بازار آتی (Futures exchange) مکانی برای انجام قراردادهای آتی است. . قرارداد آتی یعنی الان ما اقدام به خرید کالایی می‌کنیم اما تصمیم نداریم که همین الان کالا را تحویل بگیریم. در واقع می‌خواهیم چند ماه بعد کالا را تحویل گرفته و پول آن را بپردازیم. بنابراین به قراردادی که طی آن کالایی را اکنون و با قیمت مشخصی خریداری کرده اما تحویل و پرداخت وجه آن در آینده صورت می‌گیرد، قرارداد آتی می‌‌‌گویند.
البته قراردادهای آتی می‌توانند بر پایه دارایی های مالی مختلفی شکل بگیرند. مثلا در بورس اوراق بهادار، قراردادهای آتی به جای کالا، بر مبنای برخی سهم‌ها یا شاخص‌ها به وجود می‌آیند. ما در این مقاله، این موضوع که «بازار آتی چیست؟» را بررسی می‌کنیم و همراه با مثال‌های مختلف، کاربرد قراردادهای آتی طلا، سکه و ... و نحوه کسب سود از آنها را توضیح می‌دهیم.
بازار آتی مرکزی مالی است که در آن قراردادهای آتی انجام می‌شوند. بازار آتی یکی از زیرمجموعه‌های بازار مشتقه بورس کالا به حساب می‌آید. در این بازار، خریدار و فروشنده در زمان حال برای انجام یک معامله در زمان آینده توافق می‌کنند.
قرارداد آتی (Future Contract) معامله‌ای است که طی آن خریدار و فروشنده توافق می‌کنند تا یک کالای مشخص را در یک زمان معین در آینده و با یک قیمت مشخص معامله کنند. در این قراردادها طرفین متعهد به تحویل کالا و پرداخت وجه آن در تاریخ مشخصی در آینده هستند و برای تضمین انجام تعهد باید خریدار و فروشنده هر کدام مبلغی را نزد شخص امینی (مثلا بورس کالا) قرار دهند.
در قرارداد آتی:
خیر. در مقیاس جهانی، بازار آتی شامل کالاها، سهام، شاخص‌ها و ... می‌شوند. اما در حال حاضر، در ایران بازار آتی کالا را داریم که مختص بورس کالاست و در آن کالاهایی مثل طلا، سکه، زعفران و ... معامله می‌شوند.
قراردادهای بازار آتی، دو طرفه هستند. . یعنی هم امکان خرید در قیمت پایین و کسب سود از افزایش قیمت وجود دارد و هم امکان فروش در قیمت بالا و کسب سود از کاهش قیمت. در واقع، می‌توانیم بدون در اختیار داشتن کالا، همین الان کالایی با مشخصات معین را بفروشیم و در آینده (پس از چند ماه) آن را تهیه کنیم و با قیمتی که اکنون توافق کردیم، تحویل بدهیم و پول آن را دریافت کنیم
در بازار آتی، ابزاری به نام اهرم مالی وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آن و بدون داشتن کل مبلغ کالا، معامله کنید. اهرم مالی ابزاری مشابه لوریج در بازار فارکس است.
با استفاده از اهرم مالی شما فقط متعهد به پرداخت درصدی از کل مبلغ قرارداد می شوید و در صورت رسیدن به سود، بازده شما به اندازه کل مبلغ کالا در نظر گرفته می‌شود.
اهرم مالی بازار آتی به زبان ساده یعنی این که شما با چندین برابر پول خود می‌توانید در این بازار معامله کنید. برای مثال اگر سرمایه شما۱۰۰ میلیون تومان باشد، با اهرم مالی ۵ می‌توانید قراردادهایی به ارزش ۵۰۰ میلیون تومان باز کنید.
البته استفاده از اهرم به همان میزان که می‌تواند سود شما را بیشتر کند، پتانسیل ضرردهی بالایی هم دارد. پس باید با مدیریت ریسک به بازار آتی وارد شوید.
طبیعتا افرادی که در زمینه سرمایه گذاری و معامله‌گری آموزش دیده‌اند، می‌توانند با رعایت تکنیک‌های مدیریت ریسک از بازار آتی، سودهای خوبی به دست بیاورند. متاسفانه افراد بسیاری صرفا به علت جذابیت بالای اهرم در بازار آتی، بدون دانش قبلی دست به معامله زده و ضررهای سنگینی می‌کنند.
اگر شما جزء آن دسته افرادی است که زمان کافی برای آموزش دیدن ندارید، می‌توانید با انجمن خبرگان در مجموعه ما همراه شده و از سیگنال بازار آتی استفاده کنید. عضویت در این انجمن مزایای دیگری مثل دریافت مشاوره سرمایه‌گذاری شخصی، سیگنال سهام کوتاه‌مدتی و سهام بنیادی، سیگنال طلا، نقره، خودرو، ملک، دلار و تتر هم دارد.
