بورس اوراق بهادار چیست؟

زمان مطالعه 5 دقیقه
آخرین بروزرسانی 11 بهمن 1402
بورس تهران   کاوه اوحدی
زمان انتشار 31 تیر 1402
بورس اوراق بهادار چیست؟

شرکت بورس اوراق بهادار تهران، محلی برای پذیرش شرکت‌ها و انجام معاملات خرید و فروش سهام مربوط به آنها است. بورس اوراق بهادار تهران یکی از زیرمجموعه‌های بازار سرمایه ایران است که با دارا بودن دو بازار اول (تابلوی اصلی و فرعی) و بازار دوم، بیش از ۳۰۰ شرکت در انواع صنایع بورسی را در خود جای داده است. از جمله شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهادار می‌توان به نمادهای فولاد (فولاد مبارکه اصفهان) و شبندر (پالایشگاه نفت بندرعباس) اشاره کرد.

«به فرزندان خود ۲ مهارت را یاد بدهید؛ دانش اقتصادی و سرمایه‌گذاری اصولی.»

هومن مقراضی

بازار بورس چیست؟

بورس ایران محلی برای داد و ستد کالاها، حامل‌های انرژی و اوراق بهادار است. انواع بازار بورس شامل ۴ دسته مختلف می‌شود:

  1. بورس اوراق بهادار تهران
  2. فرابورس ایران
  3. بورس کالا
  4. بورس انرژی

هر چهار بازار تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

  • در ادامه گاهی به جای بورس اوراق بهادار تهران از واژه بورس و به جای سازمان بورس و اوراق بهادار از واژه سازمان استفاده خواهیم کرد.

بورس اوراق بهادار چیست؟

بورس اوراق بهادار محلی برای داد و ستد سهام و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشتقه و بدهی است. تاریخچه بورس تهران به سال ۱۳۴۶ شمسی و پذیرش اولین شرکت‌ها در آن یعنی «بانک توسعه صنعتی و معدنی» و «شرکت نفت پارس» برمی‌گردد.

نحوه خرید و فروش سهام در بازار بورس

برای خرید و فروش سهام در بورس و کسب بازدهی باید نحوه انجام تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تابلوخوانی را آموزش ببینید. علاوه بر این باید به مدیریت سرمایه و ریسک و روان‌شناسی معاملات نیز مسلط باشید تا بتوانید به سود خوبی از این بازار دست پیدا کنید.

اگر با وجود یادگیری این موضوعات هنوز نتوانسته‌اید از بورس سود مناسبی بگیرید، بهتر است از سهم‌های پیشنهاد شده توسط اساتید با تجربه بورس تهران، استفاده کنید. انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری در ایران با ارائه سیگنال خرید سهام، به شما در کسب سود از بورس کمک خواهد کرد.

  • برای استفاده از سبد پیشنهادی این انجمن و شروع یک سرمایه‌گذاری اصولی به این قسمت مراجعه کنید.

تقسیم‌بندی بازار بورس

بورس اوراق بهادار، به دو بازار مجزا تقسیم می‌شود؛ بازار اول و دوم.

تقسیم‌بندی بازار بورس

این تقسیم‌بندی‌ بر اساس مواردی همچون حداقل مبلغ سرمایه ثبت شده، حداقل درصد سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران و موارد دیگر صورت می‌گیرد. برای مثال شرکتی که حداقل سرمایه ثبت شده آن ۱۰۰۰میلیارد ریال باشد با شرکتی که حداقل سرمایه ثبت شده آن ۱۰۰ میلیارد ریال باشد، در یک دسته‌بندی قرار نمی‌گیرند.

شرایط عمومی پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس

تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس (تابلوی اصلی بازار اول، تابلوی فرعی بازار اول و بازار دوم) باید شرایط عمومی مشترکی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم را دارا باشند:

  • شرکت سهام عام یا تعاونی سهامی عام بوده و نزد سازمان ثبت شده باشد.
  • نداشتن محدودیت قانونی برای نقل و انتقال سهام
  • نداشتن محدودیت قانونی برای اعمال حق رای توسط صاحبان سهام
  • سهام با نام و دارای حق رای باشد و تمام بهای اسمی آن پرداخت شده باشد.
  • عدم وجود زیان انباشته
  • ارائه تعهد به منظور داشتن حداقل یک بازارگردان
  • سیستم اطلاعات حسابداری، مطلوب و متناسب با فعالیت باشد.
  • گزارش حسابرس در مورد دو دوره مالی منتهی به پذیرش مردود یا عدم اظهار نظر نباشد.
  • شکایتی علیه شرکت متقاضی که اثر با اهمیتی بر صورت‌های مالی بگذارد، وجود نداشته باشد.
  • اعضای هیات‌ مدیره و مدیرعامل، محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر نداشته باشند.

شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس

در شکل زیر، شرایط پذیرش اختصاصی هر سه نوع بازار زیرمجموعه بورس با توجه به اطلاعات موجود در سایت بورس، نشان داده شده است.

شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس

تفاوت بازار اول و بازار دوم بورس اوراق بهادار چیست؟

مهمترین علل تفاوت بازار اول و دوم بورس را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

  • حداقل سرمایه ثبت شده شرکت
  • حداقل ارزش بازار شرکت
  • حداقل درصد سهام شناور
  • حداقل درصد حقوق صاحبان سهام
  • و سایر موارد دیگری که در شکل بالا مشخص شده است.

چرا شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، به گروه‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شوند؟

علت طبقه‌بندی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، آگاه کردن سرمایه‌گذاران نسبت به ریسک موجود در این شرکت‌ها است. این ریسک‌ها به چهار دسته ریسک ورشکستگی، ریسک اندازه شرکت، ریسک نقدشوندگی و ریسک اطلاع‌رسانی تقسیم‌بندی می‌شوند.

۱- ریسک ورشکستگی

پیش از سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته شده در بازارهای بورس باید ریسک ورشکستگی آنها را در نظر بگیرید. برای بررسی میزان ریسک ورشکستگی باید معیارهای زیر را در شرکت‌ها رصد کنید:

  • زیان انباشته
  • آخرین پیش‌بینی سود حسابرسی شده
  • سود خالص محقق شده در سال مالی گذشته

۲- ریسک نقدشوندگی

ریسک نقدشوندگی به زبان ساده یعنی کمبود معاملات خرید و فروش در یک دارایی مالی که در اینجا سهام است. نقدشوندگی پایین باعث می‌شود که مالک سهام نتواند دارایی خود را به سرعت و به ارزش واقعی آن به فروش برساند. پس برای بررسی میزان ریسک نقدشوندگی باید معیارهای زیر را در شرکت‌ها رصد کنید:

  • درصد سهام شناور آزاد شرکت
  • درصد تعداد روزهای معاملاتی به کل روزهای شرکت
  • درصد حجم سهام معامله شده به کل سهام منتشره شرکت

۳- ریسک اطلاع‌رسانی

شرکت‌های موجود در بازارهای بورس، باید طبق دستور سازمان به افشای اطلاعات برای عموم سهامداران پایبند باشند. میزان ریسک اطلاع‌رسانی با فاکتور «امتیاز اطلاع‌رسانی» سنجیده شده و امتیاز اطلاع‌رسانی هم بر اساس دستورالعمل افشای اطلاعات محاسبه می‌شود.حداقل امتیاز اطلاع‌رسانی به عنوان یک معیار پیشنهادی در تابلوهای اصلی و فرعی بازار اول بورس، ۲۰ درصد است.

نماد شرکت بورس اوراق بهادار در بورس تهران چیست؟

شرکت بورس اوراق بهادار تهران خود یک شرکت سهامی عام است که سهام آن با نماد «بورس» در بازار معامله می‌شود. نماد بورس در تابلوی اصلی بازار اول بورس قرار دارد.

مزایای بازار بورس برای سرمایه‌گذاران

  • کسب سود از طریق افزایش قیمت سهام
  • کسب سود از طریق سود نقدی یا DPS
  • حفظ ارزش سرمایه در مقابل تورم
  • شفافیت و برخورداری از حمایت قانونی
  • نقدشوندگی بالا
  • داشتن حق رای در مجامع عمومی شرکت‌ها به واسطه مالکیت سهام
  • کشف قیمت منصفانه
  • استفاده از تنوع اوراق بهادار به منظور کاهش ریسک

مزایای بازار بورس برای شرکت‌ها

  • معافیت مالیاتی
  • تامین مالی آسان
  • رشد تولید و فروش محصولات

مزایای بازار بورس برای دولت

  • تجمیع سرمایه‌های خُرد برای انجام طرح‌های بزرگ
  • کنترل نقدینگی و تورم
  • تامین مالی با اوراق بدهی (مانند اوراق خزانه اسلامی)
  • رشد تولید ناخالص ملی
  • رشد و توسعه کشور از نظر اقتصادی

معرفی سایت شرکت بورس اوراق بهادار تهران

در سایت شرکت بورس اوراق بهادار تهران انواع اطلاعات در خصوص بازارهای زیرمجموعه، ناشران و نمادها وجود دارد. بنابراین با مراجعه به آدرس این سایت به نشانی tse.ir می‌توانید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.

