support

رابطه دلار و بورس ایران| بررسی تاثیرات دلار بر شاخص کل بورس

زمان مطالعه 5 دقیقه
آخرین بروزرسانی 09 مهر 1402
بورس تهران   کاوه اوحدی
زمان انتشار 15 مرداد 1402
رابطه دلار و بورس ایران| بررسی تاثیرات دلار بر شاخص کل بورس

رابطه دلار و بورس ایران عمدتا به تاثیرپذیری شرکت‌های دلاری بورس از نرخ دلار مربوط می‌شود به طوری که هر چه میزان قیمت دلار در ایران بیشتر شود، درآمد این شرکت‌ها بیشتر شده و قیمت سهام آنها نیز رشد می‌کند. از آنجایی که بیشتر سهام دلاری موجود در بورس را نمادهای شاخص‌ساز تشکیل می‌دهند، بالا و پایین رفتن قیمت دلار می‌تواند منجر به رشد یا افت شاخص کل بورس شود. با این حال دلار تنها عامل تاثیرگذار بر بورس ایران نیست.

«سرمایه‌گذاری مهمترین مهارتی هست که هر کسی در زندگی باید آن را بیاموزد.»

هومن مقراضی

تاثیر قیمت دلار بر بورس

تاثیرگذاری قیمت دلار بر بورس بیشتر از همه متوجه شرکت‌های دلاری بورس است. به طور کلی:

  • کاهش قیمت دلار منجر به کاهش درآمد فروش شرکت‌های دلاری بورس شده و در نتیجه قیمت سهام آنها نیز کاهش پیدا می‌کند.
  • افزایش قیمت دلار منجر به افزایش درآمد حاصل از فروش در شرکت‌های دلاری (نسبت به هزینه‌های ریالی) بورس شده و در نتیجه قیمت سهام آنها افزایش پیدا می‌کند.

همان طور که می‌دانید شرکت‌های دلاری یا صادرات محور بخش بزرگی از بورس ایران را شامل می‌شوند. این شرکت‌های صادرات محور، عمدتا نمادهای شاخص ساز هستند و سهم زیادی در تغییرات تراز شاخص کل بورس دارند. علاوه بر این به دلیل جو روانی حاکم بر بازار سرمایه، بسیاری از شرکت‌های کوچک در زمان کاهش قیمت دلار و نمادهای شاخص ساز، دچار افت قیمت می‌شوند.

«سرمایه‌گذاران همیشه باید به این نکته توجه کنند که مهمترین معیار، میزان بازدهی نیست بلکه بازدهی در مقابل ریسک متحمل شده، مهم است. در نهایت، هیچ‌چیز برای سرمایه‌گذار نباید مهمتر از توانایی خوابیدن آسوده در شب باشد.»

سث کلارمن

رابطه افزایش قیمت دلار در شرکت‌های صادرات محور بورس

جهت درک دقیق رابطه افزایش قیمت دلار و بورس باید به نکات زیر دقت کنید:

رابطه افزایش قیمت دلار در شرکت‌های صادرات محور بورس

با این حال رشد قیمت دلار و سهام به صورت ۱۰۰٪ به یکدیگر وابسته نیستند. چون افزایش قیمت سهام تنها یکی از عوامل تاثیرگذار بر رشد سهام دلاری و بورس ایران است. بنابراین باید سایر عوامل محیطی، تحلیل فاندامنتال و عوامل مربوط به صنایع بورسی را نیز در نظر بگیرید.

در بخش تحلیل ۳۰۰ سهم بورس تهران، تحلیل جامع تکنیکال و بنیادی سهام به همراه سایر عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام در اختیار علاقه‌مندان قرار داده می‌شود.

سایر عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام به جز دلار

در این بخش به معرفی عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام به جز قیمت دلار، می‌پردازیم:

۱- عوامل درون شرکتی

  • میزان سودآوری
  • میزان دارایی‌ها
  • طرح‌های توسعه‌ای
  • نسبت‌های مالی مانند نسبت قیمت به سود (P/E)

۲- عوامل مرتبط با صنایع بورسی:

  • حجم سرمایه‌گذاری در صنعت
  • رقابتی بودن یا انحصاری بودن آن
  • تاثیر صنایع بر یکدیگر
  • میزان عرضه و تقاضای محصولات صنعت
  • نحوه قیمت‌گذاری محصولات صنعت
  • سرعت تغییر تکنولوژی

۳- عوامل محیطی و مربوط به اقتصاد کلان:

  • وضعیت اقتصادی ایران جهان
  • جنگ و ناآرامی های سیاسی
  • تورم
  • سیاست‌های پولی و ارزی
  • نحوه تنظیم بودجه کشور

همان طور که می‌بینید قیمت دلار تنها یکی از عوامل تاثیرگذار بر بورس است. بنابراین نمی‌توان گفت رابطه ۱۰۰٪ مستقیمی بین دلار و بورس وجود دارد. علاوه بر این، در زمان رشد شاخص کل، هستند سهم‌هایی که درصد بازدهی بسیار بالاتری نسبت به شاخص دارند.

