صندوق درآمد ثابت (Fixed Income) یکی از انواع صندوق‌های سرمایه گذاری است که عمده دارایی‌های آن در سپرده‌های بانکی و اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود. انواع صندوق درآمد ثابت از نظر نحوه معامله به دو دسته «قابل معامله (ETF)» و «مبتنی بر صدور و ابطال» تقسیم می‌شوند. انواع صندوق درآمد ثابت از نظر نحوه دریافت سود توسط سرمایه‌گذار به دو نوع «دارای تقسیم سود دوره‌ای» (ماهانه، سه ماهه و شش ماهه) و «بدون تقسیم سود دوره‌ای» تقسیم می‌شوند. انواع صندوق درآمد ثابت از نظر ترکیب دارایی‌ها به سه دسته «صندوق درآمد ثابت عادی یا نوع اول»، «صندوق درآمد ثابت نوع دوم» و «صندوق سرمایه گذاری مختص اوراق دولتی» تقسیم می‌شوند.
در ادامه به شرح جزئیات بیشتر در خصوص انواع صندوق درآمد ثابت و زمان مناسب سرمایه گذاری در آنها خواهیم پرداخت.
صندوق‌های درآمد ثابت از نظر نحوه معامله و خرید و فروش به دو دسته تقسیم می‌شوند:
صندوق‌های درآمد ثابت از نوع ETF، قابلیت خرید و فروش در بازارهای بورس و فرابورس را دارند. بنابراین شما می‌توانید با جستجوی نماد مربوط به صندوق در سامانه کارگزاری خود همچون سهام، اقدام به خرید و فروش آنها کنید. در حال حاضر، حداقل مبلغ سرمایه گذاری در این صندوق‌ها بدون احتساب کارمزد، معادل ۱۰۰ هزار تومان است. ساعت معامله این صندوق‌ها از ۹:۰۰ تا ۱۵:۰۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه است. زمان پیش‌گشایش معاملات نیز از ۸:۴۵ تا ۹:۰۰ است.
صندوق‌های درآمد ثابت از نوع صدور و ابطالی، از طریق وب سایت صندوق یا مراجعه حضوری به آدرس صندوق قابلیت خرید و فروش دارند. در اغلب موارد، حداقل مبلغ سرمایه گذاری در این صندوق‌ها بدون احتساب سایر هزینه‌ها معادل قیمت یک واحد از صندوق است.
صندوق‌های درآمد ثابت از نظر نحوه پرداخت سود به دو دسته تقسیم می‌شوند:
صندوق‌هایی که در دسته اول جای می‌گیرند به صورت ۱ ماهه، ۳ ماهه و یا ۶ ماهه سود محقق شده صندوق را پرداخت می‌کنند. افرادی که علاقه‌مند به صندوق سرمایه گذاری با سود ماهانه هستند، می‌توانند صندوق‌های درآمد ثابت با دوره تقسیم ماهانه را انتخاب کنند.
صندوق‌هایی که در دسته دوم جای می‌گیرند، سودی پرداخت نمی‌کنند اما در عوض قیمت NAV یا خالص ارزش دارایی هر واحد از صندوق افزایش می‌یابد. در نتیجه سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای صندوق در یک قیمت معین و فروش در قیمت بالاتر به سود دست پیدا می‌کنند.
نکته‌ی مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است که صندوق‌های صدور و ابطالی که دوره پرداخت سود دارند، سود ساده یا اسمی را به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند. بازدهی صندوق در پایان ماه در NAV آن قابل مشاهده است. هنگامی که صندوق، سود دوره‌ای را پرداخت می‌کند، NAV به ارزش اسمی خود برمی‌گردد. افرادی که تمایل به دریافت سود مرکب دارند، نباید سود محقق شده در انتهای دوره را دریافت کنند. این افراد می‌توانند به جای دریافت سود، از طریق پنل خود در وبسایت صندوق، گزینه «سرمایه‌گذاری مجدد از محل صدور» را فعال کنند.
صندوق‌های درآمد ثابت از نظر ترکیب دارایی و حد نصاب سرمایه گذاری به سه دسته تقسیم می‌شوند:
تفاوت اصلی این سه نوع از صندوق درآمد ثابت به میزان حداقل درصد سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی مرتبط است به طوری که صندوق نوع اول باید حداقل ۸۵٪، صندوق نوع دوم باید حداقل ۹۰٪ و صندوق مختص اوراق دولتی باید حداقل ۹۵٪ از وزن پرتفوی خود را به این اوراق اختصاص دهند. در ادامه جزئیات مربوط به ترکیب دارایی این صندوق‌ها برای مقایسه دقیق‌تر آورده شده است.
آخرین حد نصاب ترکیب دارایی صندوق‌های درآمد ثابت عادی (نوع اول) به شرح زیر است:
آخرین حد نصاب ترکیب دارایی صندوق‌های درآمد ثابت نوع دوم به شرح زیر است:
در خصوص‌های صندوق‌های سرمایه گذاری مختص اوراق دولتی باید به این نکته اشاره کنیم که حداقل ۹۵٪ از دارایی‌های کل صندوق شامل «اوراق بهادار با درآمد ثابت، اسناد خزانه اسلامی، گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی» می‌شود. از این میزان، ۷۵٪ به «اوراق بهادار با درآمد ثابت منتشره توسط دولت و اسناد خزانه اسلامی» اختصاص داده می‌شود.
در طی سالهای گذشته، بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت کمتر از نرخ رشد تورم بوده است. به همین دلیل سرمایه گذاری در آنها با ریسک تورم، یعنی کاهش ارزش سرمایه همراه است. با این حال، با نزدیک شدن نرخ رشد تورم و نرخ بازدهی موثر این صندوق، اختصاص بخشی از سرمایه به صندوق‌های درآمد ثابت در شرایطی که سایر بازارها در رکود به سر می‌برند، منطقی است. جهت دریافت مشاوره سرمایه گذاری می‌توانید به انجمن خبرگان مراجعه کرده تا با استفاده از فاکتورهایی همچون شرایط اقتصاد کلان در کشور و جهان، سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه اولیه شما، راهنمای مناسبی برای چینش پرتفوی سرمایه گذاری در اختیارتان قرار دهند.
در این مقاله به انواع صندوق‌های درآمد ثابت پرداخته و دانستیم که این صندوق‌ها از نظر نحوه معامله، پرداخت سود و ترکیب دارایی‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. نکته‌ای که در پایان باید دوباره بر آن تاکید کنیم لزوم یادگیری دانش اقتصاد کلان به منظور تحلیل بازارها و برای دستیابی به بیشترین بازدهی ممکن از سرمایه گذاری است.
جهت آشنایی با سایر موضوعات مرتبط با صندوق‌های سرمایه گذاری از مقالات زیر استفاده کنید.
صندوق درآمد ثابت قابل معامله در بورس و صندوق درآمد ثابت مبتنی بر صدور و ابطال.
صندوق‌های درآمد ثابت با دوره تقسیم سود (۱، ۳ و ۶ ماهه) و صندوق‌های درآمد ثابت بدون دوره تقسیم سود.
صندوق درآمد ثابت نوع اول با حداقل ۸۵٪ اوراق درآمد ثابت، صندوق درآمد ثابت نوع دوم با حداقل ۹۰٪ اوراق درآمد ثابت و صندوق مختص اوراق دولتی با حداقل ۹۵٪ اوراق درآمد ثابت.
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
