ارتباط با
پشتیبانی آنلاین

صندوق مختلط چیست؟

زمان مطالعه 5 دقیقه
آخرین بروزرسانی 11 آبان 1403
اقتصاد و سرمایه گذاری   فرزاد نشاط
زمان انتشار 05 مهر 1403
صندوق مختلط چیست؟

صندوق سرمایه گذاری مختلط یکی از انواع صندوق‌های سرمایه گذاری است که ترکیب دارایی آن از حداقل ۴۰٪ و حداکثر ۶۰٪ سهام، حداقل ۴۰٪ و حداکثر ۶۰٪  اوراق درآمد ثابت (اوراق مشارکت، سپرده بانکی، وجه نقد و ...) تشکیل شده است. از نظر تئوری، بازدهی و ریسک صندوق‌های مختلط بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت و کمتر از صندوق‌های سهامی است. صندوق‌های مختلط در دو نوع قابل معامله (ETF) و مشترک (یا صدور و ابطالی) در بازار سرمایه ایران وجود دارند. در ادامه، تمام جزئیات مربوط به صندوق‌های مختلط همچون میزان بازدهی، نحوه خرید، مزایا و معایب آنها را بررسی خواهیم کرد.

لیست صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط در بورس

اسامی صندوق‌های مختلط قابل معامله در بورس (ETF) عبارتند از:

  • صندوق آرمان سپهر آتی (نماد آسام)
  • صندوق تضمین اصل سرمایه کاریزما (نماد ضمان)
  • صندوق تضمین اصل سرمایه گیتی دماوند (نماد گارانتی)
  • صندوق رشد آفرین سرمایه (نماد آفرین)
  • صندوق زیتون نماد پایا (نماد زیتون)
  • صندوق سپهر اندیشه نوین (نماد صنوین)

اسامی صندوق‌های مختلط مشترک یا صدور و ابطالی عبارتند از:

  • صندوق تعالی دانش مالی اسلامی
  • صندوق مختلط گوهر نفیس تمدن
  • صندوق نیکوکاری ایتام برکت
  • صندوق یکم نیکوکاری آگاه
  • صندوق مشترک نیکی گستران
  • صندوق مشترک گنجینه مهر
  • صندوق مشترک پارس
  • صندوق تضمین اصل سرمایه مفید
  • صندوق مختلط کاریزما
  • صندوق اعتماد تمدن
  • صندوق مشترک سپهر آتی
  • صندوق مشترک آسمان خاورمیانه
  • صندوق توسعه ممتاز مفید
  • صندوق مشترک مدرسه کسب و کار صوفی رازی
  • صندوق تضمین اصل مبلغ سرمایه خلیج فارس
  • صندوق نیکوکاری میراث ماندگار پاسارگاد
  • صندوق ارمغان یکم ملل
  • صندوق مشترک کوثر
  • صندوق با تضمین اصل سرمایه کیان
  • صندوق تجربه ایرانیان

همان طور که در لیست‌های بالا مشاهده می‌کنید، صندوق نیکوکاری و صندوق تضمین اصل سرمایه به عنوان دو نوع صندوقی که زیرمجموعه صندوق مختلط هستند نیز آورده شده‌اند.

سود صندوق مختلط چقدر است؟

سود صندوق مختلط چقدر است؟

از نظر تئوری میزان بازدهی صندوق مختلط بیشتر از سپرده بانکی و صندوق درآمد ثابت و کمتر از صندوق سهامی است اما در عمل، فاکتورهایی همچون نحوه مدیریت صندوق، هزینه‌های صندوق و ... می‌توانند در میزان سود و ریسک صندوق‌ها موثر باشند.

 به طور کلی، عدد دقیقی برای میزان بازدهی صندوق‌های مختلط وجود ندارد، با این حال می‌توان بازدهی گذشته آنها را به عنوان یکی از معیارهای سودآوری این صندوق‌ها بررسی و با یکدیگر مقایسه کرد. در یک سال گذشته (منتهی به ۱۷ مرداد ۱۴۰۳) بیشترین بازدهی صندوق‌های مختلط مربوط به صندوق مختلط گارانتی با ۳۵.۸٪ سود بوده است.

