ارتباط با
پشتیبانی آنلاین

صندوق بخشی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

زمان مطالعه 5 دقیقه
آخرین بروزرسانی 11 آبان 1403
بورس تهران   کاوه اوحدی
زمان انتشار 09 شهریور 1403
صندوق بخشی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

صندوق بخشی (Sector Fund)، یکی از انواع صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس است که تنها بر روی یک صنعت خاص همچون فلزات، سیمان، خورو و ... متمرکز است. حداقل ۷۰٪ از پرتفوی صندوق‌های بخشی، ترکیبی از سهام‌های موجود در یک صنعت بورسی خاص است. به عنوان مثال، صندوق بخشی سیمان از ترکیبِ چندین سهام مربوط به صنعت سیمان در بورس به وجود آمده است. به دلیل تمرکز بر یک صنعت خاص، ریسک سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی بیشتر از صندوق‌های سهامی و مختلط است.

در ادامه تمام نکات مهم مربوط به صندوق‌های بخشی که از جمله روشهای سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس هستند را شرح خواهیم داد.

مثالی از صندوق بخشی در بورس

صندوق بخشی، به جای اینکه در تمام صنایع بورسی سرمایه گذاری کند، تنها در یک صنعت بورسی همچون فلزات، خودرو، محصولات شیمیایی و ... سرمایه گذاری ‌می‌کند. به عنوان مثال:

  • صندوق سیمانو، متعلق به کارگزاری مفید است که هدف از تشکیل آن کسب بازدهی از صنعت «سیمان، آهک و گچ» در بورس است.
  • صندون پتروآگاه، متعلق به کارگزاری آگاه است که هدف از تشکیل آن کسب بازدهی از صنعت «محصولات شیمیایی» در بورس است.

اسامی صندوق‌های بخشی در بازار سرمایه ایران

اسامی صندوق‌های بخشی بورس به تفکیک صنعت عبارتند از:

  • صندوق بخشی سیمان: سیمانو، سیمانا، سمان
  • صندوق بخشی فلزات: استیل، آذرین، متال، رویین، فلزفارابی
  • صندوق بخشی شیمیایی: پتروآگاه، پتروآبان، پتروداریوش، پتروصبا، پتروما
  • صندوق بخشی بیمه : بازبیمه
  • صندوق بخشی خودرو: خودران، بهین رو، تخت گاز، اتوآگاه

مقایسه صندوق‌های بخشی شیمیایی در بورس

در این قسمت به مقایسه انواع صندق‌های بخشی شیمیایی از منظر میزان بازدهی، ضریب بتا و ... خواهیم پرداخت.

مقایسه صندوق‌های بخشی شیمیایی در بورس

 

در حال حاضر:

  • بزرگترین صندوق بخشی شیمیایی، صندوق پتروآگاه است.
  • بیشترین بازدهی صندوق بخشی شیمیایی در ۶ ماه گذشته مربوط به صندوق پتروصبا است.

از جمله معیارهای انتخاب صندوق سرمایه گذاری، ضریب بتا و آلفا است. ضریب بتای بیشتر از یک به معنای نوسانات و ریسک بیشتر صندوق نسبت به بازار است اما ضریب بتای کوچکتر از یک به معنای نوسانات و ریسک کمتر صندوق نسبت به کلیت بازار است.

از طرف دیگر، ضریب آلفا به معنای بازدهی بیشتر نسبت به شاخص بازار است. در این راستا، عدد صفر به معنای بازدهی معادل شاخص بازار، اعداد مثبت به معنای بازدهی بیشتر و اعداد منفی به معنای بازدهی کمتر هستند. در نتیجه، بالا بودن عدد ضریب آلفا یکی از معیارهای انتخاب صندوق بخشی است.

دقت داشته باشید که این اطلاعات در طول زمان تغییر ‌می‌کنند. برای بررسی اطلاعات جدید و سایر ویژگی‌های صندوق‌های بخشی ‌می‌توانید به بخش صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام در سایت فیپیران مراجعه کنید.

مقایسه صندوق‌های بخشی فلزات در بورس

در این قسمت به مقایسه انواع صندق‌های بخشی فلزات از منظر میزان بازدهی، ضریب بتا و ... خواهیم پرداخت.

