اعداد فیبوناچی در فارکس | معرفی اعداد و نسبت های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

لئوناردو فیبوناچی، ریاضی‌دان نابغه‌ای بود که در قرن سیزدهم میلادی، سری اعدادی را کشف کرد که بعدها، اعداد فیبوناچی نام گرفتند. اعداد فیبوناچی و نسبت‌های برگرفته از آن به ‌وفور در طبیعت دیده می‌شوند، هرچند اعداد فیبوناچی برای بازارهای مالی ساخته نشده بودند اما وجود آن‌ها در نمودارهای قیمت، باعث شد که معامله‌گران زیادی از آن‌ها در معاملات خود استفاده کنند و همین نکته به اهمیت فیبوناچی در فارکس افزوده است.

اعداد فیبوناچی در فارکس، بورس، ارزهای دیجیتال و سایر بازارها به شکل‌های مختلفی استفاده می‌شوند. در این بخش از سری مقالات فیبوناچی در سایت آموزش ساده بورس قصد داریم، به معرفی فیبوناچی به زبان ساده و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال و بازار فارکس بپردازیم.

فیبوناچی که بود؟

لئوناردو فیبوناچی (Leonardo Fibonacci) ریاضی‌دانی ایتالیایی بود که در قرن ۱۳ میلادی می‌زیست. او به دلیل سفرهای مختلفی که به کشورهایی چون مصر و سوریه داشت با ریاضیات هندی-عربی آشنا شد و سری اعداد اسرارآمیزی را کشف کرد که در آن، اعداد با نسبت‌های خاصی پشت سر هم قرار می‌گرفتند. این سری اعداد امروزه به نام دنباله فیبوناچی شناخته می‌‌شوند.

دنباله فیبوناچی چیست؟

دنباله فیبوناچی از اعداد: ۰، ۱، ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳، ۲۱، ۳۴، ۵۵، ۸۹، ۱۴۴ و ... تشکیل شده است. اولین نسبتی که در این سری اعداد وجود دارد این است که هر عدد از جمع دو عدد قبل از خود به دست می آید. مثلا عدد ۱۳ حاصل جمع دو عدد قبل از خود (۵ و ۸) است.

اعداد فیبوناچی در طبیعت

یکی از علل شهرت سری اعداد فیبوناچی، وجود این اعداد و نسبت‌ها در اجزای طبیعت بود، زیرا این قضیه نشان‌دهنده نظم حاکم در جهان است. دنباله‌ی فیبوناچی در طبیعت به‌وفور دیده می‌شود، از شکل ظاهری لاک حلزون و دانه‌های موجود در گل آفتاب‌گردان تا شکل گوش بیرونی در انسان، از معروف‌ترین نمونه‌های فیبوناچی در طبیعت هستند.

فیبوناچی و خرگوش

لئوناردو فیبوناچی، خرگوش و زادوولد آن‌ها را در یکی از مطالعات خود بررسی کرد. او می‌خواست پاسخ به این پرسش که «از زادوولد یک جفت خرگوش نر و ماده در ماه ‌nام چند جفت خرگوش به وجود می‌آید؟» را کشف کند، بنابراین با بررسی تعداد زادوولد خرگوش‌ها به ترتیبِ هر ماه به جواب رسید و توانست، سری اعداد فیبوناچی را به دست آورد.

فیبوناچی و نسبت طلایی

از اعداد فیبوناچی نسبت‌های مختلفی به دست می‌آید اما مهم‌ترین نسبت فیبوناچی، نسبت طلایی است، نسبت طلایی از تقسیم کردن هر کدام از اعداد فیبوناچی به عدد قبل از آن و یا عدد بعد ازآن به دست می‌آید.

• از تقسیم هر عدد به عدد بعد از خود در سری فیبوناچی، نسبت 0.618 به دست می‌آید.
• از تقسیم هر عدد به عدد قبل از خود در سری فیبوناچی، نسبت 1.618 به دست می‌آید.

هر دوی این نسبت‌ها به عنوان نسبت طلایی فیبوناچی شناخته می‌شوند.

سایر نسبت‌های فیبوناچی

در بازارهای مالی بیشتر از این‌که از اعداد فیبوناچی استفاده شود از نسبت‌های فیبوناچی استفاده می‌شود. در قسمت قبلی، نسبت طلایی را معرفی کردیم و حالا قصد داریم نحوه محاسبه دو نسبت دیگر را توضیح دهیم.