جهت برخورداری به موقع از بازدهی چنین سهم‌هایی به انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری در ایران مراجعه کنید. در این انجمن سبد پیشنهادی سهام پس از بررسی‌های کارشناسان و اساتید بورسی به همراه نقاط دقیق ورود به معامله و خروج از آن در اختیار اعضای انجمن قرار داده می‌شود.

مثالی از تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس؛ افزایش دارایی‌های شرکت

مثالی از تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس؛ افزایش دارایی‌های شرکت

رابطه افزایش قیمت دلار و بورس را می‌توان با یک مثال ساده توضیح داد. شرکت صادرات محوری را در نظر بگیرید که میزان تولید محصولاتش ثابت است. در عین حال نرخ کالاهای جهانی مرتبط با آن شرکت نیز تقریبا ثابت است. اگر قیمت دلار در ایران رشد شارپی پیدا کند، درآمد حاصل از فروش محصولات شرکت بیشتر می‌شود چون هزینه‌های شرکت به ریال و درآمد حاصل از آن به دلار است. به طبع در کوتاه مدت قیمت سهام چنین شرکتی افزایش می‌یابد.

مثالی از تاثیر ثبات قیمت دلار بر بورس؛ افزایش حجم محصولات تولیدی شرکت و افزایش تقاضا

مثالی از تاثیر ثبات قیمت دلار بر بورس؛ افزایش حجم محصولات تولیدی شرکت و افزایش تقاضا

تاثیر ثبات قیمت دلار بر بورس را می‌توان با یک مثال توضیح داد. فرض کنید همان شرکت صادرات محور در شرایطی که نرخ دلار ثابت است، میزان تولید محصولاتش را دو برابر ‌کند. در عین حال میزان تقاضای جهانی برای کالای تولیدی شرکت نیز افزایش پیدا می‌کند.

در چنین حالتی بدون اینکه تغییری در قیمت دلار اتفاق افتاده باشد، سودآوری شرکت و به طبع قیمت سهام آن نیز بیشتر می‌شود. دانش اقتصاد کلان در کنار تحلیل بنیادی به شما کمک می‌کند تا بتوانید به سرعت چنین شرایطی را تشخیص داده و به نفع خود از آن استفاده کنید.

مثالی از کاهش قیمت دلار بر بورس؛ شرکت‌های واردات محور

مثالی از کاهش قیمت دلار بر بورس؛ شرکت‌های واردات محور

رابطه کاهش قیمت دلار و بورس را می‌توان با شرکت‌های واردات محور بررسی کرد. کاهش قیمت دلار می‌تواند تاثیر کوتاه مدتی بر کاهش قیمت سهام شرکت‌های واردات محور داشته باشد. برای مثال شرکت‌هایی مانند خودرو و پتایر، به دلیل واردات مواد اولیه خود و وابستگی به نرخ دلار، با افزایش قیمت ارز دچار افزایش هزینه‌ها شده و در نتیجه سودآوری آنها کاهش پیدا می‌کند.

البته همان طور که قبلا نیز اشاره شد دلار تنها فاکتور تاثیرگذار بر قیمت سهام نیست، قیمت سهام این شرکت‌ها پس از مدتی ممکن است بنا به دلایلی مانند گرفتن مجوز افزایش نرخ محصولات و ... بیشتر شود.

ارزش دلاری بورس تهران

برخی از تحلیل‌گران معتقدند ارزش دلاری بورس باید به عنوان یکی از معیارهای پیش‌بینی آینده بازار (در کنار تحلیل شاخص کل) در نظر گرفته شود. ارزش دلاری بورس تهران بر مبنای نرخ دلار نیمایی محاسبه می‌شود. در این روش ارزش کل بازار را بر قیمت دلار تقسیم کرده تا ارزش دلاری بورس تهران به دست بیاید.

به نقل از سایت اکوایران:‌« ارزش دلاری بورس در فروردین ۱۴۰۲ در مقایسه با مرداد ماه ۱۳۹۹ بیش از ۵۶٪ ریزش داشته است.