مقایسه صندوق‌های بخشی فلزات در بورس

 

در حال حاضر:

  • بزرگترین صندوق بخشی فلزات، صندوق آذرین است.
  • بیشترین بازدهی صندوق بخشی فلزات در ۶ ماه گذشته مربوط به صندوق آذرین است.

مقایسه صندوق‌های بخشی خودرویی در بورس

در این قسمت به مقایسه انواع صندق‌های بخشی خودرویی از منظر میزان بازدهی، ضریب بتا و ... خواهیم پرداخت.

مقایسه صندوق‌های بخشی خودرویی در بورس

 

در حال حاضر:

  • بزرگترین صندوق بخشی خودرویی، صندوق خودران است.
  • بیشترین بازدهی صندوق بخشی خودرویی در ۶ ماه گذشته مربوط به هیچ کدام از صندوق‌ها نیست؛ هر ۴ صندوق بازدهی منفی داشته‌‌اند.

ترکیب دارایی صندوق‌های بخشی چگونه است؟

حداقل ۷۰٪ از ترکیب دارایی صندوق‌های بخشی به سهام و حق تقدم سهام در صنعت مربوطه و حداکثر ۱۰٪ به سهام سایر صنایع و بقیه آن در سایر موارد همچون طلا، اوراق درآمد ثابت و ... سرمایه‌گذاری ‌می‌شود.

ترکیب دارایی صندوق بخشی

درصد وزن دهی

سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار معامله در صنعت مربوطه

حداقل ۷۰٪ از کل دارایی

سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار معامله یک ناشر در صنعت مربوطه

حداکثر ۳۰٪ از کل دارایی

سهام و حق تقدم سهام یک ناشر در صنعت مربوطه

حداکثر ۵٪ از اوراق ناشر

سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار معامله در بازار پایه فرابورس در صنعت مربوطه

حداکثر ۱۰٪ از کل دارایی

سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار معامله یک ناشر در سایر صنایع

حداکثر ۱۰٪ از کل دارایی

موقعیت خرید در قرارداد اختیار معامله سهام

حداکثر ۱۰٪ از ارزش روز سهام و حق تقدم سهام صندوق

موقعیت فروش در قرارداد اختیار معامله سهام

حداکثر به تعداد سهام پایه موجود در پرتفوی صندوق در سهام

 

واحدهای سرمایه‌گذاری در سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری (غیر از اوراق بهادار)

حداکثر ۵% از کل دارایی‌ (تا سقف ۳۰% از تعداد واحدهای صندوق سرمایه‌پذیر که نزد سرمایه‌گذاران است.)

گواهی سپرده کالایی

حداکثر ۵٪ از کل دارایی

گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی

حداکثر ۱۵٪ از کل دارایی

 

اوراق بهادار با درآمد ثابت

حداکثر ۱۵٪ از کل دارایی (به شرط اینکه حداکثر ۵% از کل دارایی‌ صندوق در اوراق بهادار یک ناشر سرمایه‌گذاری شود)

 

صندوق‌های بخشی در بورس در چه صنایعی فعالیت ‌می‌کنند؟

بنا بر اعلام سازمان بورس، صندوق‌های بخشی ‌می‌توانند در ۸ صنعت خاص فعالیت کنند:

  • محصولات شیمیایی
  • فلزات اساسی
  • خودرو
  • سیمان
  • دارو
  • بیمه
  • حمل و نقل
  • کانه‌های فلزی

در حال حاضر، تمام صندوق‌های بخشی فعال در بورس از نوع ETF هستند. بنابراین سرمایه‌گذاران ‌می‌توانند در ساعات بازار، این صندوق‌ها را همچون سهام، خرید و فروش کنند.