در فارکس، ضرایب فیبوناچی را می‌توان به شکل عددی و درصدی نشان داد، مثلاً نسبت فیبوناچی 0.618 با ضرب کردن در عدد 100، مساوی 61.8 درصد است، فیبوناچی نسبت‌های دیگری هم دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• از تقسیم هر عدد در سری فیبوناچی به دو عدد بعد از آن، نسبت 0.382 به دست می‌آید.

برای شرکت در دوره فارکس به این صفحه مراجعه کنید!

• از تقسیم هر عدد در سری فیبوناچی به سه عدد بعدازآن، نسبت 0.236 به دست می‌آید.

بنابراین، نسبت‌های مهم فیبوناچی به ترتیب برابرند با: 0.236، 0.382، 0.618، 1.000، 1.272، 1.618 و ... . البته در ابزارهای فیبوناچی موجود در پلتفرم‌های معاملاتی و نموداری، از 50 درصد یا 0.500 نیز استفاده می‌شود. درست است که این عدد، یکی از نسبت‌های فیبوناچی نیست اما چون معامله‌گران بسیاری از این نسبت استفاده می‌کنند، بسیار پرکاربرد بوده و اعتبار بالایی پیدا کرده است.

اعداد فیبوناچی در فارکس

اعداد و نسبت‌های فیبوناچی در فارکس کاربرد بسیار زیادی دارند و بسیاری از تریدرهای حرفه‌ای از آن‌ها برای انجام معاملات استفاده می‌کنند؛ در ادامه، کاربرد اعداد فیبوناچی را در سه بخش ابزارهای فیبوناچی، الگوهای هارمونیک و امواج الیوت دسته‌بندی کرده و به توضیح هر یک می‌پردازیم.

ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

برای انجام تحلیل تکنیکال در فارکس می‌توان از مجموعه ابزارهای فیبوناچی که بر پایه نسبت‌های فیبوناچی به وجود آمده‌اند، استفاده کرد. برای رسم فیبوناچی، قله‌ها (High) و دره‌های (Low) اصلی در هر تایم فریم را در نظر می‌گیریم و نسبت به هدفی که از ترسیم این ابزار داریم سقف را به کف و یا کف را به سقف وصل می‌کنیم.

به ‌طورکلی معامله‌گران سطوح فیبوناچی را به‌عنوان مناطق حمایت و مقاومت احتمالی قیمت در آینده در نظر می‌گیرند؛ معامله گران حرفه‌ای، منتظر واکنش قیمت به این سطوح می‌مانند و هیچ‌وقت پیش از موعد وارد معامله نمی‌شوند، سطوح مختلف فیبوناچی وقتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند که با سایر ابزارها تلاقی پیدا کرده و تشکیل نواحی PRZ بدهند.

این ابزارها خود چند نوع مختلف دارند و با استفاده از آموزش فیبوناچی در تریدینگ ویو می‌توانید از یک یا چند تا از آن‌ها را به ‌صورت هم‌زمان استفاده کنید.

۱- فیبوناچی اصلاحی؛ با استفاده از این نوع از فیبوناچی که اصلاحی یا ریتریسمنت نام دارد، میزان احتمالی اصلاح قیمت و یا پولبک را می‌توان شناسایی کرد. برای ترسیم این نوع فیبوناچی تنها به دو نقطه سقف و کف از یک موج اصلی نیاز داریم تا با وصل کردن سقف/ کف به هم درصدهای فیبوناچی را به دست آوریم.

۲- فیبوناچی اکستنشن (گسترشی)؛ فیبوناچی اکستنشن در فارکس، میزان پیشروی قیمت پس از پایان یک حرکت اصلاحی را نشان می‌دهد. در این نوع فیبوناچی که به فیبوناچی سه نقطه‌ای نیز معروف است، به سه نقطه ابتدای موج، انتهای موج و انتهای استراحت موج اصلی نیاز داریم تا میزان تارگت را به دست آوریم. از این نوع فیبوناچی در امواج الیوت استفاده زیادی می‌شود.

