ارتباط با
پشتیبانی آنلاین

صندوق پروژه چیست؟

زمان مطالعه 5 دقیقه
آخرین بروزرسانی 06 مهر 1403
اقتصاد و سرمایه گذاری   فرزاد نشاط
زمان انتشار 06 مهر 1403
صندوق پروژه چیست؟

صندوق پروژه یکی از انواع صندوق‌های سرمایه گذاری تامین مالی است که با هدف بهره‌برداری از یک پروژه خاص، سرمایه خُرد افراد را جمع‌آوری کرده و در نهایت، با تاسیس شرکت پروژه، سهام شرکت را به تناسب درصد مالکیت افراد از صندوق بین آنها تقسیم می‌کند. ریسک سرمایه گذاری در صندوق پروژه از نظر تئوری پایین است اما در عمل و به دلیل نرخ تورم بالا، ریسک سرمایه گذاری در آن بسیار زیاد در نظر گرفته می‌شود. علاوه بر این، تعیین میزان بازدهی صندوق در آینده، پیچیدگی‌های خاصی داشته و به جزئیات اجرای طرح پروژه صندوق مرتبط است.

در ادامه به معرفی مزایا و معایب صندوق پروژه، میزان سود، نحوه سرمایه گذاری و سایر موارد مهم در این زمینه می‌پردازیم.

تعریف صندوق پروژه به زبان ساده

صاحبان پروژه به منظور تامین مالی طرح خود ‌می‌توانند از سازمان بورس، مجوز تشکیل صندوق پروژه را اخذ نمایند و بدین طریق با استفاده از سرمایه خرد افراد، منابع مالی مورد نیاز برای شروع پروژه و اتمام آن را به دست بیاورند. سرمایه‌گذاران نیز ‌می‌توانند در ازای سرمایه گذاری در صندوق پروژه، سهام شرکتی که در آینده نزدیک به نام «شرکت پروژه» تشکیل خواهد شد را دریافت کنند.

شرکت پروژه چیست؟

صندوق پروژه به منظور انجام پروژه‌ای که در طرح توجیهی آن ذکر شده است، شرکتی تحت عنوان «شرکت پروژه» تاسیس ‌می‌کند. این شرکت که در ابتدا سهامی خاص است، به تدریج پس از تکمیل پروژه و شروع فرآیند بهره‌برداری به یک شرکت سهامی عام (در بورس یا خارج از بورس) تبدیل ‌می‌شود. در نتیجه، سهام این شرکت قابلیت معامله پیدا کرده و به سرمایه‌گذاران صندوق، متناسب با درصد مالکیت آنها، سهام شرکت پروژه تعلق می‌گیرد.

