فرابورس همانند بازار بورس مکانی برای خرید و فروش اوراق بهادار است با این تفاوت که شرایط پذیرش شرکت‌ها در آن ساده‌تر است. زمانی که با گرفتن کد بورسی و ثبت نام در کارگزاری امکان فعالیت در بازار بورس ایران را پیدا می‌کنید، هم می‌توانید نمادهای بورسی را معامله کنید و هم در نمادهای فرابورسی سرمایه‌گذاری کنید.
بورس در ایران به چهار بازار مختلف تقسیم‌بندی میشود:
دو بازار بورس و فرابورس محل اصلی خرید و فروش سهام شرکت‌ها هستند. در ادامه به علل تفکیک این دو بازار از یکدیگر، انواع بازارهای فرابورس، شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس و سایر موارد مهم در این زمینه خواهیم پرداخت.
«دانش اقتصادی و سرمایه‌گذاری مهمترین مهارت‌هایی هستند که باید در زندگی بیاموزید.»
هومن مقراضی
شرکت فرابورس ایران در سال ۱۳۸۷ شمسی، فعالیت خود را به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های بازار سرمایه ایران آغاز کرد. به طور کلی شرکت‌هایی که شرایط پذیرش در بورس را ندارند، می‌توانند با توجه به شرایط و قوانین ساده‌تر شرکت فرابورس در این مجموعه قرار بگیرند. به بازار فرابورس، OTC نیز گفته میشود که از عبارت Over The Counter گرفته شده است.
فرابورس امکانی را برای شرکت‌ها فراهم کرده است تا آنها بتوانند:
خرید و فروش سهام در بازار فرابورس کاملا مشابه بازار بورس است و زمانی که شما کد بورسی گرفته و در یک کارگزاری ثبت نام می‌کنید، می‌توانید همزمان نمادهای بورسی و فرابورسی را معامله کنید.
شرکت فرابورس ایران ۳ بازار مختلف (برای سهام شرکتهای سهامی عام) دارد، که در شکل زیر نشان داده شده است.
البته بازار فرابورس، زیرمجموعه‌های دیگری هم مثل بازار سوم و بازار شرکتهای کوچک و متوسط (SMEs) دارد.
از آنجایی که تمام سهامداران حقیقی و حقوقی می‌توانند به خرید و فروش سهام در بازار اول، دوم و پایه فرابورس بپردازند، در ادامه شرایط پذیرش شرکت‌ها را در این سه بازار بررسی می‌کنیم.
بازار اول و دوم فرابورس، دو زیرمجموعه از بازار فرابورس هستند که شرکتهای مختلفی در آنها پذیرش شده‌اند. نمادهای فرابورسی پذیرفته شده در این دو بازار از نظر مواردی مانند:
با یکدیگر متفاوت هستند. برای مثال شرکتی با حداقل ارزش سرمایه ۵۰۰ میلیارد ریال در بازار اول فرابورس و شرکت دیگری با حداقل ارزش ۱۵۰ میلیارد ریال در بازار دوم فرابورس پذیرفته میشود.
همانطور که گفتیم بازار فرابورس سه بازار اول، دوم و پایه دارد. در این بخش شرایط عمومی پذیرش شرکت‌ها در بازارهای اول و دوم فرابورس را شرح می‌دهیم.
در شکل زیر می‌توانید شرایط اختصاصی پذیرش در بازار اول و بازار دوم فرابورس را مشاهده کنید.
همان طور که گفتیم بازار پایه فرابورس از سه تابلوی زرد، نارنجی و قرمز تشکیل شده است اما چه شرکت‌هایی در بازار پایه وجود دارند؟
شرکتهای موجود در بازار پایه فرابورس را می‌توان در سه دسته تقسیم‌بندی کرد:
۱- شرکت‌هایی که شرایط پذیرش بازار بورس و فرابورس را از دست می‌دهند و از بازار مربوطه لغو پذیرش می‌شوند.
۲- شرکت‌هایی که نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت شده اما شرایط پذیرش را ندارند.
۳- شرکت‌هایی که درخواستی برای پذیرش ندارند اما مطابق با ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران باید شرکت خود را نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت کنند. مطابق با این قانون، برای ارتقای بازار سرمایه در اقتصاد کشور، كليه اشخاصی كه اوراق بهادار منتشر کرده‌اند، باید شرکت خود را نزد سازمان ثبت کنند و عدم ثبت، تخلف محسوب میشود.
تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه به تفاوت در شرایط اختصاصی پذیرش شرکت‌ها (حداقل سرمایه ثبت شده شرکت، درصد سهام شناور، حداقل درصد حقوق صاحبان سهام و ...) برمی‌گردد. بازار پایه نیز بخشی از بازار فرابورس است با این تفاوت که شرکتهای موجود در آن شرایط اختصاصی پذیرش در بازارهای بورس و فرابورس را نداشته‌اند.
انتخاب سهام پربازده و کم ریسک با دانش تحلیل تکنیکال و بنیادی میسر میشود. اگر به این تحلیل‌ها مسلط نیستید یا زمان کافی برای آموزش ندارید، از سیگنال خرید سهامِ ارائه شده توسط انجمن خبرگان سرمایه‌گذاری در ایران استفاده کنید. این سیگنال‌ها به همراه نقاط دقیق ورود به معامله و خروج از آن در اختیار علاقه‌مندان قرار داده میشود.
لیست شرکتهای فرابورس شامل صنایع مختلفی مانند صنایع شیمیایی، بانکی، فلزات اساسی و ... میشود.
پذیرش شرکت‌ها در بازار فرابورس برای خود شرکت‌ها، سهامداران عمده، سرمایه‌گذاران و اقتصاد کشور مزایای بسیاری را به همراه دارد.
۱- تامین مالی آسان و ارزان
شرکت‌ها با پذیرش در فرابورس می‌توانند از طریق فروش سهام به عموم و افزایش سرمایه به راحتی نقدینگی مورد نیاز خود را فراهم کنند.
۲- معافیت مالیاتی
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از معافیت مالیات عملکرد تا ۱۰ درصد برخوردار هستند.
۳- تسهیلات بانکی
شرکت‌ها با پذیرفته شدن در فرابورس و ثبت سهام‌شان می‌توانند به راحتی تسهیلات بانکی بگیرند.
۴- نداشتن حجم مبنا (در برخی نمادها)
حجم مبنا برخی از شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس ۱ است. بنابراین معاملات روان‌تری در این نمادها صورت می‌گیرد. البته نبود حجم مبنا هم می‌تواند مشکلات خاص خودش را در سهم‌های کوچک داشته باشد و تحرکات بازیگر سهم در چنین نمادهایی بیشتر شود.
۵- تخفیف مالیاتی
نقل و انتقال سهام شرکتهای فرابورسی در بازار به اندازه ۰.۵ درصد ارزش معامله است اما در خارج از بورس این میزان به اندازه ۴ درصد ارزش اسمی است.
از دیگر مزایای پذیرش شرکت‌ها در بازار فرابورس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بله. نقل و انتقال شرکت‌ها بین بورس و فرابورس امکان‌پذیر است. شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس که حداقل یک سال از اولین تاریخ شروع معاملات آنها گذشته باشد، در صورت درخواست ناشر و داشتن شرایط عمومی و اختصاصی پذیرش در هر کدام از بازارهای بورس می‌توانند به این بازار منتقل شوند.
شرکت فرابورس ایران با شرایط پذیرش ساده‌تر نسبت به بورس، امکان ورود شرکتهای بیشتری به بازار سرمایه را فراهم کرده است. با این حال به این نکته نیز دقت کنید که خرید سهام شرکتهای موجود در بازار پایه فرابورس با ریسک بالایی همراه است. بنابراین بهتر است از نمادهایی که هم از نظر تکنیکال و هم از نظر بنیادی در نقطه مناسبی برای خرید قرار دارند، استفاده کنید. جهت دسترسی به جدیدترین تحلیل سهام به بخش تحلیل ۳۰۰ سهم بورس تهران مراجعه کنید.
برای آشنایی با بازار بورس ایران می‌توانید مقالات زیر را هم مطالعه کنید.
بورس و فرابورس دو بخش تشکیل‌دهنده بازار سرمایه ایران هستند که در آنها اوراق بهاداری همچون سهام خرید و فروش میشود.
برای خرید نمادهای فرابورسی نیاز به انجام کار خاصی نیست. در واقع با ثبت نام در کارگزاری و گرفتن کد بورسی می‌توانید هم سهام شرکتهای بورسی و هم سهام شرکتهای فرابورسی را خرید و فروش کنید. نکته مهم انتخاب یک سبد سهام پربازده است.
منظور از نمادهای فرابورسی، شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس هستند. برای مثال نماد مارون، یک نماد فرابورسی است که به صورت اختصاری به جای نام شرکت یعنی پتروشیمی مارون به کار برده میشود.
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
نظرات :
Rima.bibak
1402-05-25سلام آیا بازار اوراق مشارکت جزو فرابورس محسوب میشود؟
مدیر وبسایت
1402-05-28عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، بازار اوراق مشارکت از زیر مجموعه‌های بازار بورس و اوراق بهادار تهران می‌باشد