شاخص هم وزن، نشانگری است که تغییرات سطح عمومی قیمت سهام را به همراه سود نقدی شرکت‌ها بدون در نظر گرفتن بزرگی یا کوچکی شرکت‌ها به صورت میانگین نشان می‌دهد. به عبارت دیگر برخلاف شاخص کل بورس که در محاسبه آن، شرکتهای بزرگتر وزن بیشتری دارند در شاخص کل هم وزن، تمام شرکت‌ها وزن یکسانی دارند.
شاخص هم وزن، نشانگری است که بازدهی کل سرمایه‌گذاران را به صورت میانگین و بدون وزن‌دهی به شرکتی خاص نمایش می‌دهد. به عبارت دیگر در محاسبه شاخص کل هم وزن، میزان تغییر قیمت سهام و سود تمام شرکت‌ها به صورت یکسان در نظر گرفته می‌شود.
تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن در عدم وزن‌دهی به شرکت‌ها به هنگام محاسبه شاخص هم وزن است. به عبارت دیگر بازدهی و سود سهام تمام شرکت‌ها در شاخص هم وزن به صورت میانگین محاسبه می‌شود.
اگر تعداد زیادی از شرکتهای کوچک در بازه مثبت معامله شوند و چند سهم شاخص‌ساز بورس در بازه منفی باشند، احتمال نزولی شدن شاخص کل زیاد است چون نمادهای شاخص‌ساز تاثیر بیشتری بر شاخص کل می‌گذارند. با این وجود اگر به شاخص کل هم وزن در همان روز نگاه کنید، احتمالا عدد آن مثبت است. دلیل آن هم این است که شاخص کل وزن تغییرات قیمت همه شرکت‌ها را به صورت یکسان در نظر می‌گیرد.
فرمول شاخص هم وزن در شکل زیر نشان داده شده است.
شاخص هم وزن انواع مختلفی دارد.
۱- در شاخص کل هم وزن، علاوه بر قیمت سهام شرکت‌ها (که در فرمول شاخص هم وزن وجود دارد) میزان سود نقدی شرکت‌ها نیز لحاظ می‌شود. بدین منظور فرمول شاخص هم وزن را برای تاثیر دادن سود شرکت‌ها تعدیل می‌کنند.
۲- در شاخص قیمت هم وزن تنها قیمت سهام شرکت‌ها (مشابه آنچه در قسمت فرمول شاخص هم وزن وجود دارد) در نظر گرفته می‌شود.
۳- شاخص کل هم وزن فرابورس، تغییرات سطح عمومی قیمت سهام و سود شرکتهای موجود در بازار فرابورس را بدون وزن‌دهی و به شکل میانگین نشان می‌دهد.
۴- شاخص قیمت هم وزن فرابورس تنها تغییرات سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای موجود در بازار فرابورس را بدون وزن‌دهی و به شکل میانگین نشان می‌دهد.
شرکتهای موجود در شاخص هم وزن، تمام شرکتهای پذیرفته شده در بازارهای اول و دوم بورس اوراق بهادار هستند. جهت مشاهده لیست شرکتهای بورس به تفکیک صنعت به این قسمت مراجعه کنید.
تحلیل نمودار شاخص هم وزن در کنار تحلیل شاخص کل بورس می‌تواند تا حد زیادی روند آینده قیمت در بازار سهام ایران را مشخص می‌کند. جهت دسترسی به نمودار شاخص کل هم وزن از یکی از روشهای زیر استفاده کنید:
به طور کلی زمانی که شاخص کل بورس نزولی است اما روند شاخص کل هم وزن صعودی و مثبت است به معنای رشد سهام شرکت‌ها و صنایع کوچک نسبت به سهم‌های شاخص ساز بازار است. زمانی که شاخص کل مثبت است اما عدد شاخص کل هم وزن منفی است، عمدتا سهم‌های بزرگ بازار در حال رشد هستند و شرکتهای کوچکتر روندی نزولی دارند.
آشنایی با نحوه تحلیل شاخص کل هم وزن و آگاهی از تفاوت آن با شاخص کل به شما در انتخاب سهام کمک می‌کند. با این وجود شاه کلید اصلی موفقیت در بازار بورس ایران، استفاده از تحلیل تکنیکال و بنیادی است.
اگر به نحوه انجام این دو تحلیل در بورس تسلط ندارید یا زمان کافی برای پیدا کردن سهام پربازده از بین بیش از ۷۰۰ سهم موجود در بازار سرمایه ایران را ندارید، از تحلیل‌های به روز کارشناسان بورسی استفاده کنید. در بخش تحلیل ۳۰۰ سهم بورس، این تحلیل‌ها در اختیار علاقه‌مندان قرار داده می‌شود تا با استفاده از آنها سهم‌های پربازده را خریداری کنند.
جهت آشنایی با مفاهیم مهم بورسی مقالات زیر را نیز مطالعه بفرمایید.
شاخص کل هم وزن، یکی از انواع شاخص‌ها در بازار سرمایه ایران است که تغییرات قیمت سهام و سود تمام شرکت‌ها در آن وزن یکسانی دارند.
از آنجایی که در شاخص هم وزن، ایراد شاخص کل که همان تاثیرگذاری اندازه شرکت بر عدد شاخص بود از بین رفته است، از اعتبار بیشتری برخوردار است و وضعیت کلی بازار را بهتر نمایش می‌دهد.
