کامودیتی (commodity) یا کالای اولیه، ماده خامی است که برای تولید محصولات ساخته شده توسط بشر استفاده میشود. به عبارت دیگر، کامودیتی برای تولید یک محصول نهایی استفاده میشود. برای مثال، میتوان به یک کامودیتی همچون طلا اشاره کرد که برای ساخت قطعات کامپیوتری و جواهرات از آن استفاده میشود.
یکی از مهمترین مشخصههای کامودیتیها یا کالاها، ویژگیهای تقریبا یکسان آنهاست به طوری که اگر یک کالا دارای نمونههای تقریبا مشابهی باشد و به جز قیمت نتوان تفاوت دیگری بین آنها قائل شد، در دسته کامودیتیها قرار می گیرد. برای مثال، انواع مختلف نفت در جهان صرف نظر از اینکه در کدام کشور تولید شده باشد، تقریبا مشابه هستند.
در ادامه به معرفی انواع کامودیتیها و نحوه سرمایه گذاری در این بازار خواهیم پرداخت.
کامودیتی، ماده خام یا فرآوری نشدهای است که برای ساختن یک محصول (Product) از آن استفاده میشود. به صبحانه خود در یک روز عادی فکر کنید؛ نان و کره.
کامودیتیها، منابع طبیعی هستند که انسان با به کارگیری آنها، سعی در برطرف کردن نیازهای نامحدود خود دارد. این منابع حیاتی، در بازارهای جهانی معامله میشوند و سرمایه گذاران میتوانند با یادگیری دانش تحلیلی، قیمت آنها را پیش بینی کرده و در جهت روندِ پیش بینی شده به خرید یا فروش آنها در بازارهای دوطرفه بپردازند.
بازار کامودیتی (Commodity Market) یا بازار کالا، بازاری است که در آن کالاهای اولیه مورد نیاز برای تولید محصولات مورد نیاز انسانها خرید و فروش میشوند.
بله. در اغلب موارد امکان انجام معاملات دوطرفه در بازار کامودیتیها وجود دارد. حتما با معاملات خرید سهام با قیمت پایین و فروش آن با قیمت بالا در بورس یک طرفهی ایران آشنایی دارید. در بازار دوطرفه، سرمایه گذار میتواند از روند نزولی یا کاهشی قیمت نیز سود ببرد.
به عنوان مثال، اگر تحلیل شما از قیمت نفت در روزها و ماههای آینده، نشان دهنده کاهش قیمت این کامودیتی باشد، میتوانید زمانی که قیمت نفت در نقطه اوج خود بوده و اولین نشانههای کاهش قیمت را نشان میدهد از معامله فروش (Short) استفاده کرده و زمانی که قیمت به اندازه دلخواه شما کاهش یافت، معامله خود را بسته و از تفاوت فروش در قیمت بالا و بستن معامله (خرید اتوماتیک توسط بروکر) در قیمت پایین سود کنید.
انواع کامودیتیها را میتوان به دو دسته سخت و نرم تقسیم کرد. این دو دسته نیز دسته بندی خاص خود را دارند.
انواع کامودیتیها |
|
کامودیتیهای سخت |
کامودیتیهای نرم |
۱- فلزات (طلا، نقره، مس و ...) |
۱- محصولات کشاورزی (ذرت، سویا، گندم و ...) |
۲- انرژی (نفت خام، گاز طبیعی و ...) |
۲- دام و گوشت (گوشت گاو، گوسفند و ...) |
کامودیتیهای سخت (Hard commodities) موادی هستند که در فرآیند استخراج از زمین به دست آمده و به عنوان مواد خام مورد نیاز در صنایع مختلف از آنها استفاده میشود.
۱- فلزات؛ این دسته از کامودیتیها را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
طلا، یکی از بهترین کامودیتیها برای سرمایه گذاری (مخصوصا در شرایطی که شرایط انواع ارزهای خارجی دچار ناپایداری شده) است. به طور کلی در شرایط بحرانی، طلا همچون پناهگاه امن سرمایهگذاران محسوب شده و افراد زیادی به خرید آن تمایل پیدا میکنند.