  • در روز ۱۹ مرداد ماه سال ۱۳۹۹ ارزش دلاری بورس تهران در تراز ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحدی به بیش از ۳۵۶ میلیارد دلار رسید.
  • با این وجود در فروردین ۱۴۰۲، با این که شاخص کل در تراز ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی قرار گرفت، ارزش دلاری بورس نتوانست از مرز ۱۶۰ میلیارد دلار عبور کند.»

تصویر زیر به خوبی رابطه میان شاخص کل بورس و ارزش دلاری بازار را نشان می‌دهد.

 

ارزش دلاری بورس تهران به طور کلی به عنوان مبنایی برای مقایسه بورس ایران با سایر بازارهای جهانی در نظر گرفته می‌شود.

بررسی رابطه دلار و تورم

از لحاظ علمی، ارتباط مستقیمی بین تورم و دلار وجود ندارد. اما با این وجود اثرات روانی حاصل از افزایش قیمت دلار منجر به انجام اقداماتی از طرف مردم و فعالان اقتصادی می‌شود که می‌تواند منجر به افزایش تورم شود.

به نقل از سایت دنیای اقتصاد، رابطه دلار و تورم کاملا مساوی و ۱۰۰٪ نیست: « وقتی که دلار گران می‌شود، کالاهای وارداتی که به دلار خریداری شده و وارد کشور شده‌اند اغلب بلافاصله همپای دلار گران خواهند شد اما سایر کالا‌ها نه لزوما. البته بعضی کالاهای داخلی نیز همپای دلار بالا می‌روند ولی در نهایت تمام ۴۰۰ قلم کالایی که در محاسبه نرخ تورم لحاظ می‌شوند، همه به یک اندازه و به میزان رشد دلار، رشد نمی‌کنند و همین عامل باعث می‌شود میزان نرخ تورم و میزان رشد دلار با هم مساوی نباشد. بنابراین در زمانی که دلار شدیدا رشد می‌کند، نرخ تورم سالانه از دلار عقب‌تر می‌ماند.»

رابطه دلار و بورس با تحلیل شاخص کل بورس

تحلیل نمودار شاخص بورس در 13 سال گذشته، نشان می‌دهد که دلار به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر رشد و ریزش بازار ظاهر شده است اما با این وجود در آن سالها نیز دلار تنها عامل ریزش یا افت بورس نبوده است.

رابطه دلار و بورس با تحلیل شاخص کل بورس

برای مثال علت ریزش بورس در سال ۱۳۹۹ را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

  • رشد شارپی قیمت سهام در نیمه اول سال ۱۳۹۹ که منجر به اصلاح شارپی قیمت شد.
  • بازدهی بالای سهام در نیمه‌ی ابتدایی سال باعث شد بسیاری از سرمایه‌گذاران با هدف حفظ سود، سرمایه خود را از بازار بیرون بکشند.
  • آزادسازی سهام عدالت
  • پیش‌بینی تکنیکالیست‌کارها از شروع روند نزولی در بازار

لیست سهام دلاری و غیردلاری

جهت آشنایی با بورس ایران در این قسمت لیست سهام دلاری و غیردلاری را در صنایع بورسی مختلف و مهمترین نمادهای آنها در اختیار شما قرار می‌دهیم.

لیست سهام دلاری

شرکت و نماد

صنعت

فولاد مبارکه اصفهان (فولاد)

 

فلزات اساسی

فولاد هرمزگان جنوب (هرمز)

فولاد خوزستان (فخوز)

فولاد کاوه جنوب کیش (کاوه)

پتروشیمی مارون (مارون)

 

محصولات شیمیایی

پتروشیمی پردیس (شپدیس)

پتروشیمی شازند (شاراک)

پتروشیمی جم (جم)

معدنی و صنعتی گل گهر (کگل)

استخراج کانه‌های فلزی

سنگ آهک گهر زمین (کگهر)

پالایش نفت بندرعباس (شبندر)

فرآورده‌های نفتی

پالایش نفت تهران (شتران)

 

لیست سهام غیردلاری بورس را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید.

