مقایسه بازارهای مالی ایران و جهان، به شما دیدی همه‌جانبه می‌بخشد تا از این طریق بتوانید بهترین بازار مالی را جهت سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. جهت درک بهتر موضوع، ابتدا انواع بازارهای مالی در جهان و ایران را معرفی کرده و روش سرمایه‌گذاری در آنها را توضیح می‌دهیم. در مرحله بعدی، بازارهای مالی ایران را با انواع بازارهای مالی جهانی مقایسه کرده تا شما بتوانید بهترین بازار برای ترید و سرمایه‌گذاری را انتخاب کنید.
در مقایسه بازارهای مالی ایران با بازارهای مالی خارجی، تفاوت پارامترهایی همچون بزرگی یا ارزش بازار، میزان نقدشوندگی، ساعات کاری، حجم معاملات روزانه و ماهانه و موارد بسیار دیگر را بررسی خواهیم کرد.
بازار مالی، بازاری است که در آن انواع اوراق بهادار یا مشتقه مبادله می‌شوند. برای مثال، بورس یکی از انواع بازارهای مالی است که در آن عمدتا اوراق بهاداری با نام سهام معامله می‌شود. بنابراین سهام یک دارایی مالی یا ابزار مالی است و بازاری که در آن دارایی‌های مالی معامله می‌شوند، یک بازار مالی است.
برای اینکه بتوانیم به مقایسه بازارهای مالی بپردازیم بایستی ابتدا با انواع بازارهای مالی در جهان آشنا شویم.
بورس یا بازار سهام (Stock Market)، یکی از گسترده‌ترین بازارهای مالی جهانی است که در آن سهام شرکت‌ها خرید و فروش می‌شود. در این بازار، معاملات به صورت متمرکز انجام شده و توسط یک نهاد ناظر کنترل می‌شود.
البته معاملات سهام در بازارهای خارج از بورس (OTC) نیز انجام می‌شود. بازار خارج از بورس یا فرابورس، بازاری است که توسط یک نهاد خاص کنترل نمی‌شود وغیر متمرکز است. وجود این بازارها باعث شده تا سرمایه‌گذاری در بورس آمریکا و یا سهام سایر کشورهای خارجی برای ایرانیان نیز ممکن شود.
اوراق قرضه (Bond Markets) یا بازار بدهی، یکی از انواع بازارهای مالی در جهان است که در آن اوراق قرضه خرید و فروش می‌شود. دولت‌ها و شرکت‌ها که منتشرکننده اوراق قرضه هستند با فروش آنها، سرمایه مورد نیاز برای انجام پروژه‌های مورد نیاز خود را از مردم قرض گرفته و پس از مدت مشخصی، آن را پس می‌دهند. البته معمولا طی این دوره، به دارندگان اوراق قرضه، سود دوره‌ای پرداخت می‌شود.
فارکس (Forex)، بزرگترین بازار مالی جهان و در عین حال نقدشونده‌ترین بازار دنیا است. به گزارش سایت بانک تسویه بین‌المللی، در این بازار که جفت ارزهای خارجی در آن خرید و فروش می‌شوند، حجم معاملات روزانه بیش از 7.5 تریلیون دلار است. منظور از نقدشوندگی، سرعت بالای فروش دارایی و تبدیل آن به پول نقد است.
بازار کالا (Commodities market) یکی دیگر از انواع بازارهای مالی جهانی و محلی برای خرید و فروش کالاهای فیزیکی است. این کالاها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
در انواع بازارهای کامودیتی جهانی، کالاهای فیزیکی با پول نقد مبادله می‌شوند اما از طریق بازارهای مشتقه می‌توان به خرید و فروش این دارایی‌ها، بدون نیاز به تحویل فیزیکی پرداخت. برای مثال از طریق بازار فارکس میتوانید، اونس جهانی طلا را خرید و فروش کرده و صرفا از نوسانات قیمت آن به کسب بازدهی بپردازید.
بازار مشتقه (Derivatives Market) در واقع ترکیبی از انواع قراردادهای مشتقه در بازارهای مالی جهانی است که بر پایه دارایی‌های مالی همچون سهام، ارزها، کالاها و ... به وجود آمده‌اند. منظور از مشتقه، قراردادی است که ارزش آن وابسته به دارایی پایه مورد اشاره در قرارداد است. برای مثال قرارداد مشتقه نفت، با توجه به قیمت دارایی پایه یعنی نفت، منعقد می‌شود.