است که با هدف بهره‌برداری از یک پروژه خاص، سرمایه خُرد افراد را جمع‌آوری کرده و در نهایت، با تاسیس شرکت پروژه، سهام شرکت را به تناسب درصد مالکیت افراد از صندوق بین آنها تقسیم می‌کند. ریسک سرمایه گذاری در صندوق پروژه از نظر تئوری پایین است اما در عمل و به دلیل نرخ تورم بالا، ریسک سرمایه گذاری در آن بسیار زیاد در نظر گرفته می‌شود. علاوه بر این، تعیین میزان بازدهی صندوق در آینده، پیچیدگی‌های خاصی داشته و به جزئیات اجرای طرح پروژه صندوق مرتبط است. در ادامه به معرفی مزایا و معایب صندوق پروژه، میزان سود، نحوه سرمایه گذاری و سایر موارد مهم در این زمینه می‌پردازیم. تعریف صندوق پروژه به زبان ساده صاحبان پروژه به منظور تامین مالی طرح خود ‌می‌توانند از سازمان بورس، مجوز تشکیل صندوق پروژه را اخذ نمایند و بدین طریق با استفاده از سرمایه خرد افراد، منابع مالی مورد نیاز برای شروع پروژه و اتمام آن را به دست بیاورند. سرمایه‌گذاران نیز ‌می‌توانند در ازای سرمایه گذاری در صندوق پروژه، سهام شرکتی که در آینده نزدیک به نام «شرکت پروژه» تشکیل خواهد شد را دریافت کنند.  شرکت پروژه چیست؟ صندوق پروژه به منظور انجام پروژه‌ای که در طرح توجیهی آن ذکر شده است، شرکتی تحت عنوان «شرکت پروژه» تاسیس ‌می‌کند. این شرکت که در ابتدا سهامی خاص است، به تدریج پس از تکمیل پروژه و شروع فرآیند بهره‌برداری به یک شرکت سهامی عام (در بورس یا خارج از بورس) تبدیل ‌می‌شود. در نتیجه، سهام این شرکت قابلیت معامله پیدا کرده و به سرمایه‌گذاران صندوق، متناسب با درصد مالکیت آنها، سهام شرکت پروژه تعلق می‌گیرد.    مثالی از صندوق پروژه در ایران در حال حاضر، تنها صندوق پروژه آرمان پرند مپنا، در بازار سرمایه ایران فعال است. این صندوق که بیش از ۶ سال از سابقه فعالیت آن می‌گذرد، در زمینه پروژه‌های نفت و گاز و ساخت نیروگاه‌های حرارتی فعال است. مزایای صندوق پروژه برای صاحبان طرح و پروژه •	تامین مالی در بازه بلندمدت •	عدم لغو پروژه به علت کمبود منابع مالی •	سهولت و سرعت در افزایش سرمایه •	امکان برنامه‌ریزی بلندمدت بر روی منابع مالی مزایای صندوق پروژه برای سرمایه‌گذاران •	شفافیت اطلاعاتی به دلیل نظارت سازمان بورس  •	سهولت در خرید واحدهای صندوق در بستر بازار سرمایه •	پتانسیل کسب بازدهی از اجرای یک پروژه خاص •	ریسک کمتر نسبت به اوراق مشارکت (از نظر تئوری) •	صرفه‌جویی ناشی از مقیاس؛ با سرمایه گذاری در صندوق، سهم افراد از هزینه‌های اجرای پروژه کاهش می‌یابد. •	نقدشوندگی مناسب؛ به دلیل وجود بازارگردان و قابلیت معامله در بورس. معایب صندوق پروژه برای سرمایه‌گذاران •	ریسک بسیار بالا  •	بازدهی نامشخص  •	بازدهی پایین در یک سال گذشته •	خواب سرمایه زیاد •	پیچیدگی در پیش‌بینی بازدهی صندوق یا ارزش سهام شرکت پروژه نحوه سرمایه گذاری در صندوق پروژه چگونه است؟ صندوق‌های پروژه ETF از طریق تمام کارگزاری‌ها قابلیت خرید و فروش دارند اما برای خرید صندوق‌های پروژه از نوع صدور و ابطالی باید به سایت صندوق مربوطه مراجعه کنید. برای سرمایه‌گذاری در پروژه ‌می‌توانید در یکی از سه مرحله زیر اقدام به خرید واحدها کنید: 1.	خرید واحدهای سرمایه گذاری در دوره پذیره‌نویسی اولیه 2.	خرید حق تقدم واحدهای سرمایه گذاری در فرآیند افزایش سرمایه و تبدیل آن به واحدهای صندوق 3.	خرید و فروش واحدهای سرمایه گذاری از طریق کارگزاری‌ها در بستر بازار بورس    آیا سرمایه گذاری در صندوق پروژه ریسک دارد؟ بله. مهمترین ریسک صندوق پروژه در حال حاضر، بازدهی کمتر نسبت به تورم است. در نتیجه‌ی این بازدهی کم، قدرت خرید سرمایه افراد کاهش یافته و عملا متضرر ‌می‌شوند. از دیگر ریسک‌های سرمایه‌گذاری در صندوق پروژه ‌می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: •	ریسک عدم اتمام پروژه در موعد مقرر •	ریسک کاهش ارزش دارایی‌های صندوق •	ریسک افزایش هزینه‌های اجرای پروژه یا کاهش درآمدهای آن •	ریسک کاهش قیمت بازاری واحدهای سرمایه گذاری •	ریسک نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری تفاوت شرکت پروژه و صندوق پروژه تفاوت شرکت پروژه و صندوق پروژه در محدوده زمانی فعالیت آنها است. در ابتدا به منظور اجرای یک طرح عمرانی، صندوق پروژه تشکیل ‌می‌شود. سپس به منظور شروع اجرای طرح، شرکت پروژه با سهامی خاص تشکیل ‌می‌شود. در نهایت با اتمام پروژه، شرکت پروژه سهامی خاص به شرکت پروژه سهامی عام تبدیل ‌می‌شود و سهام آن به تناسب درصد مالکیت به دارندگان واحدهای صندوق پروژه تعلق می‌گیرد. پس از آن، صندوق تصفیه شده و دیگر فعالیتی نخواهد داشت. به عنوان مثال، «صندوق سرمایه گذاری پروژه آرمان پرند مبنا» صندوق پروژه است و «شرکت تولید برق پرند مپنا» شرکت پروژه مربوط به آن است. مراحل فعالیت صندوق پروژه چگونه است؟ دستورالعمل صندوق پروژه به شرح زیر است: 1.	ابتدا طرح توجیهی پروژه و ارکان صندوق مشخص ‌می‌شوند. 2.	مجوز تاسیس صندوق پروژه از سازمان بورس اخذ ‌می‌شود. 3.	صندوق پروژه نزد مرجع ثبت شرکت‌ها به ثبت می‌رسد. 4.	مجوز فعالیت صندوق پروژه از سازمان بورس اخذ ‌می‌شود. 5.	صندوق پروژه تاسیس شده و واحدهای آن به فروش می‌رسد. 6.	شرکت پروژه از نوع سهامی خاص تاسیس شده و اجرای طرح را از محل منابع صندوق به عهده می‌گیرد. 7.	پروژه به اتمام رسیده و شرکت پروژه به سهامی عام تبدیل ‌می‌شود. 8.	صندوق تصفیه یا تبدیل ‌می‌شود. معرفی ارکان صندوق پروژه  صندوق پروژه، همچون سایر صندوق‌های سرمایه گذاری دارای ارکان مشخصی است: •	مجمع صندوق: تصمیم‌گیری در خصوص انتخاب ارکان صندوق، تصویب امیدنامه و ... . •	هیئت مدیره صندوق: متشکل از مدیر صندوق و ۴ شخص حقیقی یا حقوقی از بین صاحبان واحدهای سرمایه گذاری به انتخاب مجمع. •	مدیر صندوق: راه‌اندازی تارنمای صندوق، تایید بخش‌های مالی طرح توجیهی و ... . •	متعهد پذیره‌نویس: خریداری واحدهای سرمایه گذاری خریداری نشده توسط عموم در پذیره‌نویسی یا افزایش سرمایه. •	ناظر فنی: نظارت بر اجرای پروژه جهت تطبیق با طرح توجیهی و ... . •	بازارگردان: کمک به سهولت در خرید و فروش واحدهای صندوق در بازار. •	متولی: شرکت در مجامع به نمایندگی از دارندگان واحدهای سرمایه گذاری زیر یک درصد و ... . •	حسابرس: اطمینان از درستی ثبت و نگهداری حساب‌های صندوق، بررسی صورت‌های مالی صندوق و ... .   آیا سرمایه گذاری در صندوق پروژه با بازدهی همراه است؟ با توجه به بررسی عملکرد تنها صندوق پروژه موجود در ایران و بازدهی بسیار اندک آن در یک سال گذشته، سرمایه گذاری در صندوق پروژه پیشنهاد نمی‌شود. مهمترین فاکتور عدم انتخاب این صندوق، نرخ تورم بالا در ایران است. به همین منظور افراد باید در دارایی‌های ضد تورم همچون طلا سرمایه‌گذاری کنند.  مسئله دیگر، خواب سرمایه طولانی برای دریافت سهام شرکت پروژه و عدم اطلاعات کافی برای ارزش‌گذاری آن است. سرمایه‌گذارانی که قصد دارند به صورت میان‌مدت از بازار سرمایه کسب سود کنند، بهتر است سهام‌هایی با ارزش ذاتی بالا و قیمت پایین را خریداری کرده و منتظر واکنش بازار به این سهم‌ها و افزایش قیمت آنها باشند. در این زمینه ‌می‌توانید از سیگنال میان‌مدت بورس تهران که توسط انجمن خبرگان به همراه نقاط دقیق ورود و خروج ارائه ‌می‌شود، استفاده کنید. سخن پایانی  در این قسمت به بررسی صندوق پروژه که یکی از زیرمجموعه‌های صندوق تامین مالی است پرداخته و دانستیم که در این صندوق، سرمایه خرد افراد برای تامین منابع مالی پروژه‌ای خاص که در طرح توجیهی صندوق ثبت شده، به کار گرفته ‌می‌شود. در نهایت با تاسیس شرکت پروژه و تبدیل شدن آن به سهامی عام، به سرمایه‌گذاران صندوق، سهام شرکت پروژه تعلق ‌می‌گیرد. در پایان باید به این نکته اشاره کنیم که به دلیل خواب سرمایه طولانی و دشواری پیش‌بینی میزان بازدهی، سرمایه گذاری در این صندوق‌ها پیشنهاد نمی‌شود.  جهت آشنایی با سایر موضوعات مرتبط با صندوق‌های سرمایه گذاری از مقالات زیر استفاده کنید. •	صندوق سرمایه‌گذاری بهتر است یا سبدگردانی؟ •	صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟ | بررسی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری •	صندوق بخشی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ •	معیارهای انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری •	صندوق‌ سهامی چیست و چه قدر سود دارد؟ •	کارمزد صندوق‌های سرمایه‌گذاری به چه صورت است؟ •	صندوق زمین و ساختمان چیست؟ بازدهی آن‌ به چه صورت است؟ سوالات متداول ۱- سود صندوق پروژه چقدر است؟ سود صندوق پروژه، تضمین شده و عدد ثابتی نیست. علاوه بر این، به دلیل طولانی بودن فرآیند اتمام پروژه و مسائل دیگر، پیش‌بینی دقیق میزان سود آن در آینده مشخص نیست. با این حال ‌می‌توان تا حدودی فرآیند پیشرفت پروژه را از طریق گزارشات و صورت‌های مالی آن در سایت کدال بررسی کرد. دقت داشته باشید که سرمایه گذاران در نهایت سهام شرکت پروژه را دریافت خواهند کرد نه مبلغی ریالی به عنوان سود.