۲- منابع انرژی؛ این دسته از کامودیتیها، از زمین پمپاژ میشوند و تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد جهانی دارند.
نفت، ماده اولیه در بسیاری از صنایع است و برای ساخت محصولاتی همچون پلاستیک، لاستیک، رنگ، الیاف مصنوعی و ... از آن استفاده میشود. گاز طبیعی نیز منبع اصلی مورد استفاده برای گرم کردن خانهها و ساختمانهای تجاری، سوخت وسایل نقلیه، ساخت پلاستیک و دیگر مواد است.
کامودیتیهای نرم (Soft commodities)، موادی هستند که برای مصرف انسان یا حیوان پرورش داده میشوند. این کالاها برخلاف کامودیتیهای سخت از زمین استخراج نمیشوند. در واقع این مواد همچون گندم در زمین کشت میشوند یا همچون گوشت گاو توسط انسان پرورش داده میشوند.
۱- محصولات کشاورزی؛ تولیدات کشاورزی اساس یک اقتصاد قوی هستند. در عین حال، برخی کشورها پا را فراتر گذاشته و از صادرات این کالاها به عنوان منبع اصلی درآمد استفاده میکنند. به عنوان مثال، صادرات آووکادو در کلمبیا یا دانههای کاکائو در غنا بخشی از منابع اصلی درآمد این کشورها به حساب میآید.
۲- دام و گوشت
حیوانی که برای مصرف غذا پرورش مییابند و محصولاتی مانند چرم و ژلاتین در این دسته قرار میگیرند. البته بد نیست به این نکته اشاره کنیم که این دسته از کامودیتیها طرفداران کمتری در بین سرمایهگذاران و معاملهگران بازار کامودیتیها دارند.
جهت سرمایه گذاری در بازار کامودیتیها بایستی در ابتدا با عواملی که بر قیمت کامودیتیها تاثیر میگذارند، آشنا شوید.
۱- عرضه و تقاضا
مهمترین فاکتور تعیین کننده قیمت در بازار کامودیتیها عرضه و تقاضا است.
اما سرمایه گذاران چطور از وضعیت عرضه و تقاضا در کامودیتیها مطلع میشوند؟
وضعیت عرضه و تقاضای کامودیتیها از طریق شرکتهای تحقیقاتی خصوصی یا ادارات دولتی قابل پیگیری است. به عنوان مثال، وزارت کشاورزی ایالات متحده، گزارش برآورد عرضه و تقاضای جهانی کشاورزی (WASDE) را هر ماه تهیه میکند. این گزارش، سطح عرضه و تقاضا برای کالاهای کشاورزی را نشان میدهد.
۲- دلار آمریکا
دلار آمریکا ارز اصلی مورد استفاده برای اکثر معاملات اقتصادی در جهان است. به همین دلیل ثبات یا عدم ثبات آن باعث ثبات یا بی ثباتی قیمت کامودیتیها میشود.
۳- متغیرهای اقتصاد کلان
متغیرهای اقتصاد کلان همچون تورم و تولید ناخالص داخلی نیز میتواند در قیمت کامودیتیها دخیل باشند.
به طور کلی، افزایش نرخ تورم منجر به افزایش قیمت کامودیتیها و کاهش آن منجر به کم شدن قیمت در این بازار میشود. طلا یکی از کامودیتیها است که بیشترین تاثیر را از تورم گرفته و با افزایش تورم، قیمت آن افزایش پیدا میکند.
