انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری از بین خیل بیشمار صندوق‌های موجود در بازار سرمایه کاری دشوار است اما با استفاده از بررسی و مقایسه معیارهای زیر در صندوق‌ها می‌توان بهترین صندوق را انتخاب کرد:
ما در ادامه به بررسی نحوه انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری خواهیم پرداخت.
اولین معیار برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری در بورس، تعیین سطح ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار است. در اغلب موارد، نسبت ریسک و بازدهی مستقیم است؛ بدین معنی که ریسک بیشتر به معنای پتانسیل کسب بازدهی بیشتر است.
۱- ریسک‌پذیری پایین: اگر شما فردی هستید که سطح ریسک‌پذیری بسیار پایینی دارید، می‌توانید از صندوق درآمد ثابت که سودی مشابه با سپرده بانکی دارد، استفاده کنید و یا حتی واحدهای عادی صندوق‌های اهرمی را خریداری کنید. فقط توجه داشته باشید که بازدهی این صندوق‌ها معمولا کمتر از رشد نرخ تورم در ایران است و نهایتا ارزش سرمایه فرد را کمتر کرده و قدرت خرید او در پایان سرمایه گذاری را کاهش می‌دهند.
۲- ریسک‌پذیری متوسط: اگر سطح ریسک شما در حد متوسطی قرار دارد، بهتر است صندوق‌های طلا در بورس را انتخاب کنید. با خرید این صندوق‌ها می‌توانید با کمترین سرمایه از نوسانات قیمت طلا در بازار ایران سود بگیرید. نکات مربوط به زمان مناسب خرید صندوق‌های طلا، انواع سکه طلا، شمش طلا، طلای آبشده و سایر موارد در دوره هوشمندانه طلا و سکه آموزش داده می‌شوند. با استفاده از این دوره می‌توانید انواع روشهای سرمایه گذاری در طلا را آموزش دیده و متناسب با سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه اولیه خود، یک یا چند روش موجود در این دوره را انتخاب کنید.
علاوه بر صندوق طلا، صندوق‌های مختلط که از ترکیب صندوق سهامی و صندوق درآمد ثابت به وجود آمده‌اند، در دسته ریسک متوسط قرار می‌گیرند.
۳- ریسک‌پذیری بالا: اگر سطح ریسک‌پذیری شما بالا است صندوق سهامی، صندوق بخشی و واحدهای ممتاز صندوق‌های اهرمی برای شما مناسب هستند. البته استفاده از هر کدام از این صندوق‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارد ولی به طور کلی برای افرادی که سطح ریسک‌پذیری بالایی دارند، خرید و فروش مستقیم سهام پیشنهاد می‌شود چراکه معمولا بازدهی صندوق‌ها کمتر از سرمایه گذاری مستقیم و آگاهانه در سهام است. اگر زمان کافی برای آموزش یا شناسایی سهام‌هایی با پتانسیل کسب بازدهی بالا در بورس را ندارید، می‌توانید از سیگنال بورس انجمن خبرگان استفاده کنید. این سیگنال‌ها به همراه زمان دقیق خرید و فروش ارائه شده و در پرتفوی سرمایه گذاری خود انجمن نیز استفاده می‌شوند.
یکی از مهمترین معیارهای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری بررسی بازدهی گذشته صندوق است. هرچند بازدهی گذشته تضمینی برای سودآوری در آینده نیست اما می‌تواند به عنوان یک فیلتر مناسب برای انتخاب صندوق عمل کند.
برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری از نوع سهامی و مختلط می‌توان بازدهی آن را نسبت به شاخص کل اندازه‌گیری کرد. علاوه بر این، بازدهی صندوق‌های هم گروه نسبت به یکدیگر می‌تواند معیار نسبتا مناسبی برای انتخاب صندوق باشد.
برای انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت باید دوره پرداخت سود نقدی و درصد بازدهی آنها در این دوره‌ها را با یکدیگر مقایسه کنید. علاوه بر این، باید بازدهی سالانه صندوق‌ها را نیز با یکدیگر مقایسه کنید تا بتوانید بهترین صندوق را انتخاب کنید. به عنوان مثال، صندوق درآمد ثابت الف، در ماه گذشته ۴٪ بازدهی داشته است اما بازدهی سالانه آن ۲۱٪ بوده است. در طرف مقابل، بازدهی صندوق درآمد ثابت ب در ماه گذشته ۲.۲٪ بوده اما بازدهی سالانه آن ۳۰٪ بوده است. طبیعی است که شخصی که در این صندوق‌ها سرمایه گذاری می‌کند ریسک پایین و افق زمانی بلندمدت دارد، بنابراین مقایسه بازدهی سالانه و حتی سال‌های گذشته معیار مناسبی برای این دسته از افراد خواهد بود. بنابراین در صندوق درآمد ثابت، بازدهی سالانه را نسبت به میانگین بازدهی سالانه بقیه صندوق‌ها مقایسه کنید.