مثالی از صندوق پروژه در ایران

در حال حاضر، تنها صندوق پروژه آرمان پرند مپنا، در بازار سرمایه ایران فعال است. این صندوق که بیش از ۶ سال از سابقه فعالیت آن می‌گذرد، در زمینه پروژه‌های نفت و گاز و ساخت نیروگاه‌های حرارتی فعال است.

مزایای صندوق پروژه برای صاحبان طرح و پروژه

  • تامین مالی در بازه بلندمدت
  • عدم لغو پروژه به علت کمبود منابع مالی
  • سهولت و سرعت در افزایش سرمایه
  • امکان برنامه‌ریزی بلندمدت بر روی منابع مالی

مزایای صندوق پروژه برای سرمایه‌گذاران

  • شفافیت اطلاعاتی به دلیل نظارت سازمان بورس
  • سهولت در خرید واحدهای صندوق در بستر بازار سرمایه
  • پتانسیل کسب بازدهی از اجرای یک پروژه خاص
  • ریسک کمتر نسبت به اوراق مشارکت (از نظر تئوری)
  • صرفه‌جویی ناشی از مقیاس؛ با سرمایه گذاری در صندوق، سهم افراد از هزینه‌های اجرای پروژه کاهش می‌یابد.
  • نقدشوندگی مناسب؛ به دلیل وجود بازارگردان و قابلیت معامله در بورس.