GDP بالا نشان از اقتصاد در حال رشد یا گردش دارد. در این شرایط مصرف کنندگان، پول بیشتری در اختیار داشته و تقاضا برای کامودیتیها (و محصولاتی که بر پایه آنها ساخته میشود) بیشتر است. GDP پایین نشان از تولید کمتر در اقتصاد است و بدین معنی است که تولیدکنندگان و مصرف کنندگان پول کمتری برای تولید و خرید محصولات در اختیار دارند، در نتیجه با کاهش تقاضا برای کامودیتیها، قیمت آنها کاهش مییابد.
همان طور که مشاهده میکنید، متغیرهای اقتصاد کلان تاثیر مستقیمی بر میزان عرضه و تقاضای کامودیتیها دارند. بنابراین یک سرمایه گذار موفق کسی است که بتواند تحلیل کامودیتیها را بر این اساس انجام دهد.
جهت دستیابی به این دانش مهم مجموعه آموزش بورس، دوره جامع رشد اقتصادی با متد SMI را با سه هدف افزایش درآمد از مشاغل، یادگیری دانش اقتصاد کلان و کسب سود از بازار طلا و سکه طراحی کرده است. از آنجایی که طلا، مهمترین کامودیتی و اقتصاد کلان یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل کامودیتیها است، پیشنهاد میکنیم حتما از این دوره کاربردی استفاده کنید.
۴- هزینه تولید
هزینه تولید ،یکی دیگر از فاکتورهایی است که از طریق تغییرات در عرضه، موجب افزایش یا کاهش قیمت کامودیتیها میشود. هزینه تولید شامل مواردی همچون مواد اولیه، نیروی کار، انرژی و هزینه حمل و نقل میشود.
۵- رویدادهای ژئوپلیتیک
ناآرامیهای سیاسی و جنگ از مواردی هستند که بر قیمت کامودیتیها تاثیر میگذارند. به عنوان مثال اگر یک کشور تولید کننده نفت درگیر جنگ شود، عرضه نفت در جهان کاهش یافته و همین موضوع موجب افزایش قیمت این کالا خواهد شد.
بر همین اساس، اگر کشوری که وارد کننده عمده یک کامودیتی در جهان است با مشکلات اقتصادی مواجه شده و واردات خود را کاهش دهد، میزان تقاضا کاهش یافته و قیمت افزایش مییابد.
۶- بلایای طبیعی
بلایای طبیعی مانند طوفان، سیل، زلزله و خشکسالی میتوانند میزان عرضه و تقاضای کالاهای اولیه و به تبع قیمت آنها را تحت تاثیر قرار دهند. برای مثال طوفان در خلیج مکزیک میتواند منجر به تعطیلی فعالیتهای حفاری و اختلال در عرضه نفت شود.
۷- سرمایه گذاران و انتظارات آنها از قیمت
ذهنیت سرمایه گذاران و معاملهگران در بازار کامودیتی از جمله مواردی است که بر قیمتها تاثیر میگذارد. برای مثال، اگر تعداد زیادی از فعالان این بازار انتظار افزایش قیمت را داشته باشند و دست به خرید بیشتر بزنند، همین موضوع تقاضا و به تبع قیمت را افزایش خواهد داد.
۸- سیاستهای دولت
سیاستهای دولتها همچون تخصیص یارانههای دولتی به کامودیتیها میتواند به تغییرات قیمت کامودیتیها در داخل کشور یا جهان منجر شود. علاوه بر این، سیاستهای پولی و مالی که از دیگر موضوعات اقتصاد کلان هستند نیز امکان ایجاد تغییر در بازار کامودیتیها را دارا میباشند.
روشهای مختلفی برای سرمایه گذاری در بازار کامودیتیها وجود دارد:
در این راه میتوان از انواع قراردادهایی که بورسهای جهانی کالا یا بروکرهای فارکس در اختیار شما قرار میدهند، استفاده کنید.