دو کاربرد بازار آتیعبارتند از: پوشش ریسک و ایجاد پتانسیل کسب سود از نوسانات قیمت.
بازار آتی برای کسانی مثل کشاورزان و تولیدکنندگان مواد غذایی که قصد دارند ریسک خود را کم کنند بسیار مناسب است.
کشاورز می‌خواهد مطمئن شود در فصل برداشت محصول از نوسان قیمت در امان است.یک کشاورز زعفران را در نظر بگیرید. فرض کنید او شش ماه دیگر محصول خود را برداشت خواهد کرد و همین الان نگران این است که در شش ماه آینده قیمت زعفران کمتر شود. بنابراین او یک قرارداد آتی با قیمت فعلی زعفران می‌بندد تا از کاهش قیمت‌ها در آینده در امان باشد. او با این کار، زعفران خود را پیش فروش می‌کند.
بازار آتی علاوه بر پوشش ریسک فروشندگان، به درد پوشش ریسک خریداران هم می‌خورد. تاجران و خریداران کالا می‌توانند برای پوشش ریسک خرید کالا در آینده، از قراردادهای آتی استفاده کنند. یک کارخانه هم برای برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی نیاز دارد مقدار و قیمت خریدهای آینده خود را از قبل مشخص کند.
فرض کنید یک شرکت، ۶ ماه دیگر به زعفران نیاز خواهد داشت اما صاحبان شرکت فکر می‌کنند که ۶ ماه دیگر قیمت زعفران گران‌تر می‌شود پس در این حالت، آنها سعی می‌کنند با قیمت کنونی زعفران یک قرارداد آتی برای شش ماه آینده ببندند.
خیلی از سرمایه‌گذاران فعال بازار آتی اصلا قصد ندارند وارد فرایند تحویل کالا شوند. در واقع، آنها می‌خواهند صرفا از نوسانات قیمت سود بگیرند.
فرض کنید که این طور پیشبینی کرده‌اید که قیمت یک کالای خاص در آینده کمتر می‌شود. در این حالت، می‌توانید در بازار آتی، قرارداد آن کالا را (بدون اینکه آن را داشته باشید) با قیمت روز بفروشید و در آینده وقتی قیمت کمتر شد، قبل از تاریخ سررسید، قرارداد خود را ببندید. این طوری از تفاوت فروش در قیمت بالا و خرید در قیمت پایین سود می‌کنید.
بله. همان طور که در قسمت قبلی گفتیم یکی از کاربردهای بازار آتی، کسب سود از نوسانات قیمت برای سرمایه‌گذاران است. در واقع شما می‌توانید بدون این که قصد خرید و فروش فیزیکی کالایی را داشته باشید، با پیشبینی صحیح قیمت از نوسانات آن سود بگیرید. پیشنهاد می‌کنیم قبل از هر کاری، تحلیل تکنیکال و بنیادی را یاد بگیرید تا بتوانید از این بازار سود بگیرید.
از زمان شروع معاملات تا زمان سررسید قرارداد آتی، به عنوان روزهای معاملاتی در نظر گرفته می‌شوند و شما به عنوان یک سرمایه‌گذار می‌توانید در این فاصله به دفعات، قرارداد آتی را خرید و فروش کنید.
برای مثال فرض کنید شما در یک قرارداد زعفران موقعیت فروش باز کرده‌اید، چنانچه قیمت قرارداد کاهش پیدا کند شما با بستن موقعیت خود به سود می‌رسید.
برای فعالیت در بازار آتی باید حتما کد بورسی داشته باشید. علاوه بر این، برای این که بتوانید قراردادهای آتی کالا را معامله کنید باید از کارگزاری خود، کد معاملاتی بورس کالا (بازار مالی) بگیرید.
مشخصات قراردادهای آتی در بازار آتی کالا عبارتند از: نوع دارایی پایه: برای مثال زعفران، سکه طلا، صندوق طلا و نقره.
مزایای بازار آتی و انجام معاملات در آن عبارتند از:
معایب بازار آتی عبارتند از:
نمادهای معاملاتی در بازار آتی عبارتند از:
برای مشاهده لیست دارایی‌های پایه در بازار آتی بورس کالا به بخش بازار آتی بورس کالا مراجعه کنید.