انواع قراردادهای مشتقه:
بازار کریپتوکارنسی‌ها (Cryptocurrency Market) یکی از انواع نوظهور بازارهای مالی در جهان است که در آن ارزهای دیجیتالی همچون بیت کوین و اتریوم خرید و فروش می‌شوند. این ارزها مبتنی بر فناوری بلاک چین بوده و رمزنگاری شده هستند و افراد می‌توانند آنها را در ازای سایر ارزهای دیجیتال یا ارزهای فیات مانند دلار و یورو خرید و فروش کنند. از آنجایی که نظارت خاصی بر این بازار وجود ندارد و نوسانات قیمت در آن نیز بسیار زیاد است، سرمایه‌گذاری در آن ریسک بسیار بالایی دارد.
در جدول زیر، مقایسه فارکس با ارزهای دیجیتال با هدف انتخاب بازار مالی مناسب، انجام شده است.
|
فارکس |
ارزهای دیجیتال |
|
نقدشوندگی زیاد |
نقدشوندگی کم |
|
ریسک کم |
ریسک زیاد |
|
احتمال دستکاری در بازار؛ بسیار کم |
احتمال دستکاری در بازار؛ بسیار زیاد |
|
پذیرش بازار در تمام جهان |
پذیرش بازار در تعداد کمی از کشورها |
|
نوسانات کم |
نوسانات زیاد |
|
قدمت بیشتر |
قدمت کمتر |
|
مبنای ارزش ارزها؛ عملکرد اقتصادی کشورها |
مبنای ارزش ارزها؛ کاربرد شبکه بلاک‌چین |
مبحث مقایسه بازارهای مالی ایران با بازارهای مالی خارجی را می‌توانیم با مقایسه بورس ایران و بازار ارزهای دیجیتال ادامه دهیم. با استفاده از جدول زیر میتوانید از بین بورس ایران یا ارز دیجیتال؟ بازار مناسب‌تر را انتخاب کنید.
|
بورس ایران |
ارزهای دیجیتال |
|
دوطرفه نیست |
دوطرفه است |
|
ریسک کم |
ریسک زیاد |
|
حق مالکیت |
عدم حق مالکیت |
|
سود نقدی و سود سرمایه‌ای |
فقط سود سرمایه‌ای |
|
نوسانات کنترل شده؛ دامنه نوسان |
نوسانات زیاد |
|
لوریج ندارد |
لوریج دارد |
|
قانونی است |
فقط در تعداد اندکی از شرکت‌ها قانونی است |
در ادامه، مبحث مقایسه بازارهای مالی را با مقایسه بورس ایران و سایر بورسهای جهانی و بازار فارکس ادامه می‌دهیم اما قبل از آن این نکته مهم را در نظر داشته باشید:
جهت مقایسه بازارهای مالی ایران و بازارهای مالی خارجی (بورس ایران و بورسهای کشورهای خارجی) می‌توان از پارامترهای زیر استفاده کرد:
همان طور که در شکل بالا مشاهده می‌کنید؛
گروه بورس ژاپن که از ترکیب بورس توکیو و بورس اوساکا به وجود آمده، بیشترین تعداد شرکت‌ها را به خود اختصاص داده است.
در آمار بورس تهران، شرکتهای عضو بازار فرابورس محاسبه نشده‌اند.
البته در بازار سرمایه ایران که متشکل از بازار بورس و فرابورس است، سهم‌های ارزشمندی در هر دو قسمت وجود دارد. جهت انتخاب بهترین سهام موجود در بازارهای بورس و فرابورس ایران با استفاده از تحلیل‌های حرفه‌ای و به روز، به این قسمت مراجعه کنید.
لازم به ذکر است بورس تهران هیچ عضو خارجی ندارد و این در حالیست که بورس وین با ۷۴۱ شرکت عضو خارجی از این منظر رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.
مقایسه بورس تهران و بورسهای جهانی از نظر ارزش بازار، معیار مناسبی برای سنجش میزان بزرگی و عمق این بازارها است. بر اساس آمار منتشر شده در ماه مارس ۲۰۲۳، ارزش بازار بزرگترین بورسهای جهان به قرار زیر است:
بورس نیویورک بزرگترین بورس جهان است که بیشترین ارزش بازار را در بین سایر بورسهای جهان به خود اختصاص داده است. همان طور که مشاهده می‌کنید فاصله ارزش بازار بورس تهران و بورس نیویورک بسیار زیاد است.