بررسی ریسک سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی

ریسک سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی به علت عدم تنوع در پرتفوی این صندوق‌ها، بالاست. فرض کنید به دلیل انتشار یک خبر یا مشکل تولیدی در صنعت خودرو، تمام نمادهای این گروه دچار افت قیمت شدید شوند. در چنین حالتی صندوق‌های بخشی خودرویی نیز که حداقل ۷۰٪ از سهام خود را به این گروه اختصاص داده‌اند، دچار افت قیمت شدید ‌می‌شوند. بنابراین ریسک بالای صندوق بخشی ناشی از عدم تنوع در پرتفوی سرمایه گذاری و ریسک سیستماتیک صنعت مربوطه است.

مزایا و معایب سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی

مزایا و معایب سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی

آگاهی از نکات مثبت و منفی صندوق‌های بخشی پیش از خرید به شما در تصمیم‌گیری برای خرید این صندوق‌ها کمک خواهد کرد.

۱- مزایای صندوق بخشی

  • تنوع بخشیدن به پرتفوی سرمایه‌گذار: سرمایه‌گذاران ‌می‌توانند با استفاده از صندوق‌های بخشی، پرتفوی سرمایه گذاری خود را متنوع کنند.
  • پتانسیل کسب بازدهی بالاتر نسبت به شاخص کل؛ پتانسیل کسب بازدهی بیشتر از شاخص در مواقعی که صنعت مربوطه در حال رشد است، وجود دارد.

۲- معایب صندوق بخشی

  • تنوع کم در پرتفوی صندوق: بخش عمده‌ای از پرتفوی صندوق بخشی در سهام‌های یک صنعت خاص سرمایه گذاری شده است.
  • ریسک بالا: به دلیل تنوع کم در پرتفوی صندوق، ریسک سرمایه گذاری در این صندوق‌ها بالاست. اگر وضعیت صنعت مربوطه تضعیف شود، میزان ضرر سرمایه‌گذاران صندوق بخشی بالا خواهد بود.

سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی برای چه کسانی مناسب است؟

سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی برای چه کسانی مناسب است؟

کسانی که به سرمایه گذاری غیر مستقیم بر روی یک صنعت خاص علاقه داشته و حاضر به پذیرش ریسک نسبتا متوسط در ازای به دست آوردن بازدهی نسبتا کم هستند، ‌می‌توانند از سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی استفاده کنند. این سرمایه‌گذاران معمولا زمان کافی جهت تحلیل بازار را نداشته یا اصلا در این زمینه آموزش ندیده‌اند. با این وجود، سرمای‌ گذارانی که قصد خرید واحدهای صندوق‌های بخشی را دارند باید قادر به تحلیل صنایع بورسی باشند و بتوانند اخبار و داده‌های مرتبط با صنعت را تحلیل کرده سپس اقدام به خرید کنند. البته طبیعی است که افرادی که این دانش را به دست می‌آورند، ترجیح خواهند داد از خرید و فروش مستقیم سهام استفاده کنند.

به عنوان مثال، یکی از فاکتورهایی که در حال حاضر ‌می‌تواند بر قیمت سهام‌های موجود در صنعت سیمان تاثیرگذار باشد، محدودیت مصرف برق در تابستان است. این محدودیت، معمولا منجر به کاهش تولید سیمان و در نتیجه افزایش قیمت سهام گروه سیمانی‌ها ‌می‌شود. بنابراین یکی از فرصت‌های خرید صندوق‌های بخشی پیش از شروع فصل گرماست. با این حال، باید سایر فاکتورهای تحلیل بنیادی مربوط به صنایع را نیز در نظر گرفت.

در نهایت باید به این نکته اشاره کنیم که اگر آینده یک صنعت بورسی را درخشان می‌بینید و قصد سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی را دارید، بهتر است تنها بخشی از پرتفوی سرمایه گذاری خود را به آن اختصاص داده و بقیه سرمایه خود را به سایر دارایی‌ها همچون طلا، سهام و .. نیز اختصاص دهید.

سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی برای چه کسانی مناسب نیست؟

سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی برای چه کسانی مناسب نیست؟

افرادی که حاضر نیستند ریسک بالاتر این صندوق نسبت به بازدهی یکسان با دیگر صندوق‌های سهامی در بورس را بپذیرند، نباید در این صندوق‌ها سرمایه گذاری کنند. علاوه بر این، صندوق‌های بخشی برای سرمایه‌گذاران با سطح ریسک‌پذیری بالا مناسب نیستند و این افراد بهتر است از خرید و فروش مستقیم سهام که در کنار ریسک بالا، پتانسیل کسب سود بیشتر را برای آنها فراهم ‌می‌کند، استفاده کنند. در صورتی که در زمینه خرید و فروش مستقیم سهام آموزش ندیده یا زمان کافی برای شناسایی سهام خوب و بهترین زمان خرید و فروش را ندارید، پیشنهاد ‌می‌کنیم از سیگنال سهام کوتاه مدت و میان مدت انجمن سرمایه گذاری در ایران استفاده کنید.

تفاوت صندوق‌های بخشی با سایر صندوق‌های سرمایه گذاری در بورس چیست؟

۱- تفاوت صندوق بخشی با صندوق شاخصی

صندوق بخشی در یک صنعت خاص سرمایه گذاری کرده و مدیریت آن از نوع فعال است اما صندوق شاخصی از یک شاخص خاص تبعیت کرده و مدیریت آن از نوع غیرفعال یا نیمه فعال است. ترکیب دارایی صندوق بخشی باید شامل حداقل ۷۰٪ از سهام و حق تقدم سهام در صنعت مربوطه باشد اما ترکیب دارایی صندوق شاخصی باید شامل حداقل ۸۵٪ از سهام و حق تقدم سهام شرکت‌های موجود در شاخص مربوطه باشد.

۲- تفاوت صندوق بخشی با صندوق کالایی

ریسک صندوق بخشی نسبت به صندوق کالایی کمتر است؛ از آنجایی که عمده دارایی صندوق‌های کالایی یک کالای خاص همچون طلا یا زعفران است، در صورت افت قیمت این کالاها، به سرعت دچار کاهش قیمت ‌می‌شوند. در طرف مقابل، محصولات مختلفی در یک صنعت بورسی وجود دارد و از این لحاظ امکان اینکه تمام این محصولات متنوع همزمان دچار کاهش قیمت شوند، کمتر است. 

۳- تفاوت صندوق بخشی با صندوق سهامی

در صندوق بخشی، عمده دارایی در سهام یک صنعت سرمایه گذاری ‌می‌شود اما در صندوق سهامی عمده دارایی (حداقل ۷۰ تا ۹۵ درصد از پرتفوی) در سهام صنایع و شرکت‌های مختلف سرمایه گذاری ‌می‌شود.

صندوق‌های بخشی در جهان

صندوق‌های بخشی در جهان

صندوق‌های بخشی در جهان نیز بخشی از سرمایه گذاری غیر مستقیم در بازار بورس را تشکیل ‌می‌دهند. ۸ بخش مهم در بورس‌های جهانی که صندوق‌های بخشی مربوط به خود را دارند، عبارتند از:

  1. صندوق بخشی منابع طبیعی: این صندوق‌ها در نفت، گاز، سایر منابع انرژی و جنگلداری سرمایه گذاری ‌می‌کنند. این صندوق‌ها برای مناسب سرمایه‌گذارانی مناسب هستند که افزایش قیمت واحدهای صندوق در بازه زمانی بلندمدت را ‌می‌دهند.
  2. صندوق بخشی خدماتی: این صندوق‌ها در سهام شرکت‌های خدماتی سرمایه گذاری کرده و معمولا سود ثابتی را به صورت دوره‌ای پرداخت ‌می‌کنند. سرمایه‌گذاران محافظه‌کار در این صندوق‌ها سرمایه گذاری ‌می‌کنند. البته احتمال کسب بازدهی افراد از افزایش قیمت واحدها نیز وجود دارد.
  3. صندوق بخشی املاک و مستغلات: این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم و سود بردن از بازار املاک را بدون نیاز به خرید ملک واقعی برای افراد فراهم ‌می‌کنند.  این صندوق‌ها نیز علاوه بر افزایش قیمت واحدها، معمولا سودهای دوره‌ای پرداخت ‌می‌کنند.
  4. صندوق بخشی مالی: این صندوق‌ها در صنعت مالی (بانک، بیمه، وام مسکن و ...) سرمایه گذاری ‌می‌کنند.
  5. صندوق بخشی مراقبت‌های بهداشتی: این صندوق‌ها در شرکت‌های داروسازی، شرکت‌های پیشگام در بیوتکنولوژی و ... سرمایه گذاری ‌می‌کنند.
  6. صندوق بخشی فناوری: اوراق بهادار مبتنی بر شرکت‌های فعال در زمینه رایانه، الکترونیک و سایر فناوری‌های ارتباطی مواردی هستند که موضوع سرمایه گذاری در این صندوق‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.
  7. صندوق بخشی ارتباطات: شرکت‌های مربوط به مخابرات و اینترنت موضوع سرمایه گذاری در این صندوق‌ها هستند.
  8. صندوق بخشی فلزات گرانبها: این صندوق‌ها در انواع فلزات همچون طلا، نقره، مس، پلاتین و پالادیوم سرمایه گذاری ‌می‌کنند. نمونه آنها در ایران، صندوق‌های طلا در بورس هستند.