۳- فیبوناچی کانال؛ فیبوناچی کانال، نوع تغییر شکل یافته فیبوناچی اصلاحی است که به‌ جای خطوط افقی از خطوط مورب استفاده می‌کند، با این تفاوت که در این نوع فیبوناچی به سه نقطه برای ترسیم نیاز داریم.

۴- فیبوناچی بادبزن؛ فیبوناچی بادبزن در فارکس، با استفاده از خطوط مورب، میزان اصلاح قیمت و سطوح حمایت و مقاومت را بر پایه دو فاکتور قیمت و زمان مشخص می‌کند. در این نوع از فیبوناچی نیز یک کف اصلی را به یک سقف اصلی در روند نزولی متصل می‌کنیم و روند صعودی نیز عکس این عمل را انجام می‌دهیم.

۵- فیبوناچی کمان؛ فیبوناچی کمان، با استفاده از نیم‌دایره‌هایی که بر اساس نسبت‌های فیبوناچی به وجود آمده‌اند، مناطق احتمالی برگشت قیمت و حمایت/ مقاومت را با توجه به دو فاکتور قیمت و زمان مشخص می‌کند.

۶- فیبوناچی زمانی؛ با ترسیم فیبوناچی زمانی در نمودار، این ابزار خطوط عمودی‌ای را روی محور زمان رسم می‌کند که با استفاده از آن می‌توانید زمان بازگشت احتمالی قیمت را پیش‌بینی کنید.

از مطالبی که بیان کردیم می‌توان این‌طور نتیجه‌گیری کرد که اعداد فیبوناچی در فارکس که در قالب ابزارهای مختلفی استفاده می‌شوند، سه کاربرد عمده دارند:

1. بعضی از ابزارهای فیبوناچی در فارکس، تغییرات قیمت را نشان می‌دهند مثل فیبوناچی اصلاحی، گسترشی و کانال. در اصطلاح عامیانه به آن‌ها فیبوناچی قیمت یا فیبوناچی قیمتی نیز گفته می‌شود زیرا خط فیبوناچی روی نمودار قیمت قرار می‌گیرد.
2. برخی دیگر از ابزارهای فیبوناچی در فارکس، تغییرات زمان را نشان می‌دهند مثل فیبوناچی زمانی، زیرا خطوط فیبوناچی روی محور زمان قرار می‌گیرند.
3. برخی از ابزارهای فیبوناچی در فارکس، تغییرات قیمت و زمان را به ‌صورت هم‌زمان نشان می‌دهند مثل فیبوناچی بادبزنی و فیبوناچی کمان.

الگوهای هارمونیک و اعداد فیبوناچی در فارکس

اعداد فیبوناچی در فارکس کاربرد دیگری نیز دارند و آن‌ هم تشخیص الگوهای هارمونیک است؛ الگوهای هارمونیک، بر اساس نسبت‌های فیبوناچی و شکل ظاهری خاصی که دارند در نمودارهای قیمت قابل‌تشخیص هستند. این الگوها اغلب به شکل M و یا W در نمودار ظاهر می‌شوند و نام‌های مختلفی مثل الگوی هارمونیک گارتلی، خفاش، پروانه و... دارند.

هرکدام از این الگوهای هارمونیک با نسبت‌های خاصی از فیبوناچی مشخص می‌شوند که با یافتن آنها در چارت‌های قیمت، می‌توانید از آنها به‌ عنوان یکی از سیگنال‌های معاملاتی استفاده کنید.

امواج الیوت و اعداد فیبوناچی در فارکس

یکی دیگر از کاربردهای اعداد فیبوناچی در بازارهای مالی، شناسایی و تأییدیه امواج الیوت به ‌وسیله آن‌هاست. در اصل پایه نظریه امواج الیوت یک چرخه هشت موجی است که ۵ موج از این چرخه در جهت روند و ۳ تای دیگر در جهت اصلاح روند هستند و طول آن‌ها با توجه به نسبت‌های فیبوناچی قابل ‌تشخیص است.