متاسفانه میزان بازدهی یک ساله‌ی این صندوق کمتر از نرخ تورم در این یک سال بوده است. به همین دلیل، به سرمایه‌گذاران پیشنهاد می‌شود به جای آن در سایر دارایی مالی همچون طلا و سهام (در روندهای صعودی) استفاده کنند. طلا، یک دارایی ضد تورم است اما برای کسب بیشترین بازدهی از آن، باید با تکنیک‌ها و استراتژی‌های سرمایه گذاری در آن آشنا شوید. چه بسا افرادی هستند که با خرید طلا در زمان اشتباه، بازدهی بسیار اندک و حتی کمتر از نرخ تورم به دست می‌آورند. در این راستا، پیشنهاد می‌کنیم از دوره سرمایه گذاری هوشمندانه در طلا و سکه استفاده کنید تا نحوه کسب بیشترین بازدهی از طلا را فرا بگیرید.

در طرف مقابل، بازدهی «صندوق مختلط تجربه ایرانیان» در همین بازه زمانی، منفی ۱۲.۳۴٪  بوده است. بنابراین بازدهی تئوری صندوق‌های مختلط نباید مبنای محاسبات شما برای سرمایه گذاری قرار بگیرد.

تقسیم سود در صندوق مختلط چگونه است؟

تعداد اندکی از صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط در ایران، دوره پرداخت سود دارند. بنابراین افرادی که تمایل دارند، ماهانه سود سرمایه گذاری در صندوق را دریافت کنند به سراغ این صندوق‌ها می‌روند. در اغلب موارد، سود صندوق مختلط از طریق افزایش قیمت NAV صندوق (خالص ارزش دارایی هر واحد) قابل دریافت است. به عنوان مثال اگر فردی، امروز یک واحد از صندوق را به قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کرده و شش ماه بعد که قیمت آن به ۱۱۰۰ تومان رسید، آن را به فروش برساند، ۱۰٪ بازدهی کسب کرده است. با این وجود، برخی صندوق‌ها علاوه بر افزایش NAV، بخشی از سود صندوق را به صورت نقدی تقسیم می‌کنند.

هر کدام از صندوق‌های سرمایه گذاری، مبنای محاسبات خاصی برای تعیین میزان سود پرداختی به سرمایه‌گذاران دارند که از طریق امیدنامه آنها اطلاع‌رسانی می‌شود. لازم است در اینجا به این نکته مهم اشاره کنیم که پرداخت سود دوره‌ای مزیتی برای سرمایه گذاری در صندوق مختلط نیست، چون اگر بازدهی صندوق (رشد NAV آن) در طول زمان کم باشد، میزان سود دوره‌ای پرداختی نیز بسیار اندک خواهد بود. در ادامه لیست صندوق‌های مختلط‌ ای که دارای دوره تقسیم سود هستند، آورده شده است:

نام صندوق مختلط

دوره تقسیم سود

تعالی دانش مالی اسلامی (صدور و ابطالی)

۱۲ ماهه

ارمغان یکم ملل (صدور و ابطالی)

۱۲ ماهه

نیکوکاری میراث ماندگار پاسارگاد (صدور و ابطالی)

۶ ماهه

مشترک کوثر (صدور و ابطالی)

۶ ماهه

یکم نیکوکاری آگاه (صدور و ابطالی)

‍‍۳ ماهه

نیکوکاری ایتام برکت (صدور و ابطالی)

‍۱ ماهه

 

ریسک سرمایه گذاری در صندوق مختلط چقدر است؟

ریسک سرمایه گذاری در صندوق مختلط چقدر است؟

از نظر تئوری، ریسک صندوق مختلط کمتر از صندوق سهامی و بیشتر از صندوق درآمد ثابت است. با این حال، ریسک سرمایه گذاری در صندوق مختلط در عمل ممکن است آن قدر زیاد شود که بازدهی منفی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند. از جمله ریسک‌های سرمایه گذاری در صندوق مختلط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ریسک کاهش ارزش دارایی‌های صندوق: از آنجایی که صندوق مختلط در اوراق بهادار (سهام و درآمد ثابت) سرمایه گذاری می‌کند و این اوراق با توجه به شرایط عرضه و تقاضا در بازار دچار تغییر قیمت می‌شوند، کاهش قیمت آنها می‌تواند منجر به کاهش ارزش دارایی‌های صندوق و در نتیجه کاهش بازدهی یا زیان سرمایه‌گذاران شود.
  • ریسک نکول اوراق بهادار با درآمد ثابت: نکول به معنای عدم بازپرداخت تمام یا بخشی از بدهی در موعد مقرر است. ریسک نکول در اوراق درآمد ثابت که ممکن است حداکثر ۶۰٪ از وزن پرتفوی صندوق را به خود اختصاص دهد، می‌تواند منجر به تحمیل ضرر به صندوق و در نتیجه سرمایه‌گذاران شود.
  • ریسک نوسان بازده بدون ریسک: اگر سود علی الحساب اوراق مشارکت (سودی که در سررسید‌های معین پرداخت می‌شود) افزایش پیدا کند، قیمت سایر اوراق مشارکت با سود ثابت کاهش یافته و می‌تواند منجر به کاهش بازدهی صندوق شود.
  • ریسک نقدشوندگی واحدهای ابطال شده: سرمایه‌گذاران با صدور واحدها به خرید و ابطال واحدها به فروش صندوق می‌پردازند. حال اگر صندوق، وجه کافی برای پرداخت ما به ازای واحدهای ابطال شده را نداشته باشد و نتواند دارایی‌های خود در بازار را به هر دلیلی (صف فروش، گره معاملاتی، بسته بودن نماد و ...) به فروش برساند، قادر به پرداخت به موقع مبلغ سرمایه‌گذاران نخواهد بود. در این حالت، سرمایه‌گذار باید منتظر نقد شدن دارایی صندوق باشد.