برای سرمایه گذاری در کامودیتیها، به جز خرید فیزیکی یا معاملات لحظهای (Spot) میتوان از قراردادهای مشتقه زیر استفاده کرد:
۱- قرارداد آتی در بازار کامودیتیها
قرارداد آتی در بازار کامودیتیها، معاملهای است که در آن خریدار و فروشنده بر سر خرید و فروش یک کامودیتی با قیمت مشخصی در آینده (موعد سررسید) توافق میکنند. هر دو طرف قرارداد متعهد به اجرای آن در موعد سررسید هستند. اگر سرمایه گذاری نخواهد واقعا کامودیتی را به شکل فیزیکی بخرد میتواند پیش از تاریخ سررسید، معامله خود را با گرفتن پوزیشن معکوس ببندد.
برای مثال، فرض کنید به عنوان یک سرمایه گذار قصد خرید یک قرارداد آتی گندم به اندازه ۵۰۰۰ بوشل (بوشل معادل ۱۴.۵ کیلوگرم) را دارید.
بنابراین شما با احتمال افزایش قیمت گندم در یک سال آینده، وارد این قرارداد آتی کامودیتی میشود. با گذشت زمان اگر قیمت گندم به بیشتر از ۷۰۰ دلار رسیده باشد، شما به عنوان خریدار سود میکنید. فرض کنید قیمت به ۱۰۰۰ دلار رسیده است. در این حالت میتوانید ۵۰۰۰ بوشل گندم را از فروشنده به قیمت ۷۰۰ دلار خریداری کرده و در بازار با قیمت ۱۰۰۰ دلار به فروش برسانید.
ولی از آنجایی که بسیاری از سرمایه گذاران صرفا قصد کسب سود از نوسانات قیمت (تفاوت قیمت خرید و فروش) را دارند، تمایلی به تحویل فیزیکی کالا ندارند. بنابراین، این افراد میتوانند اندکی پیش از موعد سررسید، قرارداد آتی خود را با قیمتِ جاری (که اکنون به ۱۰۰۰ دلار رسیده) فروخته و بدین شکل معامله خود را ببندند.
همیشه دو گروه از این قراردادها استفاده میکنند:
۲- قرارداد CFD در بازار کامودیتیها
قرارداد ما به التفاوت (Contract for difference) یا CFD یکی از ابزارهای مشتقه در بازارهای مالی است که این امکان را در اختیار معاملهگر قرار میدهد تا بدون تصاحب یک دارایی، روی تغییرات قیمت آن معامله کند.
یکی از مزیتهای بازار فارکس وجود معاملات CFD در آن است. در این بازار بزرگ، بروکرها یا کارگزارها علاوه بر ارزهای خارجی، ارزهای دیجیتال، سهام و سایر داراییها، امکان سرمایه گذاری در بازار کامودیتیها را برای تمام مردم جهان از جمله ایرانیان داخل کشور فراهم کردهاند.
از جمله مهمترین ویژگیهای قرارداد CFD میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
از جمله مزایای قراردادهای CFD نسبت به قراردادهای آتی در بازار کامودیتیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
البته در چنین شرایطی باید وضعیت وجه تضمین اولیه (مارجین) و ضریب اهرمی خود را با دقت رصد کرد تا به واسطه حرکات مخالف بازار، موقعیت معاملاتی شما به طور خودکار بسته نشود.
۳- قرارداد فوروارد یا پیمان آتی
قرارداد فوروارد، قراردادی سفارشی بین دو طرف معامله برای خرید یا فروش دارایی پایه (در اینجا کامودیتی) با یک قیمت معین در تاریخ مشخصی در آینده است. این قراردادها برخلاف قراردادهای آتی، به صورت غیرمتمرکز و خارج از بورس (OTC) منعقد شده و استانداردهای قراردادهای آتی را ندارند.
۴- قرارداد آپشن یا اختیار معامله
قرارداد آپشن در بازار کامودیتیها همچون قرارداد آتی است با این تفاوت که خریدار قرارداد آپشن، حق خرید یا فروش دارایی پایه را در تاریخ سررسید دارد اما الزامی برای اجرای آن ندارد. فرض کنید همچون مثالی که در قرارداد آتی بررسی کردیم، یک قرارداد اختیار معامله خرید در گندم با قیمت ۷۰۰ دلار منعقد کردهاید اما با رسیدن زمان سررسید، قیمت گندم به ۶۵۰ دلار رسیده و شما نه تنها سودی نکرده بلکه متضرر نیز شدهاید. بنابراین اجرای قرارداد منطقی نیست.
