تفاوت عرضه اولیه و پذیره‌نویسی در چیست؟

زمان مطالعه 5 دقیقه
آخرین بروزرسانی 12 اسفند 1402
بورس تهران   کاوه اوحدی
زمان انتشار 29 فروردین 1402
تفاوت عرضه اولیه و پذیره‌نویسی در چیست؟

تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی به فاکتورهایی مانند قیمت، زمان تشکیل شرکت، مدت زمان عرضه، نوع بازار، زمان قابل معامله شدن سهام، افق زمانی سرمایه‌گذاری، امکان تحلیل، میزان ریسک و سایر موارد دیگر مربوط می‌شود که در ادامه تمام آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

عرضه اولیه سهام به معنای اولین عرضه عمومی سهام یک شرکت به عموم مردم از طریق بازار بورس یا فرابورس است. در این حالت شرکت تمامی مراحل ثبت در بازار بورس یا فرابورس را انجام داده و سهامداران اصلی شرکت نیز مشخص هستند.

پذیره‌نویسی زمانی صورت می‌گیرد که شرکت مذکور در حال تشکیل است و در مراحل تبدیل شدن به شرکت سهامی عام و پذیرش در بازار سرمایه ایران است. در این حالت اشخاص با شرکت در پذیره‌نویسی متعهد می‌شوند با پرداخت مبلغ مشخصی، بخشی از سرمایه مورد نیاز شرکت برای تاسیس شدن را تامین کنند. به این مفهوم، «اولین پذیره‌نویسی» نیز گفته می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا به زبان ساده تفاوت عرضه اولیه و پذیره‌نویسی را شرح دهیم.

عرضه اولیه چیست؟

  • به اولین عرضه عمومی یک شرکت به عموم مردم از طریق بازار بورس یا فرابورس گفته می‌شود.
  • IPO، شکل اختصاری عرضه اولیه (Initial Public Offering) است.
  • درصد مشخصی از سهام شرکت (معمولا 5 تا 10 درصد) عرضه اولیه می‌شود.

در شکل زیر اطلاعیه عرضه اولیه نماد «فروژ» (شرکت صنایع فروآلیاژ ایران) را مشاهده می‌کنید. همان طور که می‌بینید این شرکت 10 درصد از سهام خود را عرضه اولیه کرده است.

عرضه اولیه چیست؟

پذیره‌نویسی چیست؟

  • پذیره‌نویسی سهام به هنگام تشکیل شرکت و برای تامین سرمایه مورد نیاز برای تاسیس آن انجام می‌شود.
  • افراد با شرکت در پذیره‌نویسی متعهد می‌شوند که مقدار مشخصی از سرمایه شرکت را تامین کنند.
  • پس از تشکیل شرکت، اشخاص شرکت کرده در پذیره‌نویسی بر اساس میزان مشارکت‌شان، حق دریافت سهام دارند.
  • مجمع عمومی موسس وظیفه تشکیل شرکت، اطمینان از تامین سرمایه مورد نیاز شرکت و تخصیص سهام به پذیره‌نویسان را دارد.

در شکل زیر اطلاعیه پذیره‌نویسی شرکت بیمه زندگی هامرز با نماد «بهامرز» را مشاهده می‌کنید. همان طور که ملاحظه می‌کنید زمان پذیره‌نویسی 20 روز است و 50 درصد ارزش اسمی هر سهم در زمان ثبت سفارش و 50 درصد دیگر ظرف حداکثر دو سال از پذیره‌نویسان دریافت می‌شود.

پذیره‌نویسی چیست؟

ارزش اسمی در اولین پذیره‌نویسی که به آن «پذیره‌نویسی سهام در دست انتشار» نیز گفته می‌شود، 1000 ریال است اما مدت زمان پذیره‌نویسی و نحوه پرداخت ارزش اسمی در شرکت‌های مختلف، متفاوت است.

تفاوت عرضه اولیه و پذیره‌نویسی چیست؟

جدول مقایسه پذیره‌نویسی و عرضه اولیه را در شکل زیر مشاهده می‌کنید. هر یک از موارد موجود در جدول در ادامه توضیح داده شده است.