معایب صندوق پروژه برای سرمایه‌گذاران

  • ریسک بسیار بالا
  • بازدهی نامشخص
  • بازدهی پایین در یک سال گذشته
  • خواب سرمایه زیاد
  • پیچیدگی در پیش‌بینی بازدهی صندوق یا ارزش سهام شرکت پروژه

نحوه سرمایه گذاری در صندوق پروژه چگونه است؟

صندوق‌های پروژه ETF از طریق تمام کارگزاری‌ها قابلیت خرید و فروش دارند اما برای خرید صندوق‌های پروژه از نوع صدور و ابطالی باید به سایت صندوق مربوطه مراجعه کنید. برای سرمایه‌گذاری در پروژه ‌می‌توانید در یکی از سه مرحله زیر اقدام به خرید واحدها کنید:

  1. خرید واحدهای سرمایه گذاری در دوره پذیره‌نویسی اولیه
  2. خرید حق تقدم واحدهای سرمایه گذاری در فرآیند افزایش سرمایه و تبدیل آن به واحدهای صندوق
  3. خرید و فروش واحدهای سرمایه گذاری از طریق کارگزاری‌ها در بستر بازار بورس

آیا سرمایه گذاری در صندوق پروژه ریسک دارد؟

آیا سرمایه گذاری در صندوق پروژه ریسک دارد؟

بله. مهمترین ریسک صندوق پروژه در حال حاضر، بازدهی کمتر نسبت به تورم است. در نتیجه‌ی این بازدهی کم، قدرت خرید سرمایه افراد کاهش یافته و عملا متضرر ‌می‌شوند. از دیگر ریسک‌های سرمایه‌گذاری در صندوق پروژه ‌می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ریسک عدم اتمام پروژه در موعد مقرر
  • ریسک کاهش ارزش دارایی‌های صندوق
  • ریسک افزایش هزینه‌های اجرای پروژه یا کاهش درآمدهای آن
  • ریسک کاهش قیمت بازاری واحدهای سرمایه گذاری
  • ریسک نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری

تفاوت شرکت پروژه و صندوق پروژه

تفاوت شرکت پروژه و صندوق پروژه در محدوده زمانی فعالیت آنها است. در ابتدا به منظور اجرای یک طرح عمرانی، صندوق پروژه تشکیل ‌می‌شود. سپس به منظور شروع اجرای طرح، شرکت پروژه با سهامی خاص تشکیل ‌می‌شود. در نهایت با اتمام پروژه، شرکت پروژه سهامی خاص به شرکت پروژه سهامی عام تبدیل ‌می‌شود و سهام آن به تناسب درصد مالکیت به دارندگان واحدهای صندوق پروژه تعلق می‌گیرد. پس از آن، صندوق تصفیه شده و دیگر فعالیتی نخواهد داشت.

به عنوان مثال، «صندوق سرمایه گذاری پروژه آرمان پرند مبنا» صندوق پروژه است و «شرکت تولید برق پرند مپنا» شرکت پروژه مربوط به آن است.

مراحل فعالیت صندوق پروژه چگونه است؟

دستورالعمل صندوق پروژه به شرح زیر است:

  1. ابتدا طرح توجیهی پروژه و ارکان صندوق مشخص ‌می‌شوند.
  2. مجوز تاسیس صندوق پروژه از سازمان بورس اخذ ‌می‌شود.
  3. صندوق پروژه نزد مرجع ثبت شرکت‌ها به ثبت می‌رسد.
  4. مجوز فعالیت صندوق پروژه از سازمان بورس اخذ ‌می‌شود.
  5. صندوق پروژه تاسیس شده و واحدهای آن به فروش می‌رسد.
  6. شرکت پروژه از نوع سهامی خاص تاسیس شده و اجرای طرح را از محل منابع صندوق به عهده می‌گیرد.
  7. پروژه به اتمام رسیده و شرکت پروژه به سهامی عام تبدیل ‌می‌شود.
  8. صندوق تصفیه یا تبدیل ‌می‌شود.