بزرگی یا کوچکی یک صندوق، معیار چندان مهمی جهت انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری به شمار نمی‌آید اما بزرگی یک صندوق می‌تواند نشانه‌ای از حجم بالای اعتماد سایر سرمایه‌گذاران به آن باشد.
نکته مهم دیگر اینکه مدیریت یک صندوق بزرگ نسبت به یک صندوق کوچک دشوارتر است و همین نکته می‌تواند عملکرد صندوق را تحت تاثیر قرار دهد.
نقدشوندگی یکی از معیارهای مهم در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری است. فرض کنید یک صندوق از نوع EFT خریداری کرده و پس از کسب بازدهی ۱۰٪ قصد فروش آن را دارید اما به هر دلیلی در زمان دلخواه شما، فروشنده‌ای پیدا نمی‌شود که واحدهای این صندوق رابا قیمت دلخواه شما خریداری کند. اگر روند صندوق نزولی باشد، سرمایه‌گذار مجبور می‌شود در روزهای بعدی با قیمت کمتری دارایی خود را به فروش برساند. در حالی که اگر نقدشوندگی صندوق بالا می‌بود، سرمایه‌گذار می‌توانست دارایی خود را با مبلغ دلخواه و به سرعت به فروش برساند.
برخی از صندوق‌ها ضامن نقدشوندگی دارند و از این حیث مناسب هستند اما متاسفانه اغلب صندوق ضامن نقدشوندگی که رکنی اختیاری است را دارا نیستند. یکی از روشهایی که می‌توانید با استفاده از آن میزان نقدشوندگی صندوق‌ها را با یکدیگر مقایسه کنید، بررسی ارزش معاملات روزانه صندوق است. طبیعتا هر چه ارزش معاملات روزانه یک صندوق بیشتر باشد، بدین معنی است که حجم بالایی از معاملات در آن انجام شده و نقدشوندگی آن بیشتر است.
اینکه هدف شما از سرمایه گذاری غیر مستقیم در صندوق‌ها، کسب سود از سهم‌های سیمانی یا بازار طلا در بورس و یا سایر موارد باشد، معیار مهم دیگری برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری است. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذار باید توانایی تشخیص جریان حرکت پول به سمت صنایع مختلف را داشته باشد. این توانایی از طریق مطالعه علم اقتصاد به دست می‌آید. متاسفانه به دلیل پیچیدگی مفاهیم اقتصادی عنوان شده در کتاب‌های تخصصی این رشته، سرمایه‌گذاران نمی‌توانند به خوبی با آنها ارتباط برقرار کنند. برای رفع این مشکل و امکان دسترسی تمام مردم به مفاهیم اقتصادی مهم برای سرمایه گذاری، دوره اقتصاد کلان طراحی شده است. با استفاده از این دوره می‌توانید روندهای اقتصادی بزرگ را شناسایی کرده و بر مبنای آن بازار مناسب برای سرمایه گذاری (بورس، فارکس، طلا، ملک و ...) را انتخاب کنید.
یکی دیگر از مواردی که با استفاده از آن می‌توان به مقایسه صندوق‌های سرمایه گذاری با یکدیگر پرداخت، ضریب آلفا است. ضریب آلفا، معیاری است که میزان مازاد نوسانات صندوق را نسبت به شاخص معیار در بازار (مثلا شاخص کل) نشان می‌دهد. ضریب آلفای مثبت به معنای نوسان بیشتر صندوق نسبت به شاخص کل در جهت مثبت و کسب سود است. بنابراین هرچه عدد آلفا مثبت و بزرگتر باشد، بهتر است. از طرف دیگر، آلفای منفی به معنای عملکرد ضعیف‌تر نسبت به شاخص است.
از دیگر معیارهایی که با استفاده از آن می‌توان به درجه بندی صندوق‌های سرمایه گذاری پرداخت، ضریب بتا است. ضریب بتا میزان ریسک صندوق را نسبت به شاخص بازار (مثلا شاخص کل) نشان می‌دهد. صندوقی که ضریب بتای کوچکتر از ۱ دارد، کم ریسک و صندوقی که ضریب بتای بزرگتر از ۱ دارد، پرریسک است. از آنجایی که ریسک و بازدهی معمولا با یکدیگر نسبت مستقیم دارند، هرچه ریسک بیشتر باشد، پتانسیل کسب بازدهی نیز بیشتر است. به عنوان مثال، اگر ضریب بتای یک صندوق ۲ باشد، بدین معنی است که افزایش یا کاهش قیمت آن نسبت به شاخص کل دو برابر است. بنابراین اگر شاخص ۱۰٪ رشد کند، صندوق ۲۰٪ رشد می‌کند. از طرف دیگر اگر شاخص ۲۰٪ افت کند، صندوق ۴۰٪ افت می‌کند.