لیست سهام غیردلاری (سهام ریالی)

شرکت و نماد

صنعت

بیمه البرز (البرز)

بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی

بیمه پاسارگاد (بپاس)

بانک پاسارگاد (وپاسار)

بانکها و موسسات اعتباری

بانک تجارت (وتجارت)

آسان پرداخت پرشین (آپ)

رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن

پرداخت الکترونیک سامان کیش (سپ)

شرکت ارتباطات سیار ایران (همراه)

مخابرات

صنعتی زر ماکارون (غزر)

محصولات غذایی به جز قند

داده گستر عصر نوین (های وب)

اطلاعات و ارتباطات

سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا)

شرکتهای چند رشته ای صنعتی

فروشگاه های زنجیره ای افق کوروش (افق)

خرده فروشی به استثنای وسایل نقلیه موتوری

 

رابطه دلار و بورس ایران هر چند مستقیم است اما کاملا برابر نیست. به طور کلی افزایش قیمت دلار منجر به رشد بورس و کاهش قیمت دلار منجر به افت بازار می‌شود. با این وجود به دلیل تاثیرگذاری سایر مواردی همچون افزایش میزان فروش و درآمد شرکتها، افزایش تقاضا، بالا رفتن قیمت کالاهای جهانی و ... نمی‌توان تنها قیمت دلار را به عنوان معیاری برای خرید سهام در نظر گرفت.

  • در انجمن انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری در ایران سیگنال خرید دلار، سهام (نوسان‌گیری و بنیادی)، ملک، خودرو و طلا در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. در ویدئوهای هفتگی این انجمن تمام بازارهای مالی از جمله بازار ارز و بورس و رابطه آنها با یکدیگر نیز بررسی می‌شوند.

جهت آشنایی با سایر موارد تاثیرگذار بر بورس ایران، مطالعه مقالات زیر نیز پیشنهاد می‌شود.

سوالات متداول

۱- تاثیر قیمت دلار در بورس تهران چیست؟

ارتباط دلار و بورس تهران، مستقیم است یعنی افزایش قیمت دلار منجر به رشد بورس و کاهش قیمت دلار منجر به کاهش رشد بورس می‌شود. اما دلار تنها عامل تاثیرگذار بر رشد و افت بورس نیست بنابراین، رابطه مستقیم دلار و بورس به صورت ۱۰۰٪ وجود ندارد.

۲- پایین آمدن دلار چه تاثیری در بورس دارد؟

به طور کلی با پایین آمدن دلار، شرکت‌های صادرات محور بورس که عمدتا جز نمادهای شاخص‌ساز به حساب می‌آیند دچار کاهش درآمد فروش شده و به طبع قیمت سهام آنها کاهش می‌یابد. با این وجود صرفِ کاهش قیمت دلار به معنای کاهش قیمت سهم نیست چون عوامل دیگری مانند افزایش تقاضا، افزایش تولید و ... بر میزان سودآوری شرکت و رشد قیمت سهام آن تاثیرگذار است.

۳- به جز دلار چه عوامل دیگری بر قیمت سهام تاثیر می‌گذارند؟

از عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام به جز دلار می‌توان به عوامل کلان اقتصادی و سیاسی، عوامل مربوط به صنایع بورسی و عوامل درون شرکتی مانند میزان سودآوری شرکت‌ها اشاره کرد.

: ارسال نظر
نظرات :
  • comment 3844
    SajedehKaifi
    1402-06-02

    سلام. چگونه می توانیم از تاثیر قیمت دلار بر بورس ایران مطمئن شویم؟

    • سلام به شما دوست عزیز، ممنونم از شما نیازی به مطمئن شدن نیست بلکه این رابطه همچنان برقرار و پایدار می‌باشد. شما باید مهارت تحلیل پارامترهای اقتصاد کلان را داشته باشید تا بتوانید آینده بازارها را پیش‌بینی کنید لذا در این خصوص به شما پیشنهاد می‌کنم تا با عضویت در دوره اقتصاد کلان، خیلی ساده و روان با دانش اقتصادی آشنا شوید. https://amoozesh-boors.com/fa/fundamental-macro

  • comment 3858
    AghilRezaee
    1402-06-03

    مقاله خوبی بود خسته نباشید فقط چطوری می تونیم از تاثیر قیمت دلار بر بورس ایران مطمئن شویم؟

    • سلام به شما دوست عزیز، ممنونم از شما نیازی به مطمئن شدن نیست بلکه این رابطه همچنان برقرار و پایدار می‌باشد. شما باید مهارت تحلیل پارامترهای اقتصاد کلان را داشته باشید تا بتوانید آینده بازارها را پیش‌بینی کنید لذا در این خصوص به شما پیشنهاد می‌کنم تا با عضویت در دوره اقتصاد کلان، خیلی ساده و روان با دانش اقتصادی آشنا شوید. https://amoozesh-boors.com/fa/fundamental-macro

آموزش بورس

ورود

آموزش بورس

ثبت نام

از قبل حساب کاربری دارید؟ ورود