بازار آتی یکی از بخش های بورس کالا در ایران است که در آن قراردادهای آتی در کالاهایی مثل سکه طلا، زعفران و... انجام می‌شوند. قرارداد آتی یعنی الان ما اقدام به خرید کالایی می‌کنیم اما تصمیم نداریم که همین الان کالا را تحویل بگیریم. در واقع می‌خواهیم چند ماه بعد کالا را تحویل گرفته و پول آن را بپردازیم. بنابراین به قراردادی که طی آن کالایی را اکنون و با قیمت مشخصی خریداری کرده اما تحویل و پرداخت وجه آن در آینده صورت می‌گیرد، قرارداد آتی می‌‌‌گویند.
البته قراردادهای آتی می‌توانند بر پایه دارایی های مالی مختلفی شکل بگیرند. مثلا در بورس اوراق بهادار، قراردادهای آتی به جای کالا، بر مبنای برخی سهم‌ها یا شاخص‌ها به وجود می‌آیند. ما در این مقاله قصد داریم بازار آتی در بورس کالا که به آن بازار آتی کالا هم گفته می‌شود را بررسی کرده و کاربرد آن را توضیح دهیم.
بازار آتی مرکزی مالی است که در آن قراردادهای آتی انجام می‌شوند. همان طور که گفتیم این بخش در بورس کالای ایران وجود دارد و یکی از زیرمجموعه های بازار مشتقه آن به حساب می‌آید. در این بازار، خریدار و فروشنده در زمان حال برای انجام یک معامله در زمان آینده توافق می‌کنند.
برای سرمایه گذاری درست پیشنهاد می‌کنیم در دوره اقتصاد کلان شرکت کنید!
قرارداد آتی (Future Contract) معامله ای است که طی آن خریدار و فروشنده توافق می‌کنند تا یک کالای مشخص را در یک زمان معین در آینده و با یک قیمت مشخص معامله کنند. در این قراردادها طرفین متعهد به تحویل کالا و پرداخت وجه آن در تاریخ مشخصی در آینده هستند و برای تضمین انجام تعهد باید خریدار و فروشنده هر کدام مبلغی را نزد شخص امینی (سازمان بورس کالا) قرار دهند.
در قرارداد آتی:
جالب است بدانید که قرارداد آتی قراردادی دو طرفه است و می‌توانیم بدون در اختیار داشتن کالا همین الان کالا با مشخصات معین را بفروشیم و در آینده (پس از چند ماه) آن را تهیه کنیم و با قیمتی که اکنون توافق کردیم، تحویل بدهیم و پول آن را دریافت کنیم.
در بازار آتی، ابزاری به نام اهرم مالی وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آن و بدون داشتن کل مبلغ کالا، معامله کنید. اهرم مالی ابزاری است که مشابه لوریج در بازار فارکس است. با استفاده از اهرم مالی شما فقط متعهد به پرداخت درصدی از کل مبلغ قرارداد می شوید و در صورت رسیدن به سود، بازده شما به اندازه کل مبلغ کالا در نظر گرفته می‌شود. اهرم مالی بازار آتی به زبان ساده یعنی این که شما با چندین برابر پول خود می‌توانید در این بازار معامله کنید. برای مثال اگر سرمایه شما۱۰۰ میلیون تومان باشد، با اهرم مالی ۵ می‌توانید قراردادهایی به ارزش ۵۰۰ میلیون تومان باز کنید.
بازار آتی کالا دو کاربرد بسیار مهم دارد که جزو مزایای این بازار نیز به شمار می‌آیند.
معاملات آتی برای کسانی که قصد دارند ریسک خود را کم کنند بسیار مناسب است مثل کشاورزان و تولیدکنندگان مواد غذایی. کشاورز می‌خواهد مطمئن شود در فصل برداشت محصول از نوسان قیمت در امان باشد. به عنوان تولیدکننده یا فروشنده کالا، یک کشاورز زعفران را در نظر بگیرید. فرض کنید او ۶ ماه دیگر محصول خود را برداشت خواهد کرد و همین الان نگران این است که در شش ماه آینده قیمت زعفران کمتر شود. بنابراین او یک قرارداد آتی با قیمت کنونی زعفران می‌بندد تا از کاهش قیمت‌ها در آینده در امان باشد. او با این کار، زعفران خود را پیش فروش می‌کند.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله سرمایه گذاری در بورس را چگونه شروع کنیم؟ را مطالعه کنید!
تاجران و خریداران کالا هم می‌توانند برای پوشش ریسک خرید کالا در آینده، از قراردادهای آتی استفاده کنند. یک کارخانه هم برای برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی نیاز دارد مقدار و قیمت خریدهای آینده خود را از قبل مشخص کند. فرض کنید یک شرکت، ۶ ماه دیگر به زعفران نیاز خواهد داشت اما صاحبان شرکت فکر می‌کنند که ۶ ماه دیگر قیمت زعفران گران‌تر می‌شود پس در این حالت، آنها سعی می‌کنند با قیمت کنونی زعفران یک قرارداد آتی برای شش ماه آینده ببندند.
نوسان گیران نیز می‌توانند از بازار آتی سود کنند مثلا شما اگر پیشبینی می‌کنید قیمت چیزی قرار است در آینده کاهش پیدا کند، می‌توانید آن را اکنون به قیمت روز که بالاتر است بفروشید و در آینده وقتی قیمت کاهش یافت، با قیمت ارزان تری آن را تهیه کنید و تحویل دهید و اینطوری عملا شما یک چیز را ارزان خریدید و گران تر فروختید و از این اختلاف قیمت سود کرده اید.