بازارهای زیرمجموعه بورس اوراق بهادار تهران

بازارهای زیرمجموعه بورس اوراق بهادار شامل موارد زیر می‌شوند:

بازارهای زیرمجموعه بورس اوراق بهادار تهران

۱- سهام

اطلاعات مربوط به انواع معاملات سهام که شامل معاملات در بازار ثانویه، معاملات بلوکی، فروش تعهدی، عرضه اولیه، معاملات عمده و ... می‌شوند را در اختیار سهامداران و شرکت‌ها قرار می‌دهد.

۲- اوراق بدهی

اوراق بدهی یا قرضه، انواعی از اوراق بهادار هستند که دولت‌ها برای تامین مالی پروژه‌های خود منتشر می‌کنند.

۳- صندوق‌های سرمایه‌گذاری

صندوق سرمایه‌گذاری، نوعی روش غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بورس است. برای مثال صندوق‌های کالایی با پشتوانه طلا نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بوس هستند که بهترین زمان سرمایه‌گذاری در آنها در دوره هوشمندانه سرمایه‌گذاری در طلا و سکه آموزش داده می‌شود.

۴- اوراق تبعی

اوراق اختیار فروش تبعی اوراقی هستند که به منظور بیمه سهام و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری استفاده می‌شوند. برای مثال اگر نماد وبملت را در پرتفوی خود دارید و نسبت به روند آینده قیمت مطمئن نیستید می‌توانید با خرید اختیار فروش تبعی وبملت، که به شما اختیار (نه الزام) فروش دارایی پایه (سهام وبملت) را در قیمت تعیین شده در قرارداد و در تاریخ سررسید می‌دهد، دارایی را نسبت به کاهش احتمالی قیمت بیمه کنید.

۵- قرارداد اختیار معامله

قرارداد اختیار معامله، قراردادی است که به موجب آن دارنده‌ی اختیار معامله (خرید یا فروش) حق (نه الزام) دارد در زمان سررسید، مقدار مشخصی از دارایی پایه را بخرد یا بفروشد.

۶- قرارداد آتی

قرارداد آتی معامله‌ای است که طی آن خریدار و فروشنده توافق می‌کنند تا دارایی پایه موضوع قرارداد را در یک زمان معین در آینده و با یک قیمت مشخص معامله کنند.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

تفاوت بورس و فرابورس به قوانین متفاوت و کمتر سختگیرانه فرابورس نسبت به بورس برای پذیرش شرکتها برمی‌گردد. نحوه خرید فروش سهام در نمادهای بورسی مشابه نمادهای فرابورسی است.

سرمایه‌گذاری در بازار بورس به شرطی که بتوانید تحلیل تکنیکال و بنیادی را به شکل اصولی یاد بگیرید بازدهی بالایی نصیب شما خواهد کرد. با این وجود اگر از تسلط کافی و یا وقت کافی برای انجام دقیق تحلیل تکنیکال و بنیادی سهم‌های موجود در بورس ایران برخوردار نیستید، پیشنهاد می‌کنیم به بخش تحلیل ۳۰۰ سهم بورس ایران مراجعه کنید. در این قسمت جمعی از خبره‌ترین کارشناسان بورسی، به‌روزترین تحلیل ۳۰۰ سهم منتخب بورس ایران را در اختیار شما قرار می‌دهند.

 

برای آشنایی با بازار بورس ایران می‌توانید مقالات زیر را نیز مطالعه کنید.

 

سوالات متداول

۱- بورس اوراق بهادار چیست؟

بورس اوراق بهادار یکی از زیرمجموعه‌های بازار بورس است که در آن سهام و سایر انواع اوراق بهادار خرید و فروش می‌شود.

۲- بازار بورس به چند دسته تقسیم می‌شود؟

بازار بورس به دو دسته بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. بازار اول نیز شامل دو تابلوی اصلی و فرعی است.

 

لینک کوتاه این مقاله: https://amoozesh-boors.com/i/ctd

: ارسال نظر
آموزش بورس

ورود با کد یکبار مصرف

کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد

این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد

کد شش رقمی (عدد لاتین)

آموزش بورس

ورود

آموزش بورس

ثبت نام

از قبل حساب کاربری دارید؟ ورود