دارایی‌های موجود در سبد را به دست بیاورید. اگر درصدها تغییر خاصی نکرده باشد، نیازی به تعدیل مجدد نیست.
- اگر درصد دارایی‌های موجود در سبد، ریسک سرمایه‌گذاری شما را بیشتر کرده مثلا سهام از ۷۰٪ به ۸۵٪ افزایش پیدا کرده باشد، می‌توانید سبد خود را مطابق با وزن‌های اولیه تنظیم کنید. برای اینکار جمعِ کنونیِ ارزش سبد خود را در درصدهای اولیه ضرب کنید تا ارزش روزِ هر کدام از دارایی‌ها (سهام، صندوق درآمد ثابت و اوراق بدهی) مشخص شود.
- با مشخص شدن ارزش جدید هر کدام از دارایی‌ها می‌توانید مقادیر اضافی را به فروش رسانده و یا به مقدار بعضی از آیتم‌ها اضافه کنید.
- با توجه به میزان سرمایه و نوع استراتژی خود می‌توانید دارایی‌هایی که دارای اضافه وزن هستند را بدون تغییر نگه داشته و در عوض به مقادیر دارایی‌هایی که وزن آنها کاهش پیدا کرده، اضافه کنید.
نحوه ارزیابی پرتفوی سرمایه‌گذاری
جهت تعدیل مجدد پرتفوی سرمایه‌گذاری باید آن را با استفاده از موارد زیر ارزیابی کنید:
- میزان تخصیص هر کدام از دارایی‌های مالی در پرتفوی را بایستی با توجه به اهداف خود تعیین کنید. برای مثال شخصی با افق سرمایه‌گذاری کوتاه مدت ممکن است سهم بیشتری از سبد خود را به سهام اختصاص داده و شخصی با افق سرمایه‌گذاری بلندمدت و ریسک‌پذیری کمتر، به نسبت ۵۰/۵۰ به خرید سهام و صندوق طلا یا درآمد ثابت بپردازد.
- دارایی‌های پرتفوی را با توجه به سطح ریسک‌پذیری خود ارزیابی کنید. هر چه سهام بیشتری در سبد شما باشد، نشانه این است که ریسک‌پذیری شما بیشتر است.
- هر چه کارمزد سرمایه‌گذاری کمتر باشد، بازدهی شما بیشتر خواهد بود. بنابراین کارمزد هر دارایی مالی را در ارزیابی پرتفوی خود در نظر بگیرید.
- پرتفوی شما باید میزان سودی که به صورت بلند مدت یا کوتاه مدت از آن انتظار دارید را برآورده کند.
برای مثال اگر انتظار بازده سالانه ۱۰۰ درصدی از بورس دارید و پرتفوی شما از ۸۰٪ صندوق درآمد ثابت و ۲۰٪ سهام تشکیل شده باشد، رسیدن به چنین هدفی ناممکن است. در این حالت باید ۸۰٪ ارزش پرتفوی خود را به سهام و ۲۰٪ باقی مانده را به صندوق درآمد ثابت اختصاص دهید.
برای اینکه سهم‌های پربازده در بورس ایران را شناسایی کرده و از آنها در تعدیل پرتفوی خود استفاده کنید به بخش تحلیل ۳۰۰ سهم بورس تهران مراجعه کنید. در این بخش، کارشناسان انجمن خبرگان، تحلیل جامع و به روزِ سهم‌های مهم بورس تهران را در اختیار اعضای انجمن قرار می‌دهند.
استراتژی‌های مختلف تعدیل پرتفوی
به نقل از وبسایت اینوستوپدیا، «۳ استراتژی مختلف برای تعدیل و تنظیم پرتفوی وجود دارد:
- استراتژی زمانی مطابق با تقویم؛ ممکن است تغییرات سبد سرمایه‌گذاری در بازه‌های هفتگی و سالانه، به ترتیب کم و زیاد باشد. بنابراین تجزیه و تحلیل دارایی‌های موجود در سبد سرمایه‌گذاری در بازه‌های ماهانه و فصلی مناسب است.
- استراتژی تعدیل مجدد درصد دارایی‌ها در پرتفوی؛ در این روش درصد دارایی‌ها در ابتدای سرمایه‌گذاری با زمان حال مقایسه شده و در صورت اضافه وزن یا کاهش آن، تعدیل می‌شوند.
- استراتژی بیمه پرتفوی با نسبت ثابت؛ در این روش فرض بر این است که هر چه ارزش پرتفوی یک شخص افزایش پیدا کند درصد ریسک‌پذیری او نیز بیشتر می‌شود. در این حالت خرید سهام که دارایی پر ریسک‌تری است، افزایش پیدا می‌کند. اما در صورت کاهش ارزش پرتفوی تمایل به خرید اوراق بدهی یا صندوق درآمد ثابت که دارایی کم ریسک‌تری است، افزایش می‌یابد.»
تعدیل مجدد پرتفوی سرمایه‌گذاری، برنامه‌ای است که برای تنظیم وزن سبد سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک به صورت سالیانه انجام می‌شود. البته زمان‌بندی این تعدیل با توجه به شرایط افراد و سبک معاملاتی آنها متفاوت خواهد بود و ممکن است در سال چندین بار تکرار شود.
پیشنهاد می‌شود جهت آشنایی با سایر مفاهیم مربوط به پرتفوی سرمایه‌گذاری، مقالات زیر را نیز مطالعه کنید.
سوالات متداول
۱- تعدیل مجدد پرتفوی به چه معناست؟
تعدیل مجدد پرتفوی به معنای تنظیم وزن دارایی‌های موجود در سبد سرمایه‌گذاری و برگرداندن آن به حالت اولیه است.
۲- آیا وزن پرتفوی سرمایه‌گذاری بایستی همیشه ثابت بماند؟
خیر. الزامی برای ثابت ماندن وزن دارایی‌ها در پرتفوی وجود ندارد. درصد وزن‌دهی به دارایی‌های مالی در پرتفوی به هر شخص و سبک معاملاتی او وابسته است. در صورت تغییر استراتژی، سرمایه‌گذاران می‌توانند این درصدها را تغییر دهند.
نظرات :
MaryamMohamadi
1402-09-16لطفا توضیح بدید که چگونه پرتفوی انفعالی تشکیل دهیم؟
مدیر وبسایت
1403-02-03درود به شما دوست عزیز در صورتی که شما سهام چند شرکت را خریداری نموده و طی مدت طولانی آن را نگه دارید و به ترکیب ان در برهه های زمانی متفاوت دست نزنید در این صورت پورتفوی انفعالی را تشکیل دادید.