• موج دوم معمولاً به‌اندازه 38.2 تا 78.6 درصد از موج اول را اصلاح می‌کند.
• موج سوم چون جزء موج‌های بزرگ هست معمولاً با سه نسبت مختلف نسبت به موج یک حرکت می‌کند: 1.618، 2.618 یا 4.23.
• موج چهارم معمولاً به‌اندازه 38.2 تا 61.8 درصد موج سوم را اصلاح می‌کند.
• موج پنجم دو شکل مختلف دارد:

1. اگر موج سوم بیشتر از 1.618% باشد، موج پنجم می‌تواند به‌اندازه 1.618% یا 2.618% موج یک حرکت کند.
2. اگر موج سوم کوچک‌تر از 1.618% باشد موج پنجم گسترش پیدا می‌کند و اندازه‌ی آن برابر 0.618، 1 و یا 1.618 درصد موج یک تا سه است.

موج شماری صحیح امواج الیوت با استفاده از اعداد و نسبت‌های فیبوناچی یکی از مهم‌ترین مواردی است که برای موفقیت در بازار فارکس باید آن‌ها را یاد بگیرید.

نحوه رسم فیبوناچی در فارکس

اعداد فیبوناچی در فارکس با توجه به نسبت‌های مختلفی که بر روی امواج ایجاد می‌کنند، سطوح مهمی در بازار را نشان می‌دهند که به‌ عنوان مناطق احتمالی حمایت و مقاومت در بازار (مخصوصاً اگر با سایر ابزارها تلاقی پیدا کرده باشند) در نظر گرفته می‌شوند. برای رسم فیبوناچی می‌توانید متناسب با نوع تحلیل خود، از ابزارهای فیبوناچی در یکی از پلتفرم‌های متاتریدر یا تریدینگ ویو استفاده کنید.

۱- ترسیم نوع صعودی فیبوناچی در فارکس

در این بخش برای آموزش ترسیم فیبوناچی صعودی در فارکس از ابزار فیبوناچی ریتریسمنت استفاده می‌کنیم. با استفاده از این ابزار می‌توانیم مقدار پولبک یا اصلاح قیمت را پیش‌بینی کنیم. با انتخاب سومین گزینه سمت چپ در پلتفرم تریدینگ ویو این ابزار را انتخاب کنید.

تصویر زیر نمودار جفت ارز CHFJPY‌ را در فارکس نشان می‌دهد. اولین کاری که باید انجام دهید تشخیص جهت روند اصلی است؛ در این نمودار، جهت حرکت روند، صعودی است. برای رسم فیبوناچی ابتدا و انتهای موج حرکتی که همان دره و قله هستند را با استفاده از ابزار فیبوناچی ریتریسمنت به هم وصل کنید. با وصل این دو نقطه نسبت‌های فیبوناچی به‌ صورت خودکار در چارت نمایش داده می‌شوند.

 

همان‌ طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، قیمت به سطح 38.2 درصد فیبوناچی اصلاحی واکنش نشان داده و از آنجا برگشته است. این سطح به ‌عنوان یک حمایت مهم عمل کرده است.

۲- ترسیم نوع نزولی فیبوناچی در فارکس

اگر روند حرکت قیمت نزولی باشد، برای به دست آوردن سطوح اصلاح قیمت با فیبوناچی، باید قله را به دره وصل کنید. شکل زیر نمودار جفت ارز EURGBP را نشان می‌دهد.

معرفی کتاب برای یادگیری فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

یکی از کتاب‌های مطرح در زمینه فیبوناچی، کتاب «معامله با ابزار فیبوناچی» اثر کارولین بوردون است. البته به خاطر داشته باشید که با استفاده از آموزش استاندارد می‌توانید چکیده‌ای از چندین کتاب مطرح و مهم را به صورت کاربردی آموزش ببینید و بدون نیاز به ‌صرف وقت بیشتر برای خواندن و درک مطلب چندین کتاب مختلف (همچنین با استفاده از یک استاد حرفه‌ای) معامله کردن را تمرین کرده و حتی ایرادات تکنیکی خود را برطرف کرده و مسیر موفقیت خود را کوتاه‌تر کنید.

• نسخه ترجمه‌شده این کتاب در بازار وجود دارد و شما می‌توانید به‌راحتی آن را تهیه و مطالعه کنید ولی اگر به زبان انگلیسی مسلط هستید می‌توانید این کتاب را با استفاده این لینک دانلود کنید.