تفاوت عرضه اولیه و پذیره‌نویسی چیست؟

  • از نظر زمانی، پذیره‌نویسی قبل از عرضه اولیه سهام انجام می‌شود.
  • در عرضه اولیه، شرکت تشکیل شده و فعال است اما در پذیره‌نویسی، شرکت در حال تاسیس است.
  • جهت خرید عرضه اولیه می‌توان سابقه شرکت را با استفاده از فاکتورهای تحلیل بنیادی بررسی کرد اما در پذیره‌نویسی، به دلیل عدم تشکیل شرکت، سابقه قبلی‌ای برای بررسی کردن وجود ندارد.
  • شرکت در پذیره‌نویسی یک شرکت تازه تاسیس ریسک بیشتری نسبت به خرید عرضه اولیه دارد.
  • در پذیره‌نویسی، سهامداران اولیه شرکت مشخص شده و در عرضه اولیه، به دلیل عرضه عمومی سهام به مردم، ترکیب مالکیت سهامداران تغییر می‌کند.
  • در پذیره‌نویسی، اوراق معمولا با قیمت اسمی (1000 ریال) ارائه شده اما در عرضه اولیه، فرآیند کشف قیمت با یک بازه قیمتی مشخص صورت می‌گیرد.
  • مدت زمان پذیره‌نویسی معمولا 30 روز است اما عرضه اولیه سهام در 1 روز و طی دو تا سه ساعت انجام می‌شود.
  • عرضه اولیه در بازار بورس (یا فرابورس) صورت می‌گیرد اما پذیره‌نویسی سهام به علت ثبت نشدن شرکت در بورس، در بازار سوم فرابورس صورت می‌گیرد.
  • سود حاصل از عرضه اولیه در بازه کوتاه مدت و سود حاصل از پذیره‌نویسی در بازه بلندمدت به دست می‌آید.
  • زمان قابل معامله شدن سهام شرکت پس از پذیره‌نویسی طولانی است و منوط به ثبت شرکت است اما روز بعد از عرضه اولیه، سهام آن با دامنه نوسان مشخص در بازار قابل معامله است.
  • در برخی از پذیره‌نویسی‌ها تنها درصدی از قیمت اسمی به هنگام ثبت سفارش دریافت می‌شود اما برای خرید عرضه اولیه باید تمام مبلغ مربوط به آن را بپردازید.

آیا خرید عرضه اولیه همیشه با سود همراه است؟

خرید عرضه اولیه در اغلب موارد (ولی نه همیشه) سود خوبی نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند. به همین جهت عرضه اولیه در بورس طرفداران زیادی دارد. با این حال مقدار مشخصی سهام برای هر کد بورسی در نظر گرفته می‌شود و شما نمی‌توانید در روز عرضه اولیه، بیشتر از آن مبلغ خرید کنید. برای مثال در عرضه اولیه نماد «فروژ»، حداکثر سهام قابل خریداری توسط هر شخص حقیقی و حقوقی، 110 سهم در نظر گرفته شده است.

برای آشنایی با دلایل توقف نمادها در بورس و نحوه بازگشایی آن‌ها کلیک کنید!

 

آیا خرید عرضه اولیه همیشه با سود همراه است؟

برخی افراد تلاش می‌کنند تا با استفاده از روش‌های سرخطی زدن در روزهای پس از عرضه اولیه سهام بیشتری خریداری کنند تا بتوانند سود بیشتری به دست بیاورند. هر چند این روش ممکن است به شما سود بیشتری برساند اما دائمی نیست. در واقع خرید چنین سهامی در روزهای بعد از عرضه اولیه دشوار است و افراد بسیار کمی می‌توانند موفق به خرید شوند. به جای استفاده از این روش بهتر است سهامی که زیر قیمت ارزش ذاتی است و یا پول هوشمند به سمت آن حرکت کرده است را پیدا کنید. برای کسب سود از بورس ما به شما دو پیشنهاد می‌دهیم:

کسب سود از بورس

  1. دانش بورسی خود را ارتقا دهید؛ برای این کار می‌توانید از تحلیل تکنیکال، بنیادی و دوره آموزشی تابلوخوانی و نوسان گیری در بورس استفاده کنید تا به درآمد دائمی و سود قابل توجه از بورس دست پیدا کنید.
  2. از سیگنال بورس استفاده کنید؛ برای دسترسی به سیگنال‌های معتبر بورسی می‌توانید از انجمن خبرگان سرمایه گذاری در ایران استفاده کنید. در این انجمن سیگنال‌های بلندمدت و کوتاه مدت به همراه نقطه ورود به سهم و خروج از آن معرفی می‌شوند.