مقصود از میانگین سرعت گردش سهام، حجم در گردش ارزش هر بورس است. به طور مثال طبق آخرین آمار بانک جهانی، نرخ یا سرعت گردش سهام در کل بازارهای بورس آمریکا در سال ۲۰۱۸ معادل ۱۰۸.۵ درصد بوده است. این بدین معنی است که هر سهم به طور متوسط ۱ مرتبه خرید و فروش شده است.
به عنوان یک مثال دیگر به نرخ گردش سهام در کشور ایتالیا دقت کنید؛ نرخ ۳۵۰ درصدی سرعت گردش در سهام در سال ۲۰۱۴ در این کشور نشان می‌دهد که هر سهم به طور متوسط ۳.۵ بار خرید و فروش شده است.
طبق آخرین آمار بانک جهانی در سال ۲۰۲۰ میلادی، نرخ گردش سهام در بازار ایران حدود ۳۸ درصد بوده است. این بدین معناست که در این مدت تنها حدود یک سوم از سهام بازار مورد معامله قرار گرفته است. با این وجود این نرخ از گذشته تاکنون در حال افزایش بوده است.
حجم معاملات ماهانه از دیگر فاکتورهایی است که می‌توان برای مقایسه میزان نقدشوندگی سهام در بورسهای مختلف دنیا در نظر گرفت. به طوری که هر چه حجم معاملات بیشتر باشد، نقدشوندگی یا سرعت فروش و تبدیل سهام به پول نقد بیشتر است.
ارزش معاملات ماهانه بورس ایران در آمارهای رسمی ثبت نشده است اما با این وجود در زمان نوشتن مقاله ارزش روزانه معاملات بورس بین ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ میلیارد تومان متغیر است.
معادل دلاری ارزش معاملات ماهانه بورس تهران نسبت به بورس سایر کشورها رقم ناچیزی است.
برای مقایسه فارکس و بورس باید ابتدا با ساختار هر کدام آشنا شویم تا در نهایت بتوانیم با درک درستی از هر بازار، به مقایسه آنها با یکدیگر بپردازیم.
بورس، بازاری است که در آن معامله‌گران با خرید سهام یک شرکت (یا مجموعه‌ای از شرکت‌ها و کارخانجات) و افزایش قیمت آن در آینده به سود دست پیدا می‌کنند.(در واقع به نحوی در سود و زیان شرکت، سهیم میگردند) از جمله این بازارها می‌توان به بازار بورس اوراق بهادار تهران اشاره کرد. در بورس ایران، به جز افزایش قیمت سهام امکان کسب سود افراد از طریق DPS یا سود نقدی شرکت‌ها نیز وجود دارد.
اما در رابطه با بازار فارکس همانطور که از نامش پیداست (Foreign Exchange) در واقع یک بازار تبادلات ارزی بوده و لذا معاملات بر پایه ارز کشورهای مختلف در مقابل یکدیگر انجام می‌شود.
اولین تفاوت فارکس و بورس مربوط به حجم معاملات در این دو بازار است. فارکس بزرگترین بازار مالی در جهان است و حجم بالایی از معاملات به صورت روزانه در آن انجام می‌شود.
|
میانگین حجم معاملات روزانه |
|
|
فارکس |
۷.۵ تریلیون دلار |
|
بورس نیویورک |
۵۰ میلیارد دلار |
دومین تفاوت فارکس با بورس به ساعت معاملات برمی‌گردد. شبانه روزی بودن فارکس باعث شده تا افراد بتوانند به شکل پاره وقت در آن فعالیت کنند. بازارهای بورس کشورهای مختلف هر کدام ساعت کار مخصوص به خود را دارند. ما در جدول زیر به عنوان نمونه ساعت کاری بورس تهران را با ساعت کاری فارکس مقایسه کرده‌ایم.
|
ساعت معاملات |
|
|
فارکس |
۲۴ ساعته – ۵ روز در هفته |
|
بورس تهران |
از ۹ تا ۱۲:۳۰- ۵ روز در هفته |
مالکیت، تفاوت دیگری است که در مقایسه بازار فارکس و بازار سهام وجود دارد.