نسبت P/NAV یا قیمت به خالص ارزش دارایی یکی دیگر از فاکتورهای شناسایی بهترین صندوق در بورس است. این معیار، نسبت قیمت هر واحد از صندوق در بازار را به ارزش ذاتی آن نشان می‌دهد. صندوق‌هایی که نسبت‌های P/NAV کمتر از ۱ دارند، با قیمت کمتری نسبت به ارزش خود در حال معامله هستند و از این حیث گزینه‌های مطلوب تری برای خرید به شمار می‌آیند. البته هرگز نباید صرفا با توجه به فقط یک معیار، در صندوق‌ها یا سایر دارایی‌های مالی سرمایه گذاری کنید.
بازدهی تجمیعی از دیگر معیارهای انتخاب بهترین صندوق در بورس است که به معنای بازدهی صندوق از ابتدای فعالیت‌اش تاکنون است. هرچه میزان بازدهی تجمیعی بیشتر باشد، نشانه اعتبار بالای صندوق است. البته دقت داشته باشید که عمر همه صندوق‌ها مشابه یکدیگر نیست و در اغلب موارد صندوق‌هایی با بیشتر از ۱۵ سال سابقه تاسیس، بازدهی تجمیعی بیشتری دارند. بنابراین، این معیار برای انتخاب صندوق، چندان مناسب نیست.
هزینه صندوق از دیگر مواردی است که به هنگام انتخاب صندوق سرمایه گذاری باید به آن دقت کنید. در این زمینه باید کارمزد خرید و فروش صندوق‌های قابل معامله در بورس و کارمزد صدور و ابطال واحدها در صندوق‌های صدور و ابطالی را نیز در نظر بگیرید. در برخی از صندوق‌ها، هزینه‌های صندوق (کارمزد متولی، کارمزد مدیر و ...) از دارایی‌ها کسر می‌شود و سرمایه‌گذاران به طور مستقیم متوجه این هزینه‌ها نخواهند شد اما بازدهی آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
۱- برای مقایسه بازدهی صندوق‌ها و انتخاب بهترین نوع آن می‌توانید از اطلاعات سایت فیپیران استفاده کنید. برای مشاهده «لیست صندوق‌های سرمایه گذاری» به منوی «صندوق» در نوار بالای سایت مراجعه کرده و بر روی گزینه «فهرست صندوق‌های سرمایه گذاری» کلیک کنید.
۲- نوع صندوق سرمایه گذاری را با توجه به سطح ریسک‌پذیری خود انتخاب کنید.
۳- بهترین صندوق سرمایه گذاری با سود ماهانه، صندوق درآمد ثابت است. البته در نهایت، میزان سود این صندوق‌ها کمتر از رشد تورم در کشور بوده و موجب کاهش ارزش سرمایه فرد در طول زمان می‌شوند.
۴- در فرآیند مقایسه صندوق‌های سرمایه گذاری با یکدیگر، صندوق‌های موجود در یک گروه را با یکدیگر مقایسه کنید. به عنوان مثال، صندوق طلای عیار را صندوق طلای زر مقایسه کنید و صندوق مشترک افق را با صندوق مشترک پیشتاز مقایسه کنید.
۵- صندوق‌های سرمایه گذاری در دو نوع قابل معامله در بورس (ETF) و صدور و ابطالی وجود دارند. اگر قصد دارید در بازه‌های زمانی صندوق‌های متعددی، معامله کنید از صندوق‌های نوع ETF استفاده کنید. البته درخواست خرید و فروش واحدها در صندوق‌های صدور و ابطالی نیز به شکل آنلاین و از طریق وب سایت صندوق‌ها انجام می‌شود اما ممکن است یک یا دو روز تاخیر در ثبت سفارش‌ها وجود داشته باشد.
۶- صندوق‌هایی که ضامن نقدشوندگی دارند، اطمینان بیشتری از لحاظ نقدشوندگی دارند.
در این قسمت به بررسی معیارهای مورد نیاز برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری پرداخته و دانستیم از میان همه معیارها دو فاکتور میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار و میزان بازدهی صندوق در گذشته مهمتر از بقیه عوامل هستند. متاسفانه بررسی بازدهی اغلب صندوق‌ها در چند سال گذشته نشان می‌دهد که آنها نتوانسته‌اند از عهده حفظ سرمایه مردم در برابر تورم برآمده و سودی بیشتر را برای آنها رقم بزنند. به همین جهت پیشنهاد می‌کنیم از همین روز فرآیند آموزش دانش بورسی مورد نیاز برای خرید و فروش سهام در بازار سرمایه و بازارهای موازی همچون طلا و سکه را شروع کنید.
جهت آشنایی با سایر صندوق‌های سرمایه گذاری از مقالات زیر استفاده کنید.
برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید در ابتدا سطح ریسک‌پذیری خود را مشخص کرده، سپس با استفاده از معیارهایی همچون بازدهی گذشته، نقدشوندگی و ... که در متن مقاله توضیح داده شده است، صندوق مناسب را انتخاب کنید.
افرادی که دانش بورسی و تجربه معامله کردن در بورس را داشته یا از مشاوره ارگان‌های تخصص سرمایه گذاری استفاده می کنند، میتوانند بازدهی بسیار بیشتری از خرید سهام به شکل مستقیم نسبت به صندوق‌های سرمایه گذاری به دست بیاورند.
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