شرکت در عرضه اولیه سود بیشتری دارد یا پذیره‌نویسی؟

شرکت در عرضه اولیه سود بیشتری دارد یا پذیره‌نویسی؟

با شرکت در اولین پذیره‌نویسی شرکت، شما تعهد می‌کنید تا بخشی از سرمایه مورد نیاز برای تاسیس شرکت را تامین کنید. بعد از آن شما صاحب بخشی از سهام شرکت می‌شوید. کسب سود در پذیره‌نویسی منوط به فعالیت‌های آتی شرکت و بالا رفتن ارزش سهام و میزان سود سازی آن است. بنابراین سود حاصل از این روش، در بازه زمانی بلندمدت به دست می‌آید. البته برای شرکت در پذیره‌نویسی بایستی شناخت کافی از موسسین و اهداف شرکت داشته باشید. به این نکته هم دقت کنید که به دلیل تازه تاسیس بودن و نداشتن سابقه قبلی، تحلیل سودآوری شرکت سخت‌تر است و به همان نسبت ریسک سرمایه گذاری در آن افزایش پیدا می‌کند. از جمله میزان بازدهی پذیره‌نویسی‌ها در یک سال گذشته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

میزان بازدهی پذیره‌نویسی‌ها در یک سال گذشته

میزان سوددهی عرضه اولیه هم در نمادهای مختلف متفاوت است و به مدت زمان نگهداری سهام نیز مربوط می‌شود. قبل از خرید عرضه اولیه این امکان وجود دارد که با استفاده از تحلیل بنیادی، سهام شرکت را ارزشگذاری کنید و همین نکته میزان ریسک خرید عرضه اولیه بسیار کم می‌کند. از جمله نمونه‌های عرضه اولیه سال ۱۴۰۱ می‌توان به مورد زیر اشاره کرد.

نمونه‌های عرضه اولیه سال ۱۴۰۱

البته تمام عرضه‌های اولیه و پذیره‌نویسی‌ها با سوددهی بالا همراه نیستند به همین دلیل بهتر است با کسب دانش بورسی، توانایی پیش‌بینی میزان بازدهی عرضه اولیه و پذیره‌نویسی را به دست بیاورید.

پذیره‌نویسی حق تقدم سهام

علاوه بر دو اصطلاح بورسی عرضه اولیه و اولین پذیره‌نویسی، به هنگام افزایش سرمایه شرکت‌ها در بورس با اصطلاح «پذیره‌نویسی عمومی» یا «پذیره‌نویسی افزایش سرمایه» نیز مواجه خواهید شد. زمانی که شرکت‌ها از طریق آورده نقدی افزایش سرمایه می‌دهند، سهام جدیدی منتشر کرده و حق تقدم برای خرید آن‌ها را در اختیار سهامداران فعلی شرکت قرار می‌دهند. پس از تصویب افزایش سرمایه شرکت و تصویب آن در مجمع عمومی فوق العاده، آگهی پذیره‌نویسی عمومی شرکت در سایت کدال منتشر می‌شود.

در این آگهی اطلاعات مربوط به شماره حساب بانکی و مهلت زمانی برای پرداخت وجوه حق تقدم اطلاع رسانی می‌شود. این پذیره‌نویسی مربوط به افزایش سرمایه است و با اولین پذیره‌نویسی که در زمان تاسیس شرکت ها انجام می‌شود، متفاوت است. علاوه بر این پذیره‌نویسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق مرابحه و... نیز در بازار سرمایه ایران وجود دارد.

در پایان و به عنوان جمع‌بندی می‌توان گفت که پذیره‌نویسی برای تامین مالی شرکت پیش از تاسیس و ثبت در بازار بورس انجام شده و عرضه اولیه پس از اتمام پذیره‌نویسی و تشکیل و ثبت شرکت در بازار بورس یا فرابورس صورت می‌گیرد.

 

مطالعه مقالات زیر جهت آشنایی با بازار بورس و نحوه سرمایه گذاری در آن، پیشنهاد می‌شود.

 

سوالات متداول

1- آیا پذیره‌نویسی همان عرضه اولیه است؟

خیر. پذیره‌نویسی قبل از ثبت و تشکیل شرکت‌ها و به منظور تامین سرمایه انجام می‌شود اما عرضه اولیه پس از پذیرش شرکت ها در بورس یا فرابورس و به منظور نخستین عرضه بخشی از سهام شرکت به عموم مردم انجام می‌شود.

2- اولین پذیره‌نویسی چه تفاوتی با عرضه اولیه دارد؟

تفاوت عرضه اولیه و پذیره‌نویسی شامل مواردی مثل قیمت، زمان، میزان ریسک، نوع بازار و سایر موارد می‌شود که در متن مقاله به آنها اشاره شده است.

3- شباهت پذیره‌نویسی و عرضه اولیه در چیست؟

در هر دو مورد، سرمایه گذار با پرداخت مبلغ مشخصی به سهامدار شرکت تبدیل شده و به نوعی در سود و زیان آتی آن شرکت سهیم خواهد بود.