سخن پایانی

صندوق بخشی، نوعی از صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس است که به علت اختصاص عمده دارایی پرتفوی به سهام‌های موجود در یک صنعت خاص، نسبت به صندوق های سهامی و مختلط، ریسک بالایی برای سرمایه گذاری دارد..عمده دارایی‌های این صندوق‌ها در سهام یک صنعت همچون سیمان، فلزات و ... سرمایه گذاری ‌می‌شود. به همین دلیل اگر صنعت مربوطه دچار مشکلاتی شود و قیمت سهام آنها افت کند، ارزش واحدهای صندوق‌های بخشی نیز افت ‌می‌کند.

این مسئله مهمترین ایراد صندوق‌های بخشی به شمار می‌رود. پیشنهاد ‌می‌کنیم در صورت تمایل به سرمایه گذاری غیر مستقیم، بخشی از پرتفوی خود را به صندوق‌های طلا اختصاص دهید. روشهای بسیاری برای سرمایه گذاری در بازار طلا وجود دارد که یاد گرفتن آنها زمانی چندانی از شما نمی‌گیرد. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب بازدهی بالا از بازار طلا و سکه با هر میزان از سرمایه اولیه از دوره سرمایه گذاری هوشمندانه در طلا و سکه استفاده کنید.

 

جهت آشنایی با سایر صندوق‌های سرمایه گذاری در بورس از مقالات زیر استفاده کنید.

 

سوالات متداول

۱- صندوق بخشی چیست؟

صندوق بخشی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در بورس است که هدف از تشکیل آن، کسب بازدهی از سهامِ مربوط به یکی از صنایع بورسی است.

۲- تفاوت صندوق بخشی با دیگر صندوق‌های سرمایه گذاری در چیست؟

مهمترین تفاوت صندوق بخشی با دیگر صندوق‌های سرمایه گذاری از نوع سهامی در این است که حداقل ۷۰٪ از دارایی‌های صندوق بخشی از ترکیب سهام‌های موجود در یک صنعت خاص به وجود آمده است.

۳- نحوه خرید صندوق بخشی چگونه است؟

صندوق بخشی اولین بار با فرآیند پذیره نویسی در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. پس از آن، سرمایه‌گذارانی که کد بورسی دارند، ‌می‌توانند این صندوق‌ها را همچون سهام از طریق کارگزاری خود خرید و فروش کنند.

۴- ساعات معاملات صندوق بخشی چه زمانی است؟

معاملات صندوق بخشی و سایر صندوق‌های سرمایه گذاری از ساعت ۹ تا ۱۵ روزهای شنبه تا چهارشنبه انجام ‌می‌شود.

۵- دامنه نوسان صندوق‌های بخشی چه قدر است؟

دامنه نوسان صندوق‌های بخشی، مثبت و منفی ۱۰ درصد در هر روز معاملاتی است.

 

 

: ارسال نظر
آموزش بورس

ورود با کد یکبار مصرف

کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد

این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد

کد شش رقمی (عدد لاتین)

آموزش بورس

ورود

آموزش بورس

ثبت نام

از قبل حساب کاربری دارید؟ ورود