|
مالکیت |
|
|
بورس |
۱- فرد با خرید سهام مالکیت قانونی آن را به دست می‌آورد. ۲- اگر فردی سهام زیادی از یک شرکت خریده باشد، می‌تواند به عنوان سهامدار عمده در برخی تصمیم‌گیری‌های شرکت، ایفای نقش کند. |
|
فارکس |
۱- ارزهای خارجی به صورت فیزیکی جا به جا یا معامله نمی‌شوند. ۲- در فارکس قراردادهای مابه التفاوت یاCFD بر پایه ارزهای خارجی انجام می‌شود. ۳- در فارکس، معامله‌گر مالکیتی در ارز پایه قرارداد ندارد. البته می‌توان گفت که نوع مالکیت در فارکس، جنبه مجازی دارد. |
تا بدینجا به مقایسه بازارهای مالی ایران و جهان پرداختیم اما در این قسمت، بازدهی انواع بازارهای داخلی را جهت انتخاب بهترین سرمایه‌گذاری در ایران به شما ارائه میکنیم.
از آنجایی که سال ۱۴۰۱ به اتمام رسید، بازدهی ۶ ساله انواع بازارهای ایران را با یکدیگر مقایسه خواهیم کرد.
|
بازدهی ۶ ساله (۱۳۹۵-۱۴۰۱) |
|
|
بازار |
بازدهی |
|
سهام |
25.4 |
|
طلا |
24.8 |
|
ارز |
13.8 |
|
خودرو |
15.9 |
|
مسکن |
12.4 |
|
سپرده بانکی |
2.8 |
در این قسمت نیز بازدهی ۱۱ ساله بازارهای داخلی را با یکدیگر مقایسه میکنیم.
|
بازدهی ۱۱ ساله (۱۳۹۰-۱۴۰۱) |
|
|
بازار |
بازدهی |
|
سهام |
76 |
|
طلا |
46 |
|
ارز |
27 |
|
خودرو |
42 |
|
مسکن |
26 |
|
سپرده بانکی |
7 |
بازدهی بازارها در ۲۱ سال گذشته در جدول زیر نشان داده شده است.
|
بازدهی ۱۱ ساله (۱۳۸۰-۱۴۰۱) |
|
|
بازار |
بازدهی |
|
سهام |
522 |
|
طلا |
450 |
|
ارز |
64 |
|
خودرو |
52 |
|
مسکن |
169 |
|
سپرده بانکی |
26 |
در ۳۱ سال گذشته، بازدهی بازارهای مالی ایران مطابق داده‌های جدول زیر بوده است.
|
بازدهی ۱۱ ساله (۱۳۷۰-۱۴۰۱) |
|
|
بازار |
بازدهی |
|
سهام |
4153 |
|
طلا |
2196 |
|
ارز |
355 |
|
خودرو |
165 |
|
مسکن |
1138 |
|
سپرده بانکی |
85 |
البته لزوما مقایسه بازدهی بازارها و انتخاب بازار هدف از این طریق، منجر به کسب بازدهی نخواهد شد. چه بسیار افرادی بوده‌اند که بدون برخورداری از دانش به بورس وارد شده و سرمایه خود را از دست داده‌اند. انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری در ایران با هدف کسب سود بالا از انواع بازارهای داخلی به وجود آمده و سیگنال خرید سهام، مسکن، خودرو، طلا و سکه، دلار و سایر ارزهای خارجی در بازارهای داخلی را به همراه بهترین زمان جهت خروج از سرمایه‌گذاری در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
در این مقاله بر اساس آخرین آمار و اطلاعات منتشر شده در دنیا به مقایسه بازار مالی ایران با بازارهای مالی خارج از کشور پرداختیم و در نهایت دو بازار سهام و فارکس را با یکدیگر مقایسه کردیم. انتخاب بازار مناسب برای سرمایه‌گذاری به فاکتورهایی مانند میزان بازدهی، سهولت دسترسی، نحوه یادگیری دانش مورد نیاز برای معامله کردن و ... بستگی دارد.
مجموعه آموزش بورس در بخش جداگانه‌ای با عنوان نقشه راه موفقیت در بازارهای مالی به شما کمک خواهد کرد تا بازار مناسب خود را انتخاب کرده و نحوه معامله کردن در آن به منظور کسب بیشترین بازدهی را یاد بگیرید. میتوانید با مراجعه به این قسمت، جزئیات بیشتری در این خصوص به دست بیاورید.
استفاده از مقالات زیر برای آشنایی هر چه بیشتر با بازارهای مالی پیشنهاد می‌شود.
بورس ایران و فارکس تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند که از جمله آنها می‌توان به ساعت کاری، مالکیت و حجم معاملات اشاره کرد.