بهترین صندوق مختلط کدام است؟

برای انتخاب بهترین صندوق مختلط می‌توان فاکتورهای زیر را بررسی کرد:

  • بازدهی صندوق در گذشته
  • اندازه صندوق (حجم خالص ارزش دارایی‌ها)
  • بازدهی از آغاز فعالیت
  • نقدشوندگی
  • ضریب آلفا و بتا
  • نسبت قیمت بازاری به NAV صندوق
  • میزان هزینه‌های صندوق

بازدهی گذشته یک صندوق، معیار کاملی برای بازدهی آن در آینده نیست با این حال، می‌توان با استفاده از این فاکتور، صندوق‌ها را با یکدیگر مقایسه کرد. بررسی ما در یک سال گذشته نشان می‌دهد که هیچ کدام از صندوق‌های مختلط نتواسته‌اند، بازدهی بیشتر از نرخ تورم به دست بیاورند. به همین دلیل از دیدگاه سرمایه گذاری، نمی‌توان هیچ کدام را به عنوان بهترین صندوق مختلط معرفی کرد.

علاوه بر این، برای انتخاب بهترین صندوق مختلط می‌توانید با استفاده از تحلیل بنیادی، پرتفوی سرمایه‌گذاری، گزارشات و صورت‌های مالی صندوقها در سایت کدال را با یکدیگر مقایسه کنید.

مزایا و معایب سرمایه گذاری در صندوق مختلط

مزایا و معایب سرمایه گذاری در صندوق مختلط

۱- مزایای صندوق مختلط

  • تعادل میان ریسک و بازدهی در ترکیب دارایی: صندوق مختلط با ترکیب سهام و اوراق درآمد ثابت سعی در متعادل کردن میزان ریسک و بازدهی دارد. در صورت رونق بازار سهام، این صندوق‌ها درصد بیشتری را به سهام اختصاص داده و در صورت افول بازار سهام، این صندوق‌ها درصد بیشتری از وزن پرتفوی را به اوراق درآمد ثابت اختصاص می‌دهند. در نتیجه صندوق ممکن است بتواند سود بیشتر در زمان رونق و زیان کمتر در زمان رکود بسازد.
  • نقدشوندگی متوسط: سرعت فروش واحدهای صندوق در زمان و قیمت دلخواه، میزان نقدشوندگی آنها را تعیین می‌کند. از آنجایی که عمده دارایی این صندوق اوراق بهاداری همچون سهام و اوراق درآمد ثابت است، نقدشوندگی آنها نسبتا متوسط تا بالا (بالا، در صندوق‌هایی که ضامن نقدشوندگی دارند) است.

۲- معایب صندوق مختلط

  • بازدهی کمتر نسبت به سرمایه گذاری مستقیم: خرید و فروش مستقیم سهام با استفاده از دانش تحلیل تکنیکال و بنیادی بازدهی به مراتب بیشتری نسبت به صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط دارد.
  • ریسک تورم: بازدهی کمتر نسبت به تورم (که در یک سال گذشته گریبان تقریبا تمام صندوق‌های مختلط را گرفته اس) ریسک تورم در این صندوق‌ها را برجسته کرده است. به عبارت دیگر، ارزش سرمایه افرادی که در صندوق‌های مختلط سرمایه گذاری کرده‌اند، با توجه به رشد تورم کمتر شده است.
  • عدم قیمت‌گذاری لحظه‌ای: در صندوق‌های مختلط از نوع صدور و ابطالی، قیمت هر واحد از صندوق در پایان روز محاسبه شده و مبنای معاملات فردا قرار می‌گیرد. بنابراین امکان خرید صندوق با قیمت لحظه‌ای وجود ندارد.
  • هزینه‌های صندوق: هزینه‌های بالای صندوق (کارمزد مدیر، کارمزد متولی و ...) می‌تواند بازدهی کلی صندوق را کاهش دهد.