 

لینک کوتاه: https://amoozesh-boors.com/i/cql

: ارسال نظر
نظرات :
  • comment 2153
    هوشنگ
    1402-02-03

    سلام خسته نباشید ورقه تعهد سهم شامل چه مواردی هست؟

    • عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، ورقه تعهد سهم باید شامل مواردی مانند نام و موضوع و مرکز اصلی و مدت ثبت شرکت . سرمایه شرکت . شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور آن باشد.

  • comment 2163
    سمیه
    1402-02-03

    سلام چرا عرضه اولیه قیمتش کمتر هست؟

    • عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، قبل از عرضه اولیه هر شرکتی شرکت های حقوقی مختلف شروع به ارزیابی و ارزش گذاری شرکت می‌کنند لذا در نهایت سازمان بورس با ارزیابی خود و این شرکت های حقوقی میانگینی از ارزیابی و ارزش گذاری شرکت را برای قیمت عرضه اولیه در نظر می‌گیرد. لذا پس از عرضه اولیه با توجه به تقاضایی که برای سهم وجود دارد قیمت سهم چند روزی با صف خرید پیاپی افزایش پیدا می‌کند.

  • سلام پذیره‌نویسی با چه روش‌هایی انجام می‌شه؟

    • سلام خدمت شما دوست عزیز پذیره نویسی به دو صورت انجام میشود: تعهد پذیره‌نویسی: در تعهد پذیره‌نویسی، نهادی واسط قراردادی با متعهد پذیره‌نویس منعقد می‌کند که در صورت به فروش نرفتن اوراق شرکت در مهلت مقرر، اوراق باقی‌مانده را بخرد. "متعهد" و یا "کارگزار" نامی است که برای شخصی که اوراق را در صورت فروش نرفتن در مدت معین می‌خرد، گذارده‌اند. کارگزار باید با ارائه وثیقه و شواهد دیگر به سازمان بورس، این اطمینان را ایجاد کند که به تعهدات پذیره‌نویسی خود عمل خواهد کرد. یکی از مزیت‌های روش تعهد پذیره‌نویسی نسبت به روش‌های عرضه اولیه در بورس این است که از سفته‌بازی و ایجاد قیمت کاذب جلوگیری می‌کند و با بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری دقیق، سهام به قیمت واقعی خود نزدیک‌تر می‌شود و واسطه‌ها در بازار حذف می‌شوند؛ در نتیجه ریسک سرمایه‌گذاریبر روی سهام شرکت‌هایی که تازه وارد بازار بورس می‌شوند‌، کاهش می‌یابد. برای اینکه اوراقی مطابق با این روش به فروش رسد، لازم است ناشر درخواست انتشار اوراق از راه تعهد پذیره‌نویسی را ارائه دهد. بهترین کوشش: در روش بهترین کوشش، شرکت درخواستی مبنی بر خریداری اوراق از سمت شرکت تأمین سرمایه را دریافت می‌کند؛ اما اجباری بر خرید همه اوراق در این روش وجود ندارد. در واقع، برخلاف روش تعهد پذیره‌نویسی، ممکن است بخشی از اوراق به فروش نرود.

  • comment 3220
    HosseinJahani
    1402-04-09

    سلام چطوری میتونیم دانش بورسی خودمون رو ارتقاع بدیم؟

    • سلام خدمت شما دوست عزیز در صورتی که زمان برای یادگیری دارید در دوره آموزش تابلوخوانی نوسان گیری و سایر ترفندهای بورس تهران شرکت کنید و مهارت بورسی خود را افزایش دهید اما در صورتی که زمان برای یادگیری ندارید به شما پیشنهاد می‌کنم تا با عضویت در سرویس انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری ایران علاوه بر دریافت هفتگی سهم‌های مستعد رشد، نسبت به آخرین وضعیت بازارهای موازی یعنی بازار طلا ارز سکه خودرو و مسکن نیز مطلع و آگاه باشید. https://amoozesh-boors.com/fa/tehran-expert

  • comment 3798
    Alireza.Jafari
    1402-05-29

    سلام. آیا پذیره نویسی نسبت به عرضه اولیه سود بهتری دارد؟

    • سلام به شما دوست عزیز معمولا به این صورت بوده اما نباید فراموش کنید که خواب پول در پذیره نویسی بیشتر از عرضه اولیه خواهد بود به عبارتی شرکت در عرض اولیه خواب پولی ندارد اما در پذیره نویسی‌ها مقدار خواب پول زیاد می‌باشد.

آموزش بورس

ورود با کد یکبار مصرف

کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد

این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد

کد شش رقمی (عدد لاتین)

آموزش بورس

ورود

آموزش بورس

ثبت نام

از قبل حساب کاربری دارید؟ ورود