بله. همان طور که در قسمت قبلی گفتیم یکی از کاربردهای بازار آتی، کسب سود از نوسانات قیمت برای سرمایه گذاران است. در واقع شما می‌توانید بدون این که قصد خرید و فروش فیزیکی کالایی را داشته باشید، با پیشبینی صحیح قیمت از نوسانات آن سود بگیرید. پیشنهاد می‌کنیم قبل از هر کاری، تحلیل تکنیکال و بنیادی را یاد بگیرید تا بتوانید از این بازار سود بگیرید.
از زمان شروع معاملات تا زمان سررسید قرارداد آتی، به عنوان روزهای معاملاتی در نظر گرفته می‌شوند و شما به عنوان یک سرمایه گذار می‌توانید در این فاصله به دفعات، قرارداد آتی را خرید و فروش کنید. برای مثال فرض کنید شما در یک قرارداد زعفران موقعیت فروش باز کرده‌اید، چنانچه قیمت قرارداد کاهش پیدا کند شما با بستن موقعیت خود به سود می‌رسید.
برای فعالیت در بازار آتی باید حتما کد بورسی داشته باشید. علاوه بر این برای این که بتوانید قراردادهای آتی کالا را معامله کنید باید از کارگزاری خود، کد معاملاتی آتی کالا بگیرید.
هر قرارداد آتی کالا مشخصات خاص خود را دارد که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر می‌شوند:
بازار آتی و انجام معاملات در آن مزایایی دارد که در طول مقاله تحت عنوان های مختلف به آن پرداختیم. در این قسمت به شکل خلاصه به ویژگی های قراردادهای آتی اشاره می‌کنیم:
در حال حاضر قرارداد آتی در کالاهای زیر انجام می‌شود:
از میان این قراردادها، قرارداد آتی سکه طلا یکی از انواع قراردادهای آتی هست که به شدت در بورس ایران پرطرفدار است. برای مشاهده لیست دارایی‌های پایه در بازار آتی بورس کالا می‌توانید به آدرس اینترنتی https://www.ime.co.ir/ مراجعه کنید.
در کنار بازار سهام که نقدشوندگی بسیاری دارد، بازار آتی هم یکی از فرصت‌های مناسب سرمایه گذاری در ایران است. البته در ایران به جز بازار بورس، بازارهای ملک، طلا، خودرو و ارز هم وجود دارند. بنابراین اگر شما بتوانید تحلیل درستی از این بازارهای مالی داشته باشید و قیمت آینده آنها را به درستی پیشبینی کنید به سود خوبی از این بازارها می‌رسید اگر هم توانایی چنین کاری را ندارید، می‌توانید از امکانات انجمن خبرگان بورس تهران استفاده کنید.
در این انجمن خدمات متنوعی به افراد ارائه می‌شود که از بین آنها می‌توان به ارائه پیشنهاد سرمایه‌گذاری بر حسب میزان ریسک پذیری افراد، سیگنال نوسانگیری و بنیادی بورس به همراه نقطه دقیق ورود و خروج و موارد دیگر اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سایر خدمات و درصد سود کسب شده این انجمن از بازار بورس به این قسمت (انجمن خبرگان بورس سرمایه گذاری در ایران) مراجعه کنید.
پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با سایر جزئیات مربوط به بازار بورس ایران و نحوه سرمایه گذاری در آن، مقالات زیر را هم مطالعه کنید.
بازار آتی محلی است که در آن قراردادهای آتی انجام می‌شوند. بازار آتی یکی از بخشهای بازار مشتقه بورس کالا در ایران است.
قرارداد آتی معامله ای است که در طی آن خریدار و فروشنده تعهد می‌کنند در زمان مشخصی در آینده، مقدار مشخصی از یک کالا (یا سایر دارایی های پایه) را با مبلغ از قبل توافق شده، بخرند یا بفروشند.
بله. سرمایه گذارانی که می‌توانند به درستی قیمت کالاها را پیشبینی کنند، با باز کردن موقعیت خرید یا فروش در قرارداد آتی، از نوسانات قیمت سود خواهند کرد. آنها نه کالایی را به صورت فیزیکی می خرند و نه کالایی را عرضه می‌کنند. در واقع امکان انجام معاملات روزانه تا پیش از تاریخ سررسید قرارداد آتی وجود دارد و سرمایه گذاران می‌توانند به دفعات یک کالا را خرید و فروش کنند و با توجه به نوسانات قیمت، سود کنند.
لینک کوتاه مقاله: https://amoozesh-boors.com/i/fmw
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
نظرات :
MojganFarhadi
1402-03-20سلام با توجه به این که به صورت روزانه قیمت دارایی پایه قرارداد آتی تغییر میکنه، آیا این روی تغییر میزان وجه تضمین تاثیری میزاره؟
مدیر وبسایت
1402-04-27سلام خدمت شما دوست عزیز بله دوست عزیز، هم وجه تضمین اولیه و هم حداقل وجه تضمین با اطلاعیه بورس کالا و با توجه به تغییر قیمت پایه متغیر است.
NikaAzizi
1402-06-08درود به شما. میشه توضیح بدید که اساس تعیین قیمت معاملات بازار آتی چگونه است؟
مدیر وبسایت
1402-06-30سلام به شما دوست عزیز، ممنونم از شما اساس تعیین قیمت معاملات بازار آتی همانند سایر بازارهای مالی با توجه به میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.