در پنجم آذر ماه سال 1387، بازار آتی بورس کالا به شکل فعلی آن تشکیل شد و اولین قراردادهای آتی در آن مربوط به سکه بودند. قراردادهای آتی سکه تا چند سال گذشته هم بسیار پرطرفدار بودند. امروزه قراردادهای آتی شمش طلا، نقره، صندوق طلا، زعفران و ... در بازار آتی فعال هستند.
انواع بازار آتی عبارتند از:
بازار آتی کالا: دارایی پایه در بازار آتی کالا، کامودیتی‌هایی مثل گندم، طلا، نفت و ... است. در ایران ما فعلا بازار آتی کالا را داریم.
بازار آتی سهام: در این بازار، سهام شرکت‌ها، دارایی پایه قراردادهای آتی است.
بازار آتی شاخص‌ها: شاخص‌هایی مثل نزدک و داوجونز، دارایی پایه در بازار فیوچرز شاخص‌ها هستند.
بازار آتی ارزها: ارزهای خارجی نیز بازار فیوچرز مربوط به خود را دارند. در این قراردادها، سرمایه‌گذار موظف است در زمان و قیمت مشخص، مقدار معینی از یک ارز را در ازای ارز دیگر بخرد یا بفروشد.
بازار آتی نرخ بهره: دارایی پایه در قراردادهای آتی نرخ بهره، معمولا یک اوراق قرضه دولتی است. این قراردادها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند ریسک تغییرات نرخ بهره را پوشش دهند و یا اینکه با پیشبینی درست بر روی تغییرات نرخ بهره، سفته‌بازی کنند.سخن پایانی
بازار آتی یا فیوچرز یکی از زیرمجموعه‌های بازار مشتقه بورس کالاست که در آن قراردادهای آتی کالاهای مختلفی مثل شمش طلا، نقره، صندوق طلا، زعفران، مس و ... انجام می‌شوند. در قرارداد آتی، فروشنده و خریدار توافق می‌کنند که مقدار مشخصی از یک کالا را در زمان سررسید در آینده با قیمت توافقی در قرارداد بخرند یا بفروشند.
البته معامله‌گرانی که هیچ کالایی هم ندارند، می‌توانند با پیشبینی درست جهت قیمت، صرفا از نوسانات قیمت سود بگیرند. علت جذابیت بازار آتی، به جز دوطرفه آن بودن، امکان استفاده از اهرم مالی است. دقت کنید که اهرم در عین اینکه خاصیت چند برابر کردن سود شما را دارد می‌تواند زیان شما را بیشتر کند. پس حتما از راهنمای آموزش معاملات آتی استفاده کرده یا از مشاوره افراد خبره در این زمینه کمک بگیرید.
برای آشنایی با قراردادهای مشتقه در بورس ایران از مقالات زیر استفاده کنید.
بازار آتی محلی است که در آن معاملات آتی انجام می‌شوند. بازار آتی یکی از بخشهای بازار مشتقه بورس کالا در ایران است.
قرارداد آتی معامله‌ای است که در طی آن خریدار و فروشنده تعهد می‌کنند در زمان مشخصی در آینده، مقدار مشخصی از یک کالا (یا سایر دارایی‌های پایه) را با مبلغ از قبل توافق شده، بخرند یا بفروشند.
بله. سرمایه‌گذارانی که می‌توانند به درستی قیمت کالاها را پیشبینی کنند، با باز کردن موقعیت خرید یا فروش در قرارداد آتی، از نوسانات قیمت سود خواهند کرد.
آنها نه کالایی را به صورت فیزیکی می‌خرند و نه کالایی را عرضه می‌کنند. در واقع امکان انجام معاملات روزانه تا پیش از تاریخ سررسید قرارداد آتی وجود دارد و سرمایه‌گذاران می‌توانند به دفعات یک کالا را خرید و فروش کنند و با توجه به نوسانات قیمت، سود کنند.
لینک کوتاه مقاله: https://amoozesh-boors.com/i/fmw
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
نظرات :
MojganFarhadi
1402-03-20سلام با توجه به این که به صورت روزانه قیمت دارایی پایه قرارداد آتی تغییر میکنه، آیا این روی تغییر میزان وجه تضمین تاثیری میزاره؟
مدیر وبسایت
1402-04-27سلام خدمت شما دوست عزیز بله دوست عزیز، هم وجه تضمین اولیه و هم حداقل وجه تضمین با اطلاعیه بورس کالا و با توجه به تغییر قیمت پایه متغیر است.
NikaAzizi
1402-06-08درود به شما. میشه توضیح بدید که اساس تعیین قیمت معاملات بازار آتی چگونه است؟
مدیر وبسایت
1402-06-30سلام به شما دوست عزیز، ممنونم از شما اساس تعیین قیمت معاملات بازار آتی همانند سایر بازارهای مالی با توجه به میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.