۵- صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF)
ETF کالا، یک نوع صندوق قابل معامله در بورس است که بر مبنای کامودیتیها یا قراردادهای آتی مبتنی بر یک کامودیتی یا گروهی از آنها شکل گرفته است.
هنگامی که سرمایه گذار یکی از این صندوقها را خریداری میکند، مالکیت کامودیتیها را به دست نمیآورد بلکه تنها مالکیت قراردادهایی که پشتوانه آنها یک یا چند کالای مشخص در بازار کامودیتیها است را به دست میآورد.
بازار کامودیتیها، بین المللی است. با این حال ایرانیان میتوانند از طریق بروکرهای فارکس و قراردادهای CFD از فرصتهای طلایی سرمایه گذاری در این بازار برخوردار شوند. برای مثال، از طریق بازار فارکس میتوانید با انجام معاملات دوطرفه، از روندهای نزولی در بازار طلا نیز سود ببرید. اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه انجام معاملات کامودیتیها را از طریق بروکرهای مورد تایید مجموعه آموزش بورس دنبال کنید.
کامودیتیها در فارکس با توجه به بروکر شما تعیین میشوند. اغلب بروکرهایی که به ایرانیان خدمات میدهند قراردادهای CFD کامودیتیهایی مانند طلا، نقره، نفت و گاز را در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهند.
نماد کامودیتیها در فارکس با علائم اختصاری نشان داده میشوند. جدول زیر نمادهای کامودیتی در بازار فارکس را نشان میدهد. ممکن است نمادهای کامودیتیها در بروکرهای مختلف اندکی با هم متفاوت باشند.
کامودیتی |
نماد |
طلا |
XAU |
نقره |
XAG |
پلاتین |
XPT |
پالادیوم |
XPD |
آلومینیوم |
ALUMINIUM |
مس |
COPPER |
نیکل |
NICKEL |
روی |
ZINC |
نفت وست تگزاس |
WTI |
نفت برنت |
BRN (BRENT) |
گاز طبیعی |
NG (NGAS) |
کاکائو |
COCOA |
گندم |
WHEAT |
شکر |
SUGAR |
دانه سویا |
SOYBEAN |
پنبه |
COTTON |
ذرت |
CORN |
قهوه |
COFFEE |
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص انواع نمادها در فارکس به این قسمت مراجعه کنید.
جهت مشاهده آخرین قیمت کامودیتیها میتوانید از پلتفرم معاملاتی بروکر خود و یا سایتهای مرجعی همچون Investing.com استفاده کنید. دیگر سایتهای معتبر بین المللی که میتوان با استفاده از آنها قیمت کامودیتیها را رصد کرد، شامل موارد زیر میشوند:
منظور از کامودیتی در بورس، سهام شرکتی است که در زمینه حفاری یا استخراج منابع انرژی یا فلزات و یا پرورش منابع طبیعی فعالیت میکند. در بورس آمریکا، سهامهای کامودیتی محور شامل شرکتهای فعال در حوزه تولید نفت، گاز، طلا، نقره، محصولات کشاورزی و ... میشوند. برای مثال میتوان به سهام شرکت فریپورت مک موران (Freeport-McMoRan) که در زمینه استخراج طلا، مس و سایر فلزات فعالیت میکند، اشاره کرد.
بورس ایران نیز کامودیتی محور است بدین معنی که اغلب شرکتهای فعال در بازار سرمایه ایران در زمینه تولید کامودیتیها فعالیت میکنند.