نحوه انتخاب اندیکاتور فیبوناچی

اندیکاتورهای فیبوناچی مختلفی به‌غیراز اندیکاتورهای پیش‌فرض فیبوناچی در پلتفرم‌های معاملاتی وجود دارد، این اندیکاتورها به ‌صورت اتوماتیک فیبوناچی را در نمودار اعمال می‌کنند. ما استفاده از این اندیکاتورهای اتوماتیک را پیشنهاد نمی‌کنیم چون این ابزارها یا آن‌چنان دقیق نیستند و یا توسط افراد کمی استفاده می‌شوند که اعتبار آن‌ها را کاهش می‌دهد.

علاوه بر این، استفاده از اندیکاتورهای فیبوناچی مثل فیبو ریتریسمنت، فیبو اکستنشن و... که به‌ صورت پیش‌فرض در متاتریدر و تریدینگ ویو وجود دارد به دانش و مهارت معامله‌گر برای رسم کردن آن نیاز دارد. پس بهتر است که نحوه رسم فیبوناچی‌ها را به شکل اصولی یاد بگیرید تا بتوانید به بهترین نحو ممکن از آن‌ها در معاملات خود استفاده کنید.

سخن پایانی

در پایان باید به این نکته اشاره‌ کنیم که شناسایی سطوح بالقوه حمایت و مقاومت، تعیین اهداف قیمتی، نقاط ورود و حد ضرر از دیگر کاربردهای ابزارهای فیبوناچی است و معامله‌گران زیادی در سرتاسر دنیا از آن‌ها استفاده می‌کنند. همین نکته خود اهمیت یادگیری فیبوناچی را دوچندان می‌کند؛ بنابراین بهترین کار ممکن یادگیری اصولی ابزارها و داشتن یک استراتژی موفق و آزموده شده مثل استراتژی جامع معاملاتی یا به ‌اختصار استراتژی CTS است که تمامی جوانب یک معامله را در نظر گرفته و با استفاده از آن می‌توان در جای درست و به‌جا از ابزارهای فیبوناچی (و سایر ابزارها) برای معاملات استفاده کرد.

• ما در مجموعه آموزش ساده بورس اساتید باتجربه‌ای داریم که به شما کمک می‌کنند تا به‌ صورت فرد به ‌فرد مشکلات و ایرادات خود را در کارگاه‌ ترید لایو در فارکس شناسایی و رفع کنید تا بیشترین میزان بازدهی و سود را از این بازارهای پر پتانسیل دریافت کنید.

اعداد فیبوناچی در فارکس کاربرد زیادی دارند و یادگیری اصولی آن‌ها برای هر تریدری الزامی است، این کاربرد را می‌توان در ابزارهای مختلف فیبوناچی، الگوهای هارمونیک و امواج الیوت به واضح‌ترین شکل ممکن دید؛ البته درصدهای فیبوناچی در سایر بازارها نیز به همین شکل استفاده می‌شوند.

 

برای آشنایی بیشتر با انواع فیبوناچی و کاربردهای آن‌ها پیشنهاد می‌کنیم مقالات زیر را نیز مطالعه کنید.

• فیبوناچی پیشرفته | آموزش استراتژی های معاملاتی مبتنی بر فیبوناچی
• فیبوناچی و پرایس اکشن
• آموزش فیبوناچی و گن
• آموزش سایر ابزارهای فیبوناچی در تریدینگ ویو
• چگونه از فیبوناچی اصلاحی در معاملات استفاده کنیم؟
• آموزش کامل و تصویری فیبوناچی

 

سوالات متداول

۱-آیا دنباله ی فیبوناچی اعداد خاصی دارد؟

بله. سری فیبوناچی از دنباله خاصی از اعداد تشکیل شده که عبارتند از: ۰، ۱، ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳، ۲۱، ۳۴، ۵۵، ۸۹، ۱۴۴ و ... .

۲- کاربرد اعداد فیبوناچی در فارکس چیست؟

معامله‌گران برای پیش بینی قیمت از ابزارهای فیبوناچی که بر پایه نسبت‌های فیبوناچی به وجود آمده‌اند، استفاده می‌کنند.

۳- آیا معامله‌گران برای استفاده از فیبوناچی عدد خاصی را در نظر می‌گیرند؟

بسیاری از معامله‌گران در فارکس برای نسبت‌های 0.618 و 0.382 که نسبت‌های طلایی نامیده می‌شوند، اهمیت خاصی قائل هستند.

لینک کوتاه: https://amoozesh-boors.com/i/cnc