معرفی ارکان صندوق پروژه

صندوق پروژه، همچون سایر صندوق‌های سرمایه گذاری دارای ارکان مشخصی است:

  • مجمع صندوق: تصمیم‌گیری در خصوص انتخاب ارکان صندوق، تصویب امیدنامه و ... .
  • هیئت مدیره صندوق: متشکل از مدیر صندوق و ۴ شخص حقیقی یا حقوقی از بین صاحبان واحدهای سرمایه گذاری به انتخاب مجمع.
  • مدیر صندوق: راه‌اندازی تارنمای صندوق، تایید بخش‌های مالی طرح توجیهی و ... .
  • متعهد پذیره‌نویس: خریداری واحدهای سرمایه گذاری خریداری نشده توسط عموم در پذیره‌نویسی یا افزایش سرمایه.
  • ناظر فنی: نظارت بر اجرای پروژه جهت تطبیق با طرح توجیهی و ... .
  • بازارگردان: کمک به سهولت در خرید و فروش واحدهای صندوق در بازار.
  • متولی: شرکت در مجامع به نمایندگی از دارندگان واحدهای سرمایه گذاری زیر یک درصد و ... .
  • حسابرس: اطمینان از درستی ثبت و نگهداری حساب‌های صندوق، بررسی صورت‌های مالی صندوق و ... .

آیا سرمایه گذاری در صندوق پروژه با بازدهی همراه است؟

آیا سرمایه گذاری در صندوق پروژه با بازدهی همراه است؟

با توجه به بررسی عملکرد تنها صندوق پروژه موجود در ایران و بازدهی بسیار اندک آن در یک سال گذشته، سرمایه گذاری در صندوق پروژه پیشنهاد نمی‌شود. مهمترین فاکتور عدم انتخاب این صندوق، نرخ تورم بالا در ایران است. به همین منظور افراد باید در دارایی‌های ضد تورم همچون طلا سرمایه‌گذاری کنند.

مسئله دیگر، خواب سرمایه طولانی برای دریافت سهام شرکت پروژه و عدم اطلاعات کافی برای ارزش‌گذاری آن است. سرمایه‌گذارانی که قصد دارند به صورت میان‌مدت از بازار سرمایه کسب سود کنند، بهتر است سهام‌هایی با ارزش ذاتی بالا و قیمت پایین را خریداری کرده و منتظر واکنش بازار به این سهم‌ها و افزایش قیمت آنها باشند. در این زمینه ‌می‌توانید از سیگنال میان‌مدت بورس تهران که توسط انجمن خبرگان به همراه نقاط دقیق ورود و خروج ارائه ‌می‌شود، استفاده کنید.

سخن پایانی

در این قسمت به بررسی صندوق پروژه که یکی از زیرمجموعه‌های صندوق تامین مالی است پرداخته و دانستیم که در این صندوق، سرمایه خرد افراد برای تامین منابع مالی پروژه‌ای خاص که در طرح توجیهی صندوق ثبت شده، به کار گرفته ‌می‌شود. در نهایت با تاسیس شرکت پروژه و تبدیل شدن آن به سهامی عام، به سرمایه‌گذاران صندوق، سهام شرکت پروژه تعلق ‌می‌گیرد. در پایان باید به این نکته اشاره کنیم که به دلیل خواب سرمایه طولانی و دشواری پیش‌بینی میزان بازدهی، سرمایه گذاری در این صندوق‌ها پیشنهاد نمی‌شود.

 

جهت آشنایی با سایر موضوعات مرتبط با صندوق‌های سرمایه گذاری از مقالات زیر استفاده کنید.

 

سوالات متداول

۱- سود صندوق پروژه چقدر است؟

سود صندوق پروژه، تضمین شده و عدد ثابتی نیست. علاوه بر این، به دلیل طولانی بودن فرآیند اتمام پروژه و مسائل دیگر، پیش‌بینی دقیق میزان سود آن در آینده مشخص نیست. با این حال ‌می‌توان تا حدودی فرآیند پیشرفت پروژه را از طریق گزارشات و صورت‌های مالی آن در سایت کدال بررسی کرد. دقت داشته باشید که سرمایه گذاران در نهایت سهام شرکت پروژه را دریافت خواهند کرد نه مبلغی ریالی به عنوان سود.

 

 

: ارسال نظر
آموزش بورس

ورود با کد یکبار مصرف

کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد

این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد

کد شش رقمی (عدد لاتین)

آموزش بورس

ورود

آموزش بورس

ثبت نام

از قبل حساب کاربری دارید؟ ورود