نحوه خرید صندوق مختلط چگونه است؟

نحوه خرید صندوق مختلط چگونه است؟

صندوق‌های مختلط در دو نوع قابل معامله در بورس و صدور و ابطالی وجود دارند.

برای خرید صندوق‌های مختلط قابل معامله در بورس:

  1. در سامانه سجام ثبت نام کرده و کد بورسی خود را دریافت کنید.
  2. در یکی از بهترین کارگزاری‌های بورس ثبت نام کرده و حساب خود را شارژ کنید.
  3. نماد صندوق مختلط مورد نظر خود را با استفاده از لیست ابتدای مقاله در سامانه کارگزاری جستجو کنید.
  4. به مقدار مورد نیاز از تعداد واحدهای صندوق مختلط خریداری کنید.

برای خرید صندوق‌های مختلط از نوع صدور و ابطالی:

  • به آدرس سایت صندوق مختلط مورد که از طریق سایت Fipiran در دسترس است، مراجعه کرده و به تعداد مورد نیاز از واحدهای صندوق به صورت آنلاین خرید کنید.

صندوق سرمایه گذاری مختلط مناسب چه افرادی است؟

از نظر تئوری، افرادی که سطح ریسک‌پذیری آنها متوسط است و علاقه‌ای به سرمایه گذاری مستقیم در بازار بورس را ندارند، می‌توانند از صندوق سرمایه گذاری مختلط استفاده کنند. با این حال، به دلیل بازدهی کم این صندوق‌ها در گذشته و احتمال اندک سودآوری آنها در آینده، سرمایه گذاری در آنها پیشنهاد نمی‌شود. سرمایه گذاری در طلا، گزینه مطلوب‌تری برای این دسته از افراد خواهد بود

سخن پایانی

در این قسمت به بررسی نحوه سرمایه گذاری در صندوق‌های مختلط پرداخته و با مزایا و معایب آن آشنا شدیم. مهمترین ویژگی مثبت این صندوق‌ها احتمال زیان کمتر در دوران رکود یا روندهای نزولی در بازار بورس بوده و مهمترین ویژگی منفی آنها، بازدهی اندک (کمتر از نرخ تورم) و در مواردی زیان آنها در یک سال گذشته بوده است.

 

جهت آشنایی با سایر صندوق های سرمایه گذاری از مقالات زیر استفاده کنید.

 

سوالات متداول

۱- صندوق سرمایه گذاری مختلط چیست؟

صندوق سرمایه گذاری مختلط، با ترکیب دارایی سهام و اوراق درآمد ثابت، یکی از انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در بورس است که به دو شکل ETF و صدور و ابطالی وجود دارد. از نظر تئوری، میزان ریسک و بازدهی صندوق مختلط در حد متوسط (بین صندوق سهامی و صندوق اوراق درآمد ثابت) قرار دارد.

۲- نام صندوق مختلط مفید چیست؟

کارگزاری مفید دو صندوق مختلط دارد؛ صندوق مختلط ممتاز (توسعه ممتاز مفید) و صندوق مختلط تضمین (تضمین اصل سرمایه مفید) که هر دو از نوع صدور و ابطالی هستند.

۳- نام صندوق مختلط آگاه چیست؟

کارگزاری آگاه یک صندوق مختلط با نام «صندوق یکم نیکوکاری آگاه» دارد که از نوع صدور و ابطالی است.

۴- بازدهی صندوق مختلط کاریزما چقدر است؟

بازدهی صندوق مختلط کاریزما در یک سال گذشته (منتهی به ۱۷ مرداد ۱۴۰۳) معادل ۸.۸۸٪ بوده است.

۵- آیا نسبت دارایی صندوق‌های مختلط در طول زمان تغییر می‌کند؟

بله. مدیر صندوق مختلط می‌تواند در روندهای صعودی بورس، سهام بیشتر و اوراق درآمد ثابت کمتری خریداری کرده تا سود صندوق بیشتر شود. در روندهای نزولی بورس نیز، مدیر صندوق این گزینه را در اختیار دارد که سهام کمتر و اوراق درآمد بیشتری خریداری کند تا زیان صندوق کمتر شود.

 

: ارسال نظر
آموزش بورس

ورود با کد یکبار مصرف

کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد

این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد

کد شش رقمی (عدد لاتین)

آموزش بورس

ورود

آموزش بورس

ثبت نام

از قبل حساب کاربری دارید؟ ورود