بازارهای بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال از جمله انواع بازارهای مالی برای ترید هستند.
لینک کوتاه: https://amoozesh-boors.com/i/cfm
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
نظرات :
Elnaz
1400-09-10سلام عالی بود ممنون فقط اشاره به دو طرفه بودن بازار فارکس نشده بود
Hossein
1400-09-10با سلام و احترام موردی که فرمودید صحیح است البته زمانی که مبنا را مقایسه میان بازار فارکس و بازار سهام ایران (که بازاری تک سویه است) بدانیم. در این جا چون به صورت کلی از بازار سهام سخن گفته شده لذا دو سویه بودن فارکس به عنوان یک تفاوت میان دو بازار در نظر گرفته نشده است.
شادی
1401-10-18با سلام برای سرمایه گذاری بلند مدت بازار های مالی ایران بهتره یا خارجی؟
مدیر وبسایت
1402-01-08عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، سرمایه گذاری در هر بازاری ریسک های مخصوص به خودش رو داره و نیازمند دانش کافی هستش و ممکنه مدت زمان سرمایه گذاری بسته به نوع بازار و زمان ورود به اون متفاوت باشه و نمیشه مورد خاصی را بیان کرد.
amin0
1401-12-09سلام وقتتون بخیر برای ما که داخل ایران زندگی میکنیم بهتره بریم سراغ فارکس یا بورس؟
مدیر وبسایت
1402-01-27عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، ورود به هر کدام از این بازارها میزان بازدهی و ریسک های مخصوص به خودش را دارد که در مرحله اول باید دانش کافی برای ورود به هر کدام را داشته باشید و پس از آن با توجه به ریسک پذیری خود میتوانید بازار مورد نظر را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید.
پورمند
1402-01-24سلام با توجه به تحریم های ایران سرمایه گذاری در بورس مطمعن تر هست یا فارکس؟
مدیر وبسایت
1402-02-13عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، باید در نظر داشته باشید که سرمایه گذاری در هر بازاری میزان ریسک و سود به خصوص خودش رو داره و لازمه موفقیت در اون بازار کسب دانش و تجربه کافی هستش و برای سرمایه گذاری هردو این بازارها میتونند مناسب و مطمئن باشند.
reyhane45
1402-02-05سلام و خسته نباشید مقاله عالی بود ولی به نظر بنده برای مقایسه بهتر باید مقایسه بازدهی بازارها در ۳۰ سال گذشته رو بررسی کنید!
مدیر وبسایت
1402-02-25عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، ممنون از اینکه نظر خود را درخصوص این مقاله با ما در میان گذاشتید. قطعا در بروزرسانی بعدی این مقاله، نقطه نظرات شما درنظر گرفته خواهد شد.
ElnazMofidy
1402-08-13سلام با توجه به خبرهای جدید آیا میتونیم تو بازار طلا ایران همانند بازار های جهانی بر روی فروش طلا معامله کنیم؟
مدیر وبسایت
1402-10-08سلام به شما دوست عزیز، ممنونم از شما بله این امکان از سال ۸۷ در بورس کالای ایران و در بازار مشتقه برای معامله‌گران فراهم بوده است. اکنون نیز شما میتوانید با اخذ کد بازار مشتقه بورس کالا و با معامله اوراق آتی طلا بصورت اهرم‌دار هم از رشد و هم از ریزش قیمت‌ها کسب سود کنید. در صورتی که مهارت‌های لازم را برای فعالیت در این بازار پرریسک ندارید به شما توصیه می‌کنم با عضویت در سرویس انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری ایران در کنار هم‌وطنان عزیزمان از سیگنال بازارهای آتی که توسط کارشناسان خبره انجمن خبرگان صادر می‌شود استفاده کنید. https://amoozesh-boors.com/fa/tehran-expert
SinaMohseny
1402-09-13سلام وقتی سرمایه زیادی داریم بازار بورس بهتر است یا فارکس و ارز دیجیتال؟
مدیر وبسایت
1403-02-03درود به شما دوست عزیز انتخاب بهترین روش سرمایه‌گذاری با توجه به ویژگی‌های سرمایه‌گذار متفاوت می‌باشد. برای مثال برای افراد ریسک‌پذیر یک بازار پیشنهاد می‌شود و برای افراد ریسک گریز یک بازار دیگر همچنین با توجه به مهارت فرد نیز می‌توان روش سرمایه‌گذاری مناسب را انتخاب کرد.