شاخص کامودیتی (Commodity Index)، شاخصی است که قیمت و بازده سبدی از کالاهای اولیه یا همان کامودیتیها را دنبال میکند. سرمایه گذاران میتوانند صندوقهای کامودیتی محور که یک شاخص خاص در این بازار را دنبال میکنند، خریداری نمایند. از جمله مهمترین شاخصهای کامودیتیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در این مقاله به بازار کامودیتیها پرداخته و دانستیم که انواع کامودیتیها به دو دسته سخت و نرم تبدیل میشوند. در ادامه به روشهای سرمایه گذاری در بازار کامودیتیها پرداخته و به این موضوع پرداختیم که امکان سرمایه گذاری ایرانیان در بازار کامودیتیها از طریق بروکرهای بزرگترین بازار مالی جهان یعنی فارکس فراهم شده است. حال نوبت شماست تا با کسب دانش مورد نیاز تکنیکال و فاندامنتال به کسب ثروت از این بازار بزرگ مشغول شوید.
با گذراندن این دوره جامع میتوانید در انواع ابزارهای مالی در فارکس همچون جفت ارزهای خارجی، ارزهای دیجیتال، کامودیتیها، سهام آمریکایی و اروپایی، اوراق قرضه و سایر موارد دیگر به شکل اصولی سرمایه گذاری کنید.
در پایان پیشنهاد میکنیم جهت تسلط بر سرمایه گذاری در بازار کامودیتیها از مقالات زیر نیز استفاده کنید.
بله. ایرانیان میتوانند از طریق قراردادهای دوطرفه CFD و بروکرهای فارکس در بازار کامودیتیهای جهانی همچون طلای جهانی، نفت آمریکا و ... سرمایه گذاری کرده و هم از مزایای افزایش قیمت کامودیتیها با معاملات خرید و هم از مزایای کاهش قیمت کامودیتیها با معاملات فروش برخوردار شوند.
از جمله مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت کامودیتیها میتوان به میزان عرضه و تقاضا، تغییرات در ارزش دلار آمریکا و فاکتورهای اقتصاد کلان (همچون تورم و تولید ناخالص داخلی) اشاره کرد.
خرید و فروش کامودیتیها توسط قراردادهای CFD، قراردادهای آتی (Futures)، صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF)، قراردادهای آپشن و فوروارد انجام میشود.
بورس ایران از صنایع مختلفی تشکیل شده که عمده آنها در دسته کامودیتیها قرار میگیرند. برای مثال، میتوان به صنعت فلزات اساسی، صنعت عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم، صنعت استخراج نفت و گاز و ... اشاره کرد. جهت مشاهده لیست نمادهای بورسی به تفکیک صنعت به این قسمت و جهت مشاهده لیست نمادهای فرابورسی به تفکیک صنعت به این قسمت مراجعه کرده و نام سهام کامودیتی محور مورد نظر خود را پیدا کنید.
لینک کوتاه: https://amoozesh-boors.com/i/cmm
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
نظرات :
ImanMandy
1402-10-22سلام وقتتون بخیر از چه اندیکاتوری بیشتر برای تحلیل تکنیکال قیمت کالاها اشتفاده میشه؟
مدیر وبسایت
1403-02-30با سلام و احترام فراوان خدمت شما دوست عزیز، اندیکاتورهای RSI، Macd، CCI بیشتر توسط معامله گران مورد استفاده قرار میگیرند.
RahaRahmani
1402-11-02سلام توسط چه بروکرهایی میتونیم کالاهارا معامله کنیم؟
مدیر وبسایت
1402-11-10با سلام و احترام فراوان خدمت شما دوست عزیز، از بروکرهای معتبری که این امکان را در اختیار شما قرار میدهند میتوان به بروکر ICM، کپیتال اکستند، IFC و ... اشاره کرد که در مقاله زیر به طور کامل آن هارا مورد بررسی قرار داده ایم. https://amoozesh-boors.com/fa/article/kinds-of-